Friday, February 1, 2019

သမုုိင္းထဲမွာအေျဖရွာၾကည္႔ျခင္း (၂)

သမုုိင္းထဲမွာအေျဖရွာၾကည္႔ျခင္း (၂)
၁၉၆၇
အလန္႔တၾကားေျပာလုုိက္ေသာ အေမ႔အသံသည္ အေဖ႔ကုုိ ဆတ္ကနဲ တုုန္သြားေစ၏
”ဆန္တစ္တင္း ၃၀၀ ျဖစ္သြားၿပီ "
"ျပည္သူ႔ဆိုင္မွာ ဝယ္လို႔လဲ မရေတာ့ဘူး" ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ
ကၽြန္ေတာ္ ၇ ႏွစ္သားျဖစ္ေသာ္လည္း အေဖ့လက္ေထာက္ သားႀကီးဩရသ ျဖစ္သျဖင့္ တစ္ေန႔ စာတစ္ေန႔ ၀ယ္ေနရေသာ ဆန္ပုုံးထဲမွ အေျခအေနကုုိ ရိပ္မိ၏။ သားသမီး ငါးေယာက္ကုုိ ရွာေဖြ ေၾကြးေမြးေနရေသာ အေဖ႔အတြက္ အႏုုျမဴဗုုံး ေပါက္ သည္သုုိ႕ ရွိလိမ္႔မည္။ ထုုိ႕ေနာက္ေတာ႕....
ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ရ၏ ..ဆန္ျပဳတ္ကုုိ ထုုိထဲက အေတာ္မုုန္းမိ၏။ ေနာက္ ဆန္လုုံး၀မရွိေတာ႔သျဖင္႔ အာလူးျပဳတ္မ်ားသာစားရသည္႔ေန႔လဲ ရွိ၏။ ဟင္းရြက္ဟင္းသီးေတြပဲ ျပဳတ္စားခဲ႔ရသည္႔ေန႔လဲရွိခဲ႔၏။ ဒိေန႔ အထူးစပယ္ရွယ္ဟုုဆုုိက ရွားရွ ားပါးပါးရလာသည္႔ ဂ်ံဳကိုု ႏွဲျပီး အိမ္က စင္းနီတုုံးတြင္ သူစာေရးသည္႔ စားပြဲေပၚကမ်ဥ္းလုုံးျဖင္႔ လွိမ္႔ကာ ေခၽြးတလုုံးလုုံးျဖင္႔ ခ်ာပါတီလုုပ္ေကၽြးသည္႔ အေဖ႔ကုုိ မွတ္မိ၏။ ညီငယ္မ်ား အစားအေသာက္ အသစ္စားရ၍ ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကေနသည္ကုုိလည္း မွတ္မိ၏။
ဇြန္လ ၂၆ ရက္တရုုတ္အေရးအခင္းနွင္႔အတူ ေက်ာင္းမ်ားပိတ္လုုိက္၏ ညဖက္ အိမ္က ေနရွင္နယ္ ဟုုိင္ဖုုိင္ေရဒီယုုိ အစုုတ္ၾကီးႏွင္႔ ပီကင္း အသံမွ ေန၀င္စန္းယုု စစ္အစုုိးရဟုု မပီကလာ ပီကလာနွင္႔ ေလပုုတ္ထုုတ္ေနေသာ တရုုတ္မအသံကုုိ ေကာင္းေကာင္း မွတ္မိသည္။ အေဖကလည္း ေရဒီယုုိအနားတြင္ တရုုတ္မႏွင္႔ အျပဳိင္ ေမာ္စီတုုန္းကုုိ ဆဲ၏ ထုုိႏွစ္၀န္းက်င္တြင္ေမြးေသာ အေဖ႕ အိမ္နားက အေဖ႕ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၏ သားသမီးမ်ားသည္ ေမာ္စီ၊ လင္ေျပာင္၊ လူေရွာက္ခ်ီ ဟုုေသာ ငယ္နာမည္မ်ားကုုိ ရၾကေလ၏။
ရမ္းကားသူမ်ား၏ ေဘးရန္မွ ထြက္ေျပးလာေသာ ကမၻာေအး ေရစက္လမ္းထိပ္က တရုုတ္မ်ားကုုိ ေရစက္၀င္းအတြင္း ကုုလားမ်ားေနထုုိင္ရာ လုုိင္းမ်ားတြင္ ကူညီျပီး ၀ွက္ထားေပး သည္ကုုိလည္းမွတ္မိသည္။ သူတုုိ႕ထဲတြင္ လင္အာနန္း၊ လင္ပိပိ၊ တင္ကီး၊ ဟုုတ္စိန္ အစရွိေသာ အမည္မ်ားျဖင္႔ ေက်ာင္းတက္ေနၾကေသာ အတန္းထဲမွ သူငယ္ခ်င္း အက္ဖ္အာစီ တရုုတ္မ်ားလည္းပါ၏။
ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရးသည္ တရုုတ္ျပည္တြင္ ျပင္းထန္ေန၏
သတင္းစာတြင္ စစ္သားမ်ားက ျမိဳ႕တြင္းတြင္ကင္းလွည္႔ေနၾက၏ ၾကည္႔ျမင္တုုိင္ ဟြာက်ဳံး ၊ ဗဟန္းနန္ယန္ တရုုတ္ေက်ာင္းမ်ား တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ေမာ္စီတုုန္းအေတြးအေခၚ စာအုုပ္နီကုုိ ကုုိင္၏ ေမာ္စီတုုန္းရင္ထုုိးကုုိ ေက်ာင္းတြင္ထုုိးၾက၏။ ဆရာ ဆရာမမ်ားက တားဆီးေသာအခါ ရန္ရွာေတာ႔၏ ၾကည္႔ျမင္တုုိင္ ဟြာက်ဳံးေက်ာင္း တြင္အဆုုိးဆုုံးျဖစ္၏ အခ်ဳိ႕ေက်ာငး္သား နွင္႔ ဆရာမမ်ားကုုိ ေက်ာင္းတြင္ ေတာ္လွန္ေသာ တပ္နီ ေက်ာင္းသားမ်ားက ပိတ္ေလွာင္ထားၾကသည္။ သတင္းစာတြင္ ဟြာက်ဳံး ေက်ာင္း အေပၚထပ္ ျပဴတြင္းေပါက္မွ ခုုန္ခ်ေနေသာ ေက်ာင္းသား၏ ဓာတ္ပုုံကုုိ ေဖၚျပၾကသည္။ တစ္ေယာက္က တရုုတ္နီသံရုုံး အုုတ္တံတုုိင္းကုုိ ေနာက္ေက်ာမွ ေက်ာ္တက္ကာ သံရုုံး၀န္ထမ္းမ်ားကိုု ဓါးျဖင္႔ လုုိက္ထုုိးသည္ သံရုုံ၀န္ထမ္းအခ်ဳိ႕ ဒဏ္ရာ ရၾကသည္။ ရန္ကုုန္ျပည္သူ႔ ေဆးရုုံၾကီးတြင္ သတင္းစာမ်ားကုုိ တရုုတ္သံရုုံးေျပာေရးဆုုိခြင္႔ရွိသူ ေက်ာက္နီ က ေမာ္စီတုုန္းစာအုုပ္နီ တကုုိင္ကိုုင္ႏွင္႔ အေတာ္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေျပာ၏ သတင္းစာမ်ားက စာအုုပ္နီကုုိ ေျမႇာက္ကိုင္ထားသည့္ ေက်ာက္နီ၏ ပုံကို ပုုံၾကီးျဖင္႔ေဖၚျပကာ ပီကင္း ေရဒီယုုိမွ ေျပာေနၾကေလသံျဖင္႔ "ေက်ာက္နီက ေထာက္ျပလုုိက္သည္”
ဟုု စာလုုံးမဲၾကီးျဖင္႔ သေရာ္ေတာ္ေတာ္ ေဖၚျပ၏။ ဆန္ျပတ္ေနေသာလူထုု ၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္မ်ား ဆူေ၀လာ၏ ဆန္ပုုံးထဲတြင္ ဆန္မရွိ ၀မ္းဗုုိက္ထဲတြင္ ဆန္ျပဳတ္သာေသာက္ထားရ၍ ဆာေလာင္ေနသည္ကုုိ ေမ႔ကုုန္၏ ပီကင္းေရဒီယုုိ ၏ ေန၀င္းစန္းယုု စစ္အစုုိးရကုုိ အျပဳတ္တုုိက္ရမည္ဟုုေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံကုုိ မင္းတုုိ႕ ကုုိ ဆန္ျပဳတ္ျပန္တုုိက္မည္ဟုု အေဖ တုုိ႕ လူစုု ျပန္ေအာ္ၾကသည္ကုုိ ဒီေန႔အထိ ၾကားေယာင္မိေနဆဲ...။ အသံစြာစြာႏွင္႔ မထိေလးစားေျပာေနေသာ ပီကင္းေရဒီယုုိထဲက တရုုတ္မကုုိ ၇ ႏွစ္သား ကၽြန္ေတာ္ အေတာ္မုုန္းမိသည္..။
၁၉၆၈
ကၽြန္ေတာ္ ၈ ႏွစ္သား သုုိ႕ေသာ္ ရဲေဘာ္ျမၾကီးဆုုိသူ ပစ္သတ္သျဖင္႔ ကြန္ျမဴနစ္ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး သခင္သန္းထြန္းေသသြားသည္ကုုိ လူၾကီးမ်ား အေရးၾကီးသတင္းအျဖစ္ ေျပာေနသည္ကုုိ မွတ္မိသည္။ ပါတီညီလာခံတြင္ ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္းက ၀မး္နည္းရသလုုိလုုိေျပာတာ ရန္သူေသတာ ကုုိ ၀မ္းမသာပဲ ေ၀႔လည္လည္ၾကီး ဘယ္လုုိၾကီးေျပာသလဲမသိ ဟုု ေတြးမိတာမွတ္မိသည္။ ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္း၏ မင္းတုုိ႕ကေတာ႔၀မ္းသာၾကမွာပဲ ငါကေတာ႔ တုုိင္းျပည္အတြက္ အတူလုုပ္ခဲ႔တဲ႔ လုုပ္ေဖၚကုုိင္ဖက္ တစ္ဦး က်ဆုုံးလုုိ႕ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတယ္ဟုု ေသာ အေျပာကုုိမွတ္မိသည္။ သတင္းစာမ်ားတြင္ ရဲေဘာ္ျမၾကီးက မည္သုုိ႕ မည္ပုုံ ပစ္ ခတ္လုုပ္ၾကံခဲ႔သည္ကုုိ ဓာတ္ပုုံျဖင္႔ ေဖၚျပၾကသည္ကုုိ မွတ္မိေန၏။
၁၉၇၀-၇၁
က်ဴကုတ္ တုုိက္ပြဲႏွင္႔အတူ အေရွ႕ ေျမာက္ ဗကပ စတင္ေမြးဖြားလာ၏ ထုုိသုုိ႕ မေမြးဖြားမီ ေျခာက္ႏွစ္ အလုုိ ၁၉၆၄ တြင္တရုုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရး သည္ တရုုတ္ျပည္ အလုုံးကုုိသာမက အိမ္နီးခ်င္း ႏုုိင္ငံမ်ားကုုိ ပါရုုိက္ခတ္၏ ထုုိအခ်ိန္တြင္ ယခုု ပ်ားပန္းခပ္မၽွ စည္ကားလ်က္ရွိေသာ ၁၁၅ မုုိင္ ယာဥ္ရပ္နားစခန္းႏွင္႔ သိပ္မေ၀းလွေသာ ေတာတြင္းတစ္ေနရာတြင္ ျပည္ပမွ တုုိက္ရုုိက္တင္သြင္းလာေသာ ယဥ္ေက်းမွဳ ေတာ္လွန္ေရး၏ ဆူနာမီလွဳိင္းမိကာ အလယ္ရုုိးမ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ပါတီတြင္းအာဏာနီ တည္ေဆာက္ပြဲကုုိ ပီကင္းျပန္မ်ား၏ ဦးေဆာင္မွဳျဖင္႔ ဆင္ႏြဲၾကကုုန္၏။
ေတာ္လွန္တဲ႔ ဥကၠဌၾကီး သခင္သန္းထြန္း သက္ေတာ္ရာေက်ာ္ရွည္ပါေစ
ကမၻာ႔ေခါင္းေဆာင္ၾကီး မဟာေမာ္စီတုုန္း သက္ေတာ္ရာေက်ာ္ရွည္ပါေစ ဟုုေသာ ေၾကြး ၾကာ္သံမ်ားသည္ ပဲခူးရုုိးမတြင္ ညံေန၏။
မူေဟာင္း မာ႔ခ္ လီနင္ ကုုိ ဘုုရားလုုိကုုိးကြယ္ရင္း အိႏၵိယမွ တင္သြင္းလာခဲ႔ေသာ အေမရိကန္ ကြန္ျမဴနစ္ ဘေရာက္ဒါးမွ စခဲ႔ေသာ ျမန္မာကြန္ျမဴနစ္ တုုိ႕သည္ စတာလင္ ၀ါဒႏွင္႔ ဇဒါးေနာ႕ဗ္ ၏ ျပည္တြင္းစစ္ဆင္ႏြဲ အာဏာရယူေရးလမ္းစဥ္အတုုိ္င္း တုုိင္းျပည္အလုုံးကုုိ ေသြးေခ်ာင္းစီးေစခဲ႔၏။ ထုုိ႕ေနာက္ ၅၅ ခုုႏွစ္ ခရူးရွက္၏ စစ္မတိုုက္ပဲ ေအာင္ပြဲရမည္႔ လမ္းစဥ္ ကုုိ တင္သြင္းလာရာတြင္႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလား အျပဳတ္တုုိက္ေရးလား အူလည္လည္ျဖစ္ေနစဥ္ ပီကငး္ျပန္မ်ားႏွင္႔အတူလီနင္ႏွင္႔ စတာလင္သာရွိခဲ႔ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ဘုုရားစင္ေပၚ ေမာ္စီတုုန္း တရုုတ္ ၾကီးက ေရာက္လာေတာ႕၏။ ထုုိအေျခအေနကုုိ လက္မခံႏုုိင္ျဖစ္ေနေသာ သူတုုိ႕ စကားျဖင္႔ဆုုိရလ်င္ “ေတြေ၀ေနေသာ” ကြန္ျမဴနစ္ၾကီးမ်ား မွာ ေသြဖီေရးသမားမ်ား ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမားမ်ား ခရူးရွက္၏အေခ်ာင္သမားလမ္းစဥ္သမားမ်ား ဟုုေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင္႔ ပီကင္းျပန္မ်ား၏ အာဏာနီ တည္ေဆာက္ေရး ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္လမ္းစဥ္တြင္ သူတိုု႕၏ လည္ေခ်ာင္းေသြးမ်ားျဖင္႔ ေျခေဆးခံရကာ စေတးခံၾကရေတာ႔၏။
မဟာေမာ္စီတုုန္းသာ အသက္ရာမေက်ာ္ေသာ္လည္း ၈၀ ေက်ာ္ေတာ႔ေနလုုိက္ရေသးသည္။ သခင္သန္းထြန္းကား ၆၀ မျပည္႔မီ ၅၇ ႏွစ္အရြယ္ထိသာ ခံ၏။
၇ တန္းေက်ာင္းသား ကၽြန္ေတာ္ကားနန္ယန္မဟုုတ္ေသာ ဟြာက်ဳံးမဟုုတ္ေသာ ေရကူးေက်ာင္းဟုု အမည္ရသည္႔ ကမၻာေအး တစ္၀ုုိက္မွ ဆင္းရဲသား သားသမီးမ်ားသာ တက္ၾကေသာ အထက(၄) မရမ္းကုုန္း၏ ယုုိင္နဲ႔ေနေသာ စာသင္ေစာင္ တစ္ခုုတြင္ မနက္ ပုုိင္းစက္ဘီး တစ္စီးျဖင္႔ မုုန္႔မ်ားလုုိက္ပုုိ႕ကာ ေခၽြးေစာ္တစ္နံနံ ျဖင္႔ အတန္းထဲသုုိ႕ ၀င္လာတတ္ေသာ အက္ဖ္အာစီ တရုုတ္မ်ားႏွင္႔ စာေမးပြဲတြင္ အျပိဳင္ၾကဲႏုုိင္ရန္ စာကုုန္းက်က္ေနရေလသည္။
၁၉၇၃
၇ တန္းေအာင္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေႏြရာသီ အေဖက ကြန္ျမဴနစ္လားေမးမိေသာ ကၽြန္ေတာ္႔ကို သခင္သန္းထြန္း၏ ေနာက္ဆုံးေန႔မ်ား ပဒု စာအုပ္မ်ားကို ငါ့သားနားလည္သေလာက္ ဖတ္ၾကည့္ ဆိုသျဖင့္ စဖတ္ရသည္...
ရဲေဘာ္ေဌးကို သူ႔သား ဖိုးထူးက လယ္မ်ိဳဝါးရင္တုတ္ႏွင့္ ဝင္ရုိက္ေသာ အျဖစ္ကို မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ စာပိုဒ္မ်ားက ႏုငယ္ေသာ ႏွလုံးသားကို သဲၾကမ္းေကာ္ပတ္ႏွင့္တိုက္စားသလို ပြန္းပဲ့ေစယုံမကတုုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားေစသည္။
၅၅ ေတြ ၆၄ ေတြ ေဖာက္ျပန္ေရးသမား စကားလုံးေတြ မိုးမႊန္ေနေသာ စာပိုဒ္မ်ားတြင္
ေမာ္ ဝါဒီ ပီကင္းျပန္တို႔ႏွင့္ မူလလက္ေဟာင္း ဗမာကြန္ျမဴနစ္တို႔ ပါတီတြင္းအာဏာလုပြဲ ကိုနားမလည္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ရဲေဘာ္ခ်င္း ေသြးသားခ်င္း ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ကုန္ၾကတာကိုေတာ့ ပုုိျပီးနားမလည္ႏုုိင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။ သခင္သန္းထြန္းအနီးတြင္ ရဲေဘာ္ေအာင္ၾကီး လုုိ ပီကငး္ျပန္မ်ား ပူးကပ္လုုိက္၏။
ဘ၀ဟစ္တုုိင္လွဳပ္ရွားမွဳဟုုဆုုိကာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအတြင္းမွ အမ်ဳိးသမီးငယ္အေတာ္မ်ားမ်ား မုုဒိန္းက်င္႔ခံရပါတယ္ျဖစ္ကုုန္၏
လူငယ္တုုိ႕ ဘာ၀ ေတာတြင္းတြင္ ရွိသမ ွ် ဆင္ျမီးလက္စြပ္ကေလးအစ စားစရာကေလးအစ ေပးခ်င္းခံရေသာ မိန္းကေလးသည္ နင္ငါ႔ကုုိ မုုဒိန္းက်င္႔ခ်င္လုုိ႕ မဟုုတ္လားဟ႔ဲ ဟုု စြပ္စြဲေတာ႔၏။
သူ႔သေဘာႏွင္႔ သူေပ်ာ္ပါးၾကခ်င္းကုုိလည္း နင္ငါ႔ကုုိ ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္ေတာင္ မုုဒိန္းက်င္႔ခဲ႔တယ္မဟုုတ္လားဟဲ႔ ဟုု ဘ၀ဟစ္တုုိင္ လွဳပ္ရွားမွဳတြင္ ထမီမႏုုိင္ပုု၀ါမႏုုိင္ စြဲခ်က္တင္ၾကေတာ႔၏။
ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတည္ေထာင္ကတည္းက ပါလာသူ ကုုလားၾကီး ဂုုိရွယ္ေခၚရဲေဘာ္ ဘတင္က မိန္းကေလးမ်ား အရွက္မဲ႔ အထိန္း အကြပ္မဲ႔ရူးသြပ္ကုုန္သည္ကုုိ သတိထား မိသျဖင္႔ ကေလးေတြ ဟစ္စတီးရီယား ျဖစ္ကုုန္သလားမသိဘူး ဟုုေျပာမိသည္ကုုိ သခင္သန္းထြန္းက ဟစ္တတီးရီယားဆုုိသည္မွာ တဏွာရူးသည္ဟုုေျပာျခင္းဟုု ဘာသာျပန္ေပးလုုိက္၏...မိန္းကေလးမ်ား ကုုိယ္တုုိင္ ၀င္ေရာက္သတ္ျဖတ္ၾကေတာ႔သည္။
၁၉ ၆၇ ေမလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ စိန္ပိန္ ဂုုိဏ္း ကုုိ ေခ်မွဳန္းၾက၏ ရဲေဘာ္ေဌး(ပိန္) ရဲေဘာ္ဘတင္ (ဂုုိရွယ္) (စိန္) တုုိ႕ႏွစ္ဦးအျပင္ ျဖဳတ္ထုုတ္ျပီး မသတ္ခင္ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာေသာ သခင္သန္းထြန္း၏ေနာက္ဆုုံးေန႔မ်ားကုုိ ေရးသားသူ ရဲေဘာ္ ဘခက္ လဲဂုုိဏ္းထဲတြင္ပါ၏ ေနာင္ေသာ္ ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္ ပြဲတြင္ တက္တက္ၾကြၾကြပါ၀င္သူတုုိ႕ကုုိ ထပ္ျပီး ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္ျပန္သည္ ရန္ကုုန္တကၠသိုုလ္မွ ေတာခုုိသြားခဲ႔ေသာ လူထုုဦးလွ ႏွင္႔ ေဒၚအမာ သား စုုိး၀င္း(ခ)ထြန္းေက်ာ္၊ တင္ဟန္(ခ)ေအာင္သိန္းႏုုိင္ တုုိ႕သည္လည္း လည္မ်ဳိကုုိ ငေဆာ္ၾကီးျဖင္႔ အေၾကြးခံ၊ လည္ေခ်ာင္းေသြးကုုိ ေျခေဆးၾကကုုန္ကာ ရက္ရက္စက္စက္ အသတ္ခံၾကရ၏။ သူတိုု႕မွာ စိန္ပိန္ဂုုိဏ္းေခ်မွဳန္းေရးတုုန္းက ရဲေဘာ္ေဌး၊ ရဲေဘာ္ဘတင္၊ ရဲေဘာ္ဘခက္တုုိ႕ကုုိ ေသဒဏ္အျမန္ေပးရန္ကုုိယ္တုုိင္ လည္လွီးျပီးသတ္ခြင္႔ ေတာင္းဆုုိၾကသူမ်ားျဖစ္ခဲ႔၏။ ရဲေဘာ္ေဌး၏သား ဖုုိးထူးက ေတာ္လွန္ေသာ အဇာတသတ္ဘြဲ႕ ကုုိခံယူကာ အေဖကုုိ ကုုိယ္တုုိင္လည္လွီးသတ္ခြင္႔ျပဳရန္ေတာင္းဆုုိ၏။
အဇာတသတ္ ဇတ္လမ္းမွာ ထုုိမ ွ်ႏွင္႔မရပ္ေသး..ဗုုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင္႔ အတူ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တရုုတ္ျပည္ သုုိ႕အတူသြားခဲ႔သည္႔ သခင္လွျမိဳင္ေခၚ ရဲေဘာ္သုုံးက်ိပ္၀င္ ဗုုိလ္ရန္ေအာင္အား ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္ျပန္၏ ထုုိသုုိ႕ ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္ခ်ိန္တြင္ ဗုုိလ္ရန္ေအာင္ခမ်ာ ငွက္ဖ်ား နမုုိးနီးယားျဖင္႔ ေသလုုေမ်ာပါး ဂေယာင္ဂတန္း ေျပာေနခ်ိန္ျဖစ္၏ ။ သူတုုိ႕ စြဲခ်က္တင္မျပီးခင္ ေသသြားမည္ကုုိ စုုိးရိမ္ၾကေသး၏ သူတိုု႕မသတ္ပဲ သူ႔ေရာဂါႏွင္႔ သူေသသြားမည္ကုုိ အစုုိးရိမ္ၾကီးစုုိးရိမ္ၾကေသး၏ ဗုုိလ္ရန္ေအာင္ကုုိ သတ္ရန္အတြက္ ေနာက္ဆုုံးစြဲခ်က္တင္သူမွာ သူ၏အခ်စ္ဆုုံးသားၾကီး ေဇလတ္ေခၚ ရဲေဘာ္ေစာမင္းျဖစ္၏ ေဇလတ္သည္ ပီကင္းျပန္ တုုိ႕၏ အထူးေလ႔က်င္႔ ပညာေပးမွဳေၾကာင္႔ သူ႔ ဖခင္ အရင္းေခါက္ေခါက္ၾကီးျဖစ္သည္႔ ဗုုိလ္ရန္ေအာင္ ကုုိ ရန္သူအျဖစ္ေၾကျငာခဲ႔သူျဖစ္၏။ လက္နက္ခ်သြားသည္႔ သူ႔အေမကုုိရည္ညႊန္းျပီး ခင္ဗ်ားက ေန၀င္းဆီလက္နက္ခ်ျပီး ခင္ဗ်ားမိန္းမ လက္နက္ခ် နဲ႕ ေပ်ာ္ဖုုိ႕ လုုပ္ေန သည္ဟုု စြပ္စြဲ၏ ျပန္ျပင္ေရးသမားထိပ္သီး ခင္ဗ်ားကုုိ က်ဳပ္ကုုိယ္တုုိင္ လာႏုုိင္ရင္ေတာင္ လာသတ္ခ်င္တယ္ဟုု စြဲခ်က္တြင္ ေရး၏။ ေနာက္ဆုုံးတြင္ အသက္ငင္ျပီး ေခ်းမႏုုိင္ေသးမႏုုိင္ ျဖစ္ေနေသာ သူကုုိ စြဲခ်က္ မျပီးခင္ အသက္ထြက္မသြားေစရန္ ေဆးကုုေပးလုုိက္ၾကေသး၏..။
ဗားကရာေခ်ာက္ကုုိ ဆုုိရွယ္လစ္အရုုိးမ်ားျဖင္႔ ဖုုိ႕ပစ္မည္ဟုု ေၾကြးေၾကာ္ခဲ႔ေသာ သခင္သန္းထြန္းသည္ တုုိက္တုုိင္းေအာင္ တပ္မ်ားဖြဲ႕ျပီးေနာက္ ပဲခူးရုုိးမကုုိ ေန၀င္းေနာက္လုုိက္မ်ား၏ အရုုိးျဖင္႔ ဖုုိ႕မည္ဟုု ေၾကြးေၾကာ္ျပန္၏ ေနာက္ဆုုံးေတာ႕ သူကုုိယ္တုုိင္၏ အရုုိးႏွင္႔ သူ႔ေနာက္လုုိက္မ်ား၏ အရုုိးမ်ား သူတုုိ႕ ျဖဳတ္ထုုတ္သတ္လုုိက္ေသာ ဗကပမ်ား၏ အရုုိးမ်ားသာ ျမဳပ္ႏွံရေတာ႔၏။
အေဖက ကြန္ျမဴနစ္လားဟုုေမးမိေသာ ၁၃ ႏွစ္သားသည္ စာအုုပ္ထူၾကီး ႏွစ္အုုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၄၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ဖတ္ျပီးေနာက္ တစ္သက္ခံ ကြန္ျမဴနစ္ကာကြယ္ေဆး တစ္ခါထဲ အျပီး ထုုိးေပးျခင္းခံ လုုိက္ရ ေလ၏။ တစ္ပတ္ခန္႔ ျဖစ္စဥ္ေတြ ေခါင္းထဲကမထြက္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ျဖစ္ေနသည္...ဒီေန႔အထိလည္းမေမ႔ေသး..ေတြးမိလ်င္တုုန္လွဳပ္မိေနဆဲျဖစ္၏။
“သူတို႔ ရူးကုန္ၾကသလားအေဖ” ဟု ေမးမိသည္။
”အဆိုုးဆုုံးအရူးေရာဂါ ကူးစက္တတ္ျပီး ကုုမရတဲ႔ အရူးေရာဂါကြ”
“ ယဥ္ယဥ္ေလးနဲ႕ စျပီး ထိန္းမႏုုိင္သိမ္းမရ ျဖစ္တတ္တဲ႔ ေရာဂါကြ အာဏာရူး အာဏာရူး ဒါေတာင္ အာဏာအစစ္မဟုုတ္ ေသးဘူး” ဟင္းဟင္းဟုု သေရာ္သံႏွင္႔ ရီရင္း ေျဖေသာအေဖ႔ ေျဖသံကုုိ ေကာင္းေကာင္းမွတ္မိသည္။ ကၽြန္ေတာ္နားမလည္။
၁၉ ၈၈ ခုုႏွစ္တြင္ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ က Lord Acton ၏နာမည္ၾကီးအဆုုိအမိန္႔တစ္ခုုကုုိ ကုုိးကားျပီး ေျပာသြား၏
“Power tends to corrupt and absolute power corrupts absolutely.”
”အာဏာဟာ လူကုုိဖ်က္တတ္တယ္..အၾကြင္းမဲ႔ အာဏာဟာ အၾကြင္းမဲ႔ ဖ်က္တတ္တယ္”
“ အာဏာရျပန္ေတာ႔ ယစ္မူးလာတတ္တယ္..အာဏာမဲ႔ျပန္ေတာ႔ အာဏာကုုိပဲ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ေနတတ္တယ္”
“ ဒီေရာဂါကင္းတဲ႔လူအင္မတန္ရွားပါးမွာပါ”
ပညာရွိတစ္ဦးျဖစ္သည္႔ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ၏ စကားသည္ ယေန႔တုုိင္ ပဲ႔တင္ထပ္ဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း....
လူေတြက ထုုိအရူးေရာဂါကုုိ ဟီရုုိးအင္းလုုိ စြဲကာ ရူးသြပ္ေနၾကဆဲျဖစ္၏ ထပ္ကာထပ္ကာ ရူးၾကျခင္းကုုိ ခုုခ်ိန္ထိ နားမလည္ႏုုိင္ လူ႔စိတ္ဆုုိတာ အေတာ္ထူးဆန္း သလုုိ သြား ထိကုုိင္မိသည္ႏွင္႔ စြဲတတ္ေသာ အာဏာအေပၚ စြဲလမ္းမွဳကုုိ သိသလုုိလုုိ ဆ၀ါးမိလာသည္။
၁၉၇၆
ဆယ္တန္းအျပီးေႏြရာသီ ဇင္၊ခ်စ္ ေနာက္ဆုုံးႏွစ္ စာအုုပ္ ထြက္လာသည္။ ျမရာပင္စာေပတုုိက္ က အေဖ႔ကုုိ လက္ေေဆာင္ေပး၏။ သည္ယေန႔ ဆာကူရာတာ၀ါ အနီး အင္း၀ေဟာက္စ္ အေဆာက္အဦ ေအာက္ထပ္ေျမညီထပ္တြင္ တခန္းတနား ဖြင္႔ထား၏ စာေပတုုိက္ထူေထာင္သူ ထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သည္႔ ဦးေခ်ာ သည္ အေဖႏွင္႔ ခင္၏ ထုုိ႕ေၾကာ္င႔ ခပ္နီနီ အနီရင္႔ရင္႔ အနီေရာင္ပ်ယ္ ပန္းေရာင္စာအုုပ္မ်ားသည္ အေဖ႔ စာအုုပ္စင္တြင္တစ္အုုပ္ျပီးတစ္အုုပ္ ေရာက္လာ၏။
သတင္းစာတြင္ သခင္ဇင္ သခင္ခ်စ္တုုိ႕ ဗကပ ဗဟုုိႏွင္႔ တပ္မ ၇၇ တပ္မ်ား ေတြ႕ဆုုံတုုိက္ပြဲျဖစ္ပုုံ ပဲခူူးရုုိးမ ဗကပ ဗဟုုိကုုိ ခမရ(၁၀၇)က ထက္ခ်ပ္လုုိက္ေခ်မွဳန္းပုုံကုုိ ထုုိစဥ္က ေထာက္လွမ္းေရး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး အရပ္ရွည္ရွည္ မ်က္မွန္ႏွင္႔ ဗုုိလ္မွဴးၾကီးတင္ဦးက တင္ျပေနပုုံ ဇင္၊ ခ်စ္ တုုိ႕၏အေလာင္းမ်ားကုုိ ၀ါးကပ္ေပၚတြင္ မုုိးကာႏွင္႔ အုုပ္ထားသည္႔ ဓာတ္ပုုံတြင္ သူတုုိ႕၏ အုုိမင္းေသာ ေျခေထာက္မ်ားက အျပင္ထြက္ေနသည္ကုုိ သတင္းစာ ဓာတ္ပုုံကုုိ ျမင္ရ၏။ ျဖဴး ျမိဳ႕နယ္အတြင္း ယခုု အျမန္လမ္း ၁၁၅ မုုိင္ စခန္းမွ ခရီးမကြာလွေသာ ဖြတ္ၾကားေခ်ာင္းအနီး ဖုုန္းဆုုိးေတာအတြင္းတြင္ သက္ၾကားအုုိ ကြန္ျမဴနစ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား တပ္နီလူငယ္ဟုုေခၚသည္႔ ၇ ႏွစ္ ၈ ႏွစ္သား လူမမယ္ေလးမ်ားကုုိ အားကုုိးျပဳျပီး ျပတ္တစ္လွည္႔ ငတ္တစ္လွည္႔ ေျပးရင္း ကန္စြန္းဥမ်ားကုုိ အစိမ္းစားေနရသည္႔ ဘ၀တြင္ သခင္ခ်စ္က သူ႔ကိုုယ္ရံေတာ္ ၇ ႏွစ္သား တပ္နီလူငယ္ ဥာဏ္ျမင္႔ကုုိ
“မင္းတုုိ႕ စိတ္မေလ်ာ႔ၾကနဲ႔ ေနာက္တစ္လ ေလာက္ဆုုိ တုုိ႕ ေတာ္လွန္ေရးၾကီး ေအာင္ျမင္ေတာ႔မွာ” ဟုု အားေပးေသးသည္ ဟုု ဆုုိ၏ ေနာက္တစ္လ မျပည္႔မိခင္တြင္ပင္ ၁၉ ၇၅ ခုုႏွစ္ မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ခလရ(၁၀၇)မွ ဒုုဗုုိလ္ေအာင္ျမင္႔ေဆြ တပ္စုုႏွင္႔ ေတြ႔ဆုုံကာ ေခ်မွဳနး္ျခင္းကုုိ ခံရျခင္းျဖစ္၏။ စစ္တကၠသိုု္လ္၀င္ခြင္႔ ေျဖရန္ျပင္ေနေသာ ကၽြန္ေတာ႔္အတြက္မူ ျဖတ္ေလးျဖတ္ ဆရာၾကီး ဗုုိလ္မွဴးၾကီးသန္းတင္၊ တပ္မ(၇၇)တပ္မမွဴး ဗိုုလ္မွဴးၾကီးတင္႔ေဆြ တုုိ႕သည္ ဟီးရိုုးမ်ားျဖစ္လာၾက၏။
၁၉ ၇၇-၁၉ ၈၈
အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ အရွိန္ျမင္႔ေနဆဲကာလ သခင္သန္းထြန္း၏ ေနာက္ဆုုံးေန႕ မ်ားထဲမွ ပဲခူးရုုိးမ ကြန္ျမဴနစ္ပုုံစံသည္ ေန႔စဥ္ ထုုတ္သတင္းစာကာတြန္းမ်ားတြင္ ယူေဖါင္းအိက်ီ အဖါနွင္႔ ပုုဆိုုးကြက္တုုိတုုိ၀တ္ကာမုုတ္ဆိတ္ေမႊး ေျခသလုုံးေမႊး ပလပြ ႏွင္႔ ေနာက္မွ လုုိက္ေနသည္႔ က်ည္ဆံေတာင္႔မ်ားရွ႕မွ ေသနတ္ကုုိ ထမ္းကာ အူယားဖါးယား ေျပးေနပုုံျဖစ္၏။ ၁၉ ၇၇ စစ္တကၠသိုုလ္ သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ေတြ႕ရေသာ ဗကပသည္ကား လက္နက္ၾကီးႏွင္႔ သမရုုိးက်တုုိက္စစ္ဆင္တတ္ေသာ လူလွဳိင္းလုုံးနည္းဗ်ဴဟာက်င္႔သုုံးေသာ တရုုတ္တပ္နီပုုံစံ ျဖစ္သြားေတာ႔၏ ။ ၁၉၇၈ တြင္ စစ္တကၠသုုိလ္တက္ရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ေျဖဆုုိျပိး အေရြး မခံရပဲ ဘြဲ႔ရအျပီး ဒါမွ မရရင္ ေသနတ္ကုုိင္ရတဲ႔ ရဲပဲ ၀င္လုုပ္ေတာ႔မည္ဟုုဆုုိကာ ဗုုိလ္သင္တန္း အပါတ္စဥ္ ၅၆ တြင္၀င္ေျဖ သည္႔ အကုုိတစ္၀မ္းကြဲ ကုုိသိန္းထြန္းေအာင္သည္။ ေက်ာင္းဆင္းျပီး လမျပည္႔မီ ရက္ပုုိင္းအတြင္း ဒုုဗုုိလ္ဘ၀မွာတင္ ဗကပတုုိ႔၏ ခ်ဳံခုုိတုုိက္ ခံရျပီး က်ဆုုံးသည္။ ေက်ာင္းတြင္ အကုုိလုုိ ခ်စ္ခင္ခဲ႔ရေသာ တစ္ႏွစ္ သာစီနီယာက်သည္႔ ဂါဒီယန္ ကုုိၾကည္ေသာင္းဦး သည္ ေက်ာင္းဆင္းျပီးလ်င္ဆင္းျပီးခ်င္း က်သည္။ ေနာက္ေတာ႔ ကုုိယ္ေက်ာင္းဆင္းျပီး ဗကပ တုုိ႕နဲ႕ ရင္ဆုုိင္တုုိက္ခုုိက္ ရင္း ညီအကုုိအရင္းထက္ ပုုိခ်စ္ၾကသည္႔ သူငယ္ခ်င္း တစ္ဦးျပီးတစ္ဦး...။ ကုုိယ္ေတြ႕ျဖစ္လာ၍ စာအုုပ္တြင္ရွာဖတ္ရန္မလုုိေတာ႔ ဒီသမုုိင္းကား ကုုိယ္႔အကုိေသြး၊ ကုုိယ္႔ သူငယ္ခ်င္းေသြးတုုိ႕ တုုိက္ရုုိက္စြန္းထင္းသည္႔ သမုုိင္းျဖစ္ေလျပီ။
တက္ၾကြသူ ၈၈ အေရးအခင္းတြင္ တက္ၾကြသူမ်ားႏွင္႔ နိီးစပ္ခဲ႔သူ ညီ တစ္ဦး ကေမး၏
“အကုုိတုုိ႕ ကြန္ျမဴနစ္ တုုိ႕ ဗကပ တုုိ႕ အသံမၾကားခ်င္ေအာင္ကုုိ မုုန္းတာ ဘာလုုိ႕ ဒီေလာက္ေတာင္ ျဖစ္ရတာလဲ”
ျပန္မေျဖႏုုိင္ ရင္ထဲဆုုိ႕ေန၏ ေသြးစြန္းထင္းေနေသာ အမုုန္း၊ ႏွလုုံးသားနုုနုုကုုိ ေကာ္ပတ္စားခံရသလုုိ တုုန္လွဳပ္မွဳမ်ဳိးကုုိ အေဖ ေပးသလုုိ သူ႔ကုုိ ျပန္ေပးလုုိက္ခ်င္၏...။
၁၉၉၀
၁၉ ၆၈ ခုုႏွစ္မွ စကာ တရုုတ္တုုိ႕၏ မၾကဳံစဖူး ဘုုံးေပါလေအာ အကူအညီျဖင္႔ ေလထုုိးသလုုိ ထြားၾကိဳင္းလာခဲ႔ေသာ သခင္ဘသိန္းတင္ ဦးစီးသည္႔ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ေဘာလုုံးၾကီးသည္ ၁၉၈၉ ခုုႏွစ္ မတ္လ ဧျပီလ မ်ားတြင္ ကုုိးကန္႔ႏွင္႔ ၀ ဟုုေသာ ဆူးႏွစ္ေခ်ာင္း စူး၀င္ျပီး ေနာက္ ရုုတ္တရက္ပင္ ျပားခ်ပ္သြားေတာ႔ ၏ ဟုု ဆုုိေသာ ထုုိ႕ေၾကာင္႔ ဤသုုိ႕ အမည္ရသည္႔ ေတာခုုိ စက္မွဳ တကၠသိုုလ္၊ ရန္ကုုန္တကၠသိုုလ္တုုိ႕မွ ေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ား ေတာခုုိေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားဟုု အမည္ခံေ ရးသားေသာ စာအုုပ္ထြက္လာ၏ ပထမအၾကိမ္ စာအုုပ္က ပုုံနွိပ္ျပီး ထုုတ္ေ၀ခြင္႔မရ သုုိ႕ေသာ္ ျပင္ပသုုိ႕ ေစ်းၾကီးျဖင္႔ ေမွာင္ခုုိထြက္လာ၏ ။ ၁၉ ၉ ၅ ခုုႏွစ္ခန္႔တြင္ တိတ္တခုုိး၀ယ္ျပီး ဖတ္ရွဳရသည္။ ထုုိေတာခုုိေက်ာင္းသားေဟာင္းမ်ားသည္ ပဲခူးရုုိးမ ဗကပ တုုိ႕ ျပဳိကြဲ က်ဆုုံးျပီးေနာက္ပိုု္င္းမွ အေရွ႕ေျမာက္နယ္စပ္သိုု႕ ေတာ္ခုုိ၀င္ေရာက္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ဟုု ဆုုိ၏..
တကၠသိုုလ္ေရာက္စတြင္ ဗကပ ယူဂ်ီတုုိ႕၏ စည္းရုုံးသိမ္းသြင္းျခင္းခံရ၏
တကၠသိုုလ္ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းမ်ားတြင္ တက္တက္ၾကြၾကြပါ၀င္ခဲ႔ၾကသည္ဟုု ၀န္ခံဖြင္႔ ဆုုိ၏။
အခ်ဳိ႕ အေရးအခင္းမ်ားတြင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းခံရျပီးမွ ေထာင္ထဲတြင္ ဗကပ ယူဂ်ီမ်ားက သိမ္းသြင္းျခင္းခံရသည္ဟုု ဆုုိ၏။
သူတုုိ႕၏ စည္းရုုံးသိမ္းသြင္းမွဳျဖင္႔ ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒကုုိ သက္၀င္ယုုံၾကည္မွဳ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအေပၚ အထင္ၾကီးမွဳမ်ားျဖင္႔ လက္နက္ ကိုုင္ေတာ္လွန္ေရးလုုပ္ဖိုု႕ ေတာ္ခုုိခဲ႔ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟုု ေရးသားသည္။
ထုုိအခ်ိန္ကေတာ႔ ဗကပတုုိ႕ ေအာင္ပြဲႏွင္႔ လက္တစ္ကမ္းဟုု ေသြးနထင္ေရာက္ေနခ်ိန္ တစ္ဘက္ႏုုိင္ငံ ၏ လူလက္နက္ ရုုပ္ ၀ထၳဳအကူမ်ားျဖင္႔ တူတံစဥ္အလံတစ္လူလူလြင္႔ေနခ်ိန္ျဖစ္သည္ဟုု ဆုုိ၏။
၁၀ စုုႏွစ္တစ္စုု ျဖတ္သန္းျပီးသည္႔အခ်ိန္တြင္ကား ဗုုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာ၏ ဇနီး ေဒၚသန္းစိန္၏ေအာက္ပါ ေျပာစကားက ျဖစ္ရပ္ မွန္ကုုိ ထင္ဟပ္ေန၏
“ ဗကပ ကုုိ အေ၀းကၾကည္႔ေတာ႔ ေရႊပုုံၾကီးမွတ္လုုိ႕ လာခဲေပါ႕...အထဲေရာက္မွ ႏြားေခ်းပုုံမွန္းသိေတာ႔တယ္”
သုုိ႕ေသာ္လည္း ရဲေဘာ္သုုံးက်ိပ္၀င္ လြတ္လပ္ေရး သူရဲေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုုကုုိ ေရာင္စုုံသူပုုန္ ႏွင္႔ ျပည္ပက်ဴးေက်ာ္မွဳမွ ကာကြယ္ခဲ႔သူ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ သံေယာစဥ္ေၾကာင္႔ တပ္မွ အေရးယူခံရသူ ဗုုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာ သည္ ေနာက္ ဆုုံးအခ်ိန္အထိ ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒႏွင္႔ လက္နက္ကိုုင္ ေတာ္လွန္ေရးကုုိ ယုုံၾကည္သြားပုုံရ၏..။
အေရွ႕ေျမာက္ဗကပလည္း ဗကပ ေခါင္းျဖတ္လုုိက္ေသာအခါ အင္အား ၾကီးမားေသာ မူယစ္ႏွင္႔ ေမွာင္ခုုိလုုပ္ငန္းစုုံျဖင္႔ ေငြေၾကး ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ေတာင္႔တင္းေသာ လက္နက္အင္အား ေတာင္႔တင္းေသာ အဖြဲ႕မ်ားအျဖစ္ တရုုတ္နယ္စပ္ႏွင္႔ ကပ္ကာ က်န္ခဲ႔ေလ၏။ အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပ ေလဘူေပါင္းကုု ိထုုိးေဖါက္ခဲ႔ေသာ စူးႏွစ္ေခ်ာင္းကား ယေန႔အထိ ခၽြန္ျမစြာ က်န္ေနဆဲ ျဖစ္၏။
၂၀၁၅ ခုုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပုုိင္းက ေလာက္ကုုိင္ေဒသတြင္ ဖုုံၾကားရွင္ ႏွင္႔သူ႔မ်ဳိးဆက္မ်ား ဦးေဆာင္သည္႔ ဗကပ လူထြက္ MMDA ကတစ္စခန္းထသည္။ တပ္မေတာ္မွ အသက္ေသြးမ်ားစြာရင္းႏွီး ကာကြယ္ခဲ႔ရ၏။ ၀ ႏွင္႔ မုုိင္းလားတုုိ႕ က ပစ္ခတ္တုုိက္ခိုုက္ မွဳ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထုုိးရန္ မလုုိေသးဟု ဆုုိေနၾက၏ ေရွ႕တုုိးေနာက္ငင္ ကစားေနၾကသည္။
အေရွ႕ေျမာက္ ဗကပတုုိ႕ႏွင္႔အတူ ေနထုုိင္ခဲ႔သည္႔ ၈၈ အေရးအခင္းတြင္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ႔သည္႔ ဆြီဒင္လူမ်ဳိး ဂ်ာနယ္လစ္ ၁၉ ၉ ၀ တြင္ ေရးသားထုုတ္ေ၀ခဲ႔ေသာ The Rise and Fall of The Communist Party of Burma (CPB) စာအုုပ္ကုုိ ၂၀၁၄ တြင္မွ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင္႔ ၏ေက်းဇူးျဖင္႔ ၀ယ္ႏုုိင္၏ ဖတ္ရ၏ စာအုုပ္တြင္ အထက္က ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကုုိ အေနာက္ႏုုိင္ငံသတင္းစာဆရာ တစ္ဦးအေနျဖင္႔ အတည္ျပဳေပးခဲ႔၏။
၂၀၁၅ ဒီဇင္ဘာလ စာအုုပ္ပြဲေတာ္ တစ္ခုုတြင္ ထုုိ႕ေၾကာင္႔ ဤသိုု႕ စာအုုပ္ကုုိ ဒုုတိယအၾကိမ္ ျပန္လည္ရုုိက္ႏွိပ္ ျဖန္႔ခ်ီသျဖင္႔ ၀ယ္ခဲ႔ရသည္။ ငယ္စဥ္က ဖတ္ခဲ႔ရေသာ အေဖ႔ သခင္သန္းထြန္းေနာက္ဆုုံးေန႔မ်ား စာအုုပ္ႏွစ္အုုပ္ႏွင္႔ ဇင္ခ်စ္ ေနာက္ဆုုံး ၂ စာအုုပ္ တုုိ႕ကား ေပ်ာက္ဆုုံးကုုန္ျပီ အခ်ဳိ႕ ခ်စား အခ်ဳိ႕ ကၽြန္ေတာ္ မရွိစဥ္ နာဂစ္ မုုန္တုုိင္းေၾကာင္႔ အိပ္ေ ရျမဳပ္ရာတြင္ ပါကုုန္ၾကျပီျဖစ္၏။ ထုုိ႕ေၾကာင္႔ ဌာနခ်ဳပ္မွဴး ဘ၀က ကၽြန္းစုုတြင္ စာၾကည္႔တုုိက္ မတည္ေပးစဥ္ ေစ်းၾကီးေပးျပီး၀ယ္ေပးထားခဲ႔ေသာ စာအုုပ္မ်ားကိုု ျပန္ငွားရသည္။ သားမ်ားက တကၠသိုုလ္တက္ေနၾကျပီ ေလာကၾကီးက မေျပာႏုုိင္ အေဖ႔လုုိ ကာကြယ္ေဆးထိုုးေပးရ ေကာင္းမလား စဥ္းစားမိသည္။ ထုုိ႕ေၾကာင္႔ ဤသိုု႕ ကုုိ ဒုုအၾကိမ္ ထပ္မံျဖည္႔စြက္ ထုုတ္ေ၀ခဲ႔ေသာ လြင္ဦးစာေပကမူ ထုုိစာအုုပ္ မ်ား ထုုတ္ေ၀ရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္ဟုု ဆုုိသည္။ မ်ဳိးဆက္သစ္တုုိ႕ ဖတ္ၾကလ်င္ျဖင္႔ အက်ုဳိးမ်ားလိမ္႔မည္ဟုု ေတြးမိသည္။
ရုုိက္ႏွိပ္ျပီး ထုုတ္ေ၀ခြင္႔မရခဲ႔သည္႔ “ထုုိ႕ေၾကာင္႔ ဤသိုု႕ ”ပထမအၾကိမ္ စာအုုပ္ေက်ာဖုုံးတြင္ ရုုိက္ႏွိပ္ေဖၚျပထားေသာ အဆုုိမ်ား တြင္ သခင္ဘသိန္းတင္၏ အဆုုိကုုိ အေပၚဆုုံးတြင္ေဖၚျပထား၏
“လမ္းစဥ္မွန္ရင္ မရွိရာမွ ရွိလာတယ္ ငယ္ရာကၾကီးလာတယ္။ လမ္းစဥ္မွားရင္ေတာ႔ ရွိရာက မရွိတာျဖစ္သြားျပီး ၾကီးရာမွ ငယ္သြားမယ္။”

Credit - Thura Thet Swe



ကမၻာ႔အေကာင္းဆံုး ပညာေရးစနစ္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တဲ့ အစၥေရး ပညာေရးစနစ္အေၾကာင္း

အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ ပညာေရးကို ေလ့လာၾကည့္သည့္အခါ၌ အဆင့္သံုးဆင့္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါသည္။ မူလတန္းအဆင့္၊ အလယ္တန္းအဆင့္ႏွင့္ အထက္တန္း ေက်ာင္းအဆင့္ဟူ၍ အေျခခံပညာအဆင့္တြင္ သတ္မွတ္ခြဲျခားထားသည္။

မူလတန္းပညာေရးကို Grade 1 မွ Grade 6 အထိ သတ္မွတ္ထားသည္။ အလယ္တန္းကို Grade 7 မွ Grade 9 ႏွင့္ အထက္တန္းကို Grade 10 မွ Grade 12 အထိျဖစ္သည္။ မူလတန္းမွသည္ အထက္တန္းအဆင့္အထိ ပညာေရးမွာ မသင္မေနရ ပညာေရးစနစ္လည္းျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းစာသင္ႏွစ္စတင္ခ်ိန္သည္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ျဖစ္ၿပီး ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ မူလတန္းအဆင့္ ၿပီးဆံုးၿပီး ေက်ာင္းပိတ္သည္။ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းမ်ားမွ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔အထိျဖစ္သည္။ ပ်မ္းမွ် ေက်ာင္းတက္သူ၏ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ အလယ္တန္းေက်ာင္းထြက္ ဒီပလိုမာလက္မွတ္မ်ား ရရွိၾကသည္။ အထက္တန္းအဆင့္ကို ၄၉ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ တက္ေရာက္သင္ၾကားႏိုင္ၾကၿပီး ဒီပလိုမာလက္မွတ္မ်ားရရွိေၾကာင္း သိရသည္။

Webometrics ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္အရ အစၥေရးႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္မ်ားသည္ အာရွေက်ာင္းအဆင့္ ၁၀၀ သတ္မွတ္ခ်က္ ထဲ၌ အဆင့္ ၆ ဝင္သည္။ အေကာင္းဆံုး ကမၻာ့တကၠသိုလ္ ၁၅၀ တြင္ ေက်ာင္း ၄ ေက်ာင္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ Times Higher Education-QS World University Rankings သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံမွ တကၠသိုလ္ႀကီး သံုးခုပါသည္။

အစၥေရးႏိုင္ငံပညာေရးစနစ္တြင္ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမွာ ဘာသာေရးအလိုက္၊ လူမ်ိဳးေရးအလိုက္လည္း ေက်ာင္းမ်ားကို ခြဲျခားသင္ၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္က ဖြင့္လွစ္သည့္ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဟီးဘ႐ူး ဘာသာစကားကို အဓိကထားကာ သင္ၾကားေပးၿပီး ထိုေက်ာင္းမ်ားသည္ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိၾကသည္။

ေရွး႐ိုး ခရစ္ယာန္ Orthodox ေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ဖြင့္ခြင့္ျပဳထားသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာေရးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထား သည့္ ဘာသာရပ္မ်ားကို ဟီးဘ႐ူးစာေပျဖင့္ သင္ၾကားၾကသည္။ ေလာကီေရးရာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာမ်ားကို ဟီးဘ႐ူးဘာသာ စကားႏွင့္ သင္ၾကားၾကသည္။ စာေပမ်ားတြင္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဘာသာေရးတို႔အေပၚ လြန္ကဲစြာ တန္ဖိုးထား ေလးစားၿပီး သင္ၾကားၾကေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။

အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္ အာရပ္ေက်ာင္းမ်ားလည္း ရွိသည္။ အာရဗီဘာသာစကားျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ျပ႒ာန္း ေပးထား ေသာ သင္႐ိုးမ်ားကို သင္ၾကားၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ အာရပ္သမိုင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အာရဗီစာေပမ်ားကို သင္ၾကားခြင့္ ေပးထားသည္။ ဘာသာေရးတို႔ကိုလည္း သင္ၾကားခြင့္ျပဳသည္။

ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေဘာ္ဒါစနစ္ျဖင့္ ေက်ာင္းအိပ္၊ ေက်ာင္းစားထားၾကသည့္ အေလ့အထမ်ားရွိသည္။ ေဘာ္ဒါေက်ာင္းမ်ား သည္ ခ်မ္းသာသူမ်ားသာ တက္ႏိုင္သည့္ ေက်ာင္းမ်ားျဖစ္သည္။ အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္ေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သည္။ ေဘာ္ဒါ ေက်ာင္း ဆိုသည္မွာ ဆင္းရဲသားမ်ား လာထားသည့္ ေနရာျဖစ္ေနသည္။ အစိုးရက အေထာက္အပံ့ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းမ်ားျဖစ္ၿပီး လူငယ္အမ်ားစု လာမတက္ခ်င္ၾကသည့္ ေက်ာင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ေနသည္။

ပညာေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဒီမိုကရက္တစ္ေက်ာင္း၊ မြန္တက္ဆိုရီေက်ာင္း၊ Waldorf ေက်ာင္း စသည့္ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ ထိုေက်ာင္းမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ေက်ာင္းစနစ္ထဲတြင္ ပါဝင္ၿပီး အစိုးရက ေထာက္ပံ့ ေပးသည္။ တက္ေရာက္သည့္ ေက်ာင္းသားအလိုက္ အစိုးရက အေထာက္အပံ့ေပးသည့္ စနစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။

ေျမာက္အေမရိက၊ ဥေရာပ ပညာေရးစနစ္တို႔ႏွင့္ ကြာျခားခ်က္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ တစ္ခုတည္း၊ တစ္သားတည္းျဖစ္ေနျခင္းပင္။ တစ္ခုတည္းေသာ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း သင္ၾကားၾကရသည္ ကလည္း အစၥေရးႏိုင္ငံ၏ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းမ်ားသည္ မိမိတို႔စိတ္ႀကိဳက္ သင္ၾကား၊ သင္ယူမႈနယ္ပယ္ တို႔ကို ျဖန္႔ခ်ဲ႕ႏိုင္သည္။ သင္ၾကားမႈ အေထာက္အကူျပဳ ပစၥည္းမ်ားကို သံုးခြင့္ရွိသည္။ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကလည္း လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ေထာက္ပံ့ေပးသည္။

အစၥေရးႏိုင္ငံပညာေရးစနစ္တြင္လည္း ထူးျခားခ်က္တစ္ခုမွာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေက်ာင္းသက္တမ္း ကာလအတြင္း စာေမးပြဲကို တစ္ႀကိမ္သာ ေျဖဆိုၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းစနစ္သည္ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္ႏွင့္ တူညီေနေၾကာင္း လည္း သတိျပဳမိသည္။ အသက္ ၁၇ ႏွစ္၊ ၁၈ ႏွစ္အ႐ြယ္ေရာက္မွ ေနာက္ဆံုး အထက္တန္းအဆင့္ ေက်ာင္းထြက္စ ာေမးပြဲအျဖစ္ တစ္ႀကိမ္သာ စာေမးပြဲကို ရင္ဆိုင္ၾကရျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုစာေမးပြဲကို မေအာင္လွ်င္လည္း ကိစၥမရွိ။ သူတို႔ စစ္မႈထမ္းၿပီးခ်ိန္တြင္ ဤစာေမးပြဲကို ျပန္လည္ေျဖဆိုခြင့္ရွိသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ (Orthodox, Pacifists, Arabs) ေတြကလြဲၿပီး အစၥေရးတပ္မေတာ္ IDF (Israel Defense Forces) ကို အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္လွ်င္ ဝင္ၾကရသည္။ ေကာလိပ္ သို႔မဟုတ္ တကၠသိုလ္မတက္မီ အထက္တန္းအဆင့္ ေက်ာင္းၿပီး လွ်င္ စစ္ထဲဝင္ၾကရသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ အသက္ ၂၁ ႏွစ္ သို႔မဟုတ္ ၂၂ ႏွစ္အထိ စစ္တပ္ထဲတြင္ စစ္မႈထမ္းေပး ၾကရသည္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားလည္း ၂ ႏွစ္ စစ္မႈထမ္းၾကရသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားက ၃ ႏွစ္ခန္႔ စစ္မႈထမ္းရသည္။ အစၥေရးတပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံ၏ အေရးအပါဆံုး အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျခင္းခံရၿပီး ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ပညာေရးအားလံုးအေပၚ လႊမ္းမိုးေနသည္။ လႊမ္းမိုးခြင့္လည္း ေပးထားသည္။ နည္းပညာသည္ ပညာေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ အေကာင္းဆံုးလက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္ ခံယူထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား e-Book မ်ား ေလ့လာဖတ္႐ႈႏိုင္ေရးႏွင့္ အြန္လိုင္းကတစ္ဆင့္ ပညာရွာႏိုင္ေရး မ်ားကို အေလးထားကာ စီစဥ္ေပးသည္။

အစၥေရးပညာေရးသည္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၊ မိမိတို႔ လူမ်ိဳး၊ မိမိတို႔ေနရာေဒသႏွင့္ အကိုက္ညီဆံုးစနစ္ တစ္ခုျဖစ္ေစရန္ ဖန္တီး တီထြင္ထားသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစံ မ်ားႏွင့္ တူညီသည္လည္းရွိသည္၊ ကြဲျပားခ်က္မ်ားလည္း ရွိႏိုင္သည္။ မည္သို႔ဆိုေစ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳး အတြက္ အေကာင္းဆံုး ေဆာင္႐ြက္ေဖာ္ေဆာင္ေပးထားႏိုင္ ေသာ ပညာေရးစနစ္တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း မျငင္းႏိုင္ေပ။

၂၁ ရာစုသည္ နည္းပညာကို မျဖစ္မေန အသံုးျပဳရမည့္ ေခတ္ျဖစ္လာေသာေၾကာင့္ ပညာေရးတြင္လည္း နည္းပညာကို ထည့္သြင္းအသံုးျပဳရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အစၥေရးႏိုင္ငံပညာေရးစနစ္ကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္လွ်င္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး အပိုင္းကိုလည္း နည္းပညာျဖင့္ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေနမႈမ်ားကို ေတြ႔ရသည္။ အထက္တန္းအဆင့္တြင္ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းစာေမးပြဲပံုစံမ်ိဳး စာေမးပြဲတစ္ႀကိမ္ေျဖၿပီး စစ္ပညာကိုသင္၊ ထို႔ေနာက္မွာ တကၠသိုလ္ကို ဝင္ခြင့္ျပဳလိုက္ ေသာေၾကာင့္ မည္မွ်စမတ္က်သည့္ လူငယ္မ်ားျဖစ္လာမည္ ဆိုျခင္းကို ေျပာစရာပင္ လိုမည္မထင္ေပ။

အထက္တန္းေအာင္၊ စစ္မႈထမ္းဘဝမွထြက္ လာၿပီးေနာက္ တကၠသိုလ္ဆက္မတက္ခ်င္လည္းရသည္။ သူတို႔တြင္ ဘြဲ႔မရဘဲ အလုပ္ခန္႔ႏိုင္သည့္ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနသည္။ ထိုသို႔လုပ္ခြင့္ရေစရန္လည္း ဖန္တီးေပးထားသည္။ အစၥေရး ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ပညာတတ္အေရအတြက္ အမ်ားဆံုး ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတြင္ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူ လူဦးေရ၏ ၄၆ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ အထက္တန္းအဆင့္ပညာကို သင္ၾကားၿပီး သူမ်ားျဖစ္ေနသည္။ OECD ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းမွာပင္ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည္ဆိုေသာေၾကာင့္ အစၥေရးက ပိုၿပီးျမင့္သည္ဟုဆိုရမည္။

အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအဆင့္တြင္ တကၠသိုလ္ေပါင္းမ်ားစြာကို ပါဝင္ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ တကၠသိုလ္ မဟုတ္သည့္ ပညာေပးရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားလည္း ရွိေသးသည္။ သာမန္ဘြဲ႔မ်ားကို သူတို႔နည္း၊ သူတို႔ဟန္မ်ားျဖင့္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးကာ လက္မွတ္ ထုတ္ေပးေနၾကသည္။ ေဒသေကာလိပ္မ်ားလည္းရွိၿပီး မိမိတို႔ကိုယ္စားျပဳ တကၠသိုလ္မ်ားက သတ္မွတ္ျပ႒ာန္း ေပးထားသည့္ သင္႐ိုးမ်ားအတိုင္း သင္ၾကားေပးၾကသည္။ အထက္တန္းေက်ာင္းအဆင့္ၿပီးသူတိုင္း တက္ေရာက္သင္ၾကား ႏိုင္သည္။ ပညာေရးဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲ မႈႏွင့္ သင္ၾကားမႈမ်ားကို မိမိတို႔ တကၠသိုလ္အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအလိုက္ လြတ္လပ္ခြင့္ ေပးထားသည္။

အဆင့္ျမင့္ပညာေရးတြင္ ေကာင္စီတစ္ခု ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ အစၥေရးႏိုင္ငံမွ တရားဝင္အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ က ခန္႔အပ္ထားေသာ အဖြဲ႔ဝင္ ၁၉ ဦးမွ ၂၅ ဦးအထိ ဖြဲ႔စည္းႏိုင္သည့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးလည္းျဖစ္သည္။ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ခန္႔အပ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္အဝေပးထားသည္။ ထိုအဖြဲ႔သည္ အစိုးရအေပၚ ပညာေရးဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအား ေပးႏိုင္ခြင့္လည္း ရွိသည္။

အဆင့္ျမင့္ပညာေရးေကာင္စီသည္ ပညာေရးဆိုင္ရာ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ေဆာင္ရာ၌ မည္သည့္ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရမည္ဆိုျခင္းႏွင့္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာတို႔တြင္ မည္သို႔စီမံ သံုးစြဲသင့္သည္ ဆိုျခင္းမ်ားကို အစိုးရ အား အႀကံေပးရသည္။ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘတ္ဂ်က္ေကာ္မတီကို ေကာင္စီ၏ အဖြဲ႔ခြဲတစ္ခု အေနႏွင့္ထားရွိၿပီး အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာ ရန္ပံုေငြ ခြဲေဝသံုးစြဲမႈမ်ားကို မည္သည့္ေနရာမ်ားတြင္ သံုးစြဲသင့္ ေၾကာင္း အႀကံျပဳတင္ျပရသည္။ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ကို သံုးစြဲရာ၌ ကမၻာ့စံႏႈန္းမ်ားအတိုင္း အခ်ိဳးညီစြာ ရရွိခံစားႏိုင္ေရးမ်ားကို စနစ္တက် ျပဳစုတင္ျပၿပီး သံုးစြဲၾကေလ့ရွိသည္။ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးက႑တြင္ တကၠသိုလ္မ်ားႏွင့္ ေကာင္စီသည္ အျပန္အလွန္နားလည္မႈမ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေလ့ရွိသည့္အတြက္လည္း အဆင့္ျမင့္ပညာေရးတြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရွိသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။

အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္ တကၠသိုလ္ပညာေရးကို လာေရာက္ေလ့လာပညာရွာၾကသည့္ အ႐ြယ္မ်ားသည္ အသက္ ၂၀ ႏွင့္ ၂၄ ႏွစ္ အ႐ြယ္မ်ားျဖစ္သည္။ သူတို႔က စစ္မႈမထမ္းမေနရ ဥပေဒေၾကာင့္ အထက္တန္းၿပီးကတည္းက စစ္ထဲဝင္ေနၾကရၿပီး တည္ၿငိမ္ရင့္က်က္သည့္အ႐ြယ္မွ တကၠသိုလ္ကို ေရာက္လာၾကသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ OECD ႏိုင္ငံမ်ား အတြင္း တကၠသိုလ္တက္ေရာက္သည့္ လူငယ္မ်ား၏အသက္ကို ဆန္းစစ္ရာတြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အသက္သည္ အႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ဘြဲ႔ရၿပီး ပ်မ္းမွ် အသက္မွာ ၂၇ ႏွစ္ျဖစ္ေနသည္။

သူတို႔ဘြဲ႔ရၿပီးမွ ဘဝကို စၾကရသည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။ အထက္တန္းၿပီးသည့္အခါ စစ္ထဲဝင္၊ စစ္တပ္က ထြက္သည့္အခါ ေက်ာင္းထဲဝင္ႏွင့္ တကယ့္လက္ေတြ႔ဘဝကို ၂၇ ႏွစ္ေလာက္မွ ေရာက္ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘြဲ႔လြန္ပညာရပ္မ်ားကို ဆက္ၿပီး မေလ့လာၾကသည္ကလည္း မ်ားသည္။

တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ လက္ရွိသင္ယူေနၾကသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားမွာ လူမႈေရးသိပၸံ၊ လူမႈေရးပညာ၊ စီးပြားေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ သခ်ၤာဘာသာရပ္ေတြက အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႔အသံုးခ် သိပၸံဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္မ်ားကို ေလ့လာသူေတြ ကနည္းပါး လာေၾကာင္းလည္းေတြ႔ရသည္။

အစၥေရးတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ Open University ႏွင့္ Weizmann Institute တို႔က လြဲၿပီး Bachelor, Master, Doctoral Degrees မ်ားကို ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္သည္။ တကၠသိုလ္ေရာက္လာသည့္ ေက်ာင္းသား ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ေက်ာင္းၿပီး ဘြဲ႔ရသည္ အထိ တက္သြားၾကသည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ အျမင့္ဆံုးဟုဆို ႏိုင္သည္။

အစၥေရးႏိုင္ငံလူေနမႈစနစ္တြင္ အဆင့္ျမင့္ပညာကို အလြန္အေလးထားၿပီး တကၠသိုလ္ဘြဲ႔ရဆိုသည့္ ဂုဏ္မ်ိဳးကိုလည္း ေလးစားတတ္ပါသည္။ ဂ်ဴးတို႔သည္ စီးပြားေရးကိုသာ အေလးထားရွာေနၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေကာ္လာျဖဴလုပ္သားမ်ားကို ေခတ္သစ္တြင္ တန္ဖိုးထား အေလးထားလာၾကသည္။ လူငယ္ေတြကို စနစ္က်ေအာင္၊ စည္းကမ္းရွိေအာင္ ျပဳျပင္ယူသည္။ ၿပီးမွ ပညာကိုသင္ယူခိုင္းသည္။ အားလံုးကို သူ႔ေနရာႏွင့္သူ ပံုစံက်ေအာင္ ေမြးထုတ္ စီစဥ္ထားသည့္ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုသည္ ကမၻာ့အလယ္တြင္ ထည္ဝါစြာ ရွိေနသည္မွာလည္း အဘယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္သနည္း ဆိုျခင္းကို ေလ့လာသင့္ပါသည္။

(Ref: The Times of Israel, Higher Education in Israel: Background & Overview, Jewish Virtual Library)

Credit – The Voice Myanmar








သံ႐ုံးဝန္ထမ္းမ်ားထူးဆန္းစြာ ဖ်ားနာေနမႈေၾကာင့္ က်ဴးဘားမွ ကေနဒါ သံ႐ုံးဝန္ထမ္းထက္ဝက္ ျပန္ေခၚ


က်ဴးဘားရွိကေနဒါသံ႐ုံးမွ ေနာက္ထပ္ဝန္ထမ္းတစ္ဦး ထူးဆန္းစြာဖ်ားနာလာျပန္ေသာေၾကာင့္ သံ႐ုံးဝန္ထမ္းထက္ဝက္ကို ျပန္လည္ေခၚယူထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကေနဒါအစိုးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။
၂၀၁၇ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက စတင္ကာ က်ဴးဘားၿမိဳ႕ေတာ္ ဟာဗားနားရွိကေနဒါသံ႐ုံးမွ ဝန္ထမ္း ၁၄ ဦးထိ အေၾကာင္းရင္းရွာမရဘဲ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ဟာဗားနားရွိ အေမရိကန္သံ႐ုံးမွလည္းဝန္ထမ္း ၂၆ ဦးထိအလားတူထူးဆန္းစြာနာမက်န္းျဖစ္ခဲ့ရသျဖင့္ ဝန္ထမ္းမ်ား ျပန္လည္ေခၚယူျခင္း၊ အေၾကာင္းရင္းစုံစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိသည္။ နာမက်န္းသူမ်ားထဲတြင္ ဦးေႏွာက္ထိခိုက္သူမ်ားပါ ပါဝင္ေၾကာင္းသိရသည္။
ကေနဒါဆိုင္ရာ က်ဴးဘားသံအမတ္ ဟိုေဆးဖီနာဗီဒယ္ကမူကေနဒါအစိုးရ၏ အျပဳအမူကိုနားမလည္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ က်ဴးဘားအေနျဖင့္ ကေနဒါႏွင့္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးေကာင္းတည္ၿမဲေနေအာင္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာက ၁၃ ဦးေျမာက္ သံ႐ုံးဝန္ထမ္းထူးဆန္းစြာ နာမက်န္းျဖစ္ၿပီးေနာက္ တုံ႔ျပန္ရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစုံစဥ္းစားႀကံဆခဲ့ေၾကာင္း ကေနဒါအစိုးရက ေျပာသည္။
ဟာဗားနားရွိ ကေနဒါသံ႐ုံးတြင္ ကေနဒါႏိုင္ငံသား သံဝန္ထမ္းရာထူး ၁၆ ေနရာအနက္ ၈ ေနရာကိုေလၽွာ႔ခ်လိုက္ေၾကာင္းကေနဒါကထုတ္ျပန္ထားသည္။
ကေနဒါသံအမတ္သည္ က်ဴးဘားတြင္ ဆက္လက္႐ုံးထိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ကေနဒါႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ သံ႐ုံးဝန္ေဆာင္မႈ အျပည့္ရရွိေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ က်ဴးဘားသည္ ကေနဒါႏိုင္ငံသားမ်ား သြားေရာက္လည္ပတ္မႈမ်ားျပားသည့္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ သံ႐ုံးဝန္ထမ္းမ်ားထူးဆန္းစြာ နာမက်န္းမႈမ်ားရွိေသာ္လည္း ကေနဒါ ႏိုင္ငံသားခရီးသြားမ်ားထဲ၌ ထိုသို႔ ျဖစ္ပြားသူမရွိေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

Credit - Myanmar Times


စနစ္သစ္ ပညာေရးအေၾကာင္း(Education Reform)

စနစ္သစ္ ပညာေရးအေၾကာင္း(Education Reform)
—�—�———————————————————�
စနစ္သစ္ပညာေရးမွာ ( KG+5+4+3 )
KG - Kindergarten
Primary မူလတန္းအဆင့္ (G1 G2 G3 G4 G5)
Secondary အလယ္တန္းအဆင့္ (G6 G7 G8 G9)
အထက္တန္း အဆင့္ (G10 G11 G12)
KG ႏွင့္ Grade - 12 သည္
၁၀၀% သင္ရိုးသစ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။
- မူလတန္း အဆင့္တြင္
ပထမတန္း (Grade - 1) သည္
ယခင္ သူငယ္တန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
ဒုတိယတန္း (Grade - 2) သည္
ယခင္ ပထမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
တတိယတန္း (Grade - 3) သည္
ယခင္ ဒုတိယတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀%
စတုတၳတန္း (Grade - 4) သည္
ယခင္ တတိယတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
ပဥၥမတန္း (Grade - 5) သည္
ယခင္ စတုတၳတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
- အလယ္တန္း အဆင့္တြင္
ဆဌမတန္း (Grade - 6) သည္
ယခင္ ပဥၥမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
သတၱမတန္း (Grade - 7) သည္
ယခင္ ဆဌမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
အဌမတန္း ( Grade - 8)သည္
ယခင္ သတၱမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
နဝမတန္း (Grade - 9) သည္
ယခင္ အဌမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
- အထက္တန္း အဆင့္တြင္
ဒသမတန္း (Grade - 10) သည္
ယခင္ နဝမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
ဧကဒသမတန္း (Grade - 11) သည္
ယခင္ ဒသမတန္းစာ ၇၀ % + ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ၃၀ %
***ဒြါရဒသမတန္း (Grade - 12) သည္***
သင္ရိုးအသစ္ ၁၀၀ % ေရးဆြဲေနတာျဖစ္ပါတယ္။
စနစ္ေဟာင္း စတုတၳတန္း ေက်ာင္းသားေတြ
စနစ္သစ္ အလယ္တန္းအဆင့္မွာ
ဆဌမတန္း (Grade -6) တက္ရလို႔
ပဥၥမတန္း ေပ်ာက္သြားတာမဟုတ္ပါ။
အေခၚအေဝၚ ေျပာင္းသြားျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။
သင္ယူမႈအတြက္ အေရးႀကီးေသာ၂၁ရာစု ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ား
ႏွင့္ကိုယ္ရည္၊ ကိုယ္ေသြး ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ားျဖစ္သည့္
(၁) ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း ႏွင့္
အုပ္စုျဖင့္လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း။ (Group Working)
(၂) ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုျခင္း။ (Communication)
(၃ ) ေလးနက္စြာ ဆန္းစစ္ ေဝဖန္ျခင္းႏွင့္
ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း။
( Critical Thinking & Problem Solving)
(၄) တီထြင္ဖန္တီးျခင္း။ (Creativity)
(၅) ႏိုင္ငံသားေကာင္း စိတ္ဓာတ္ရွိျခင္း။ (Citizenship)
တို႔ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၈ -၂၀၁၉ ပညာသင္ႏွစ္တြင္
စနစ္ေဟာင္း သတၱမတန္းသည္ (စနစ္သစ္ အထက္တန္း အဆင့္တြင္) ဆက္လက္ ပညာသင္ယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၈ - ၂၀၁၉ ပညာသင္ႏွစ္တြင္
စနစ္ေဟာင္း (အဌမတန္း၊ နဝမတန္း၊ ဒသမတန္း) မ်ားသည္ ဒသမတန္းေျဖဆိုၿပီး
ေအာင္ျမင္လၽွင္ အေျခခံပညာ ၿပီးဆံုးမွာျဖစ္သည္။
(ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုးေနသည့္ ပညာေရး အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ျပန္လည္ ေဝမွ်လိုက္ရပါသည္။)

Credit : Daw Myo Pa Pa Win