စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး ခႏၲီးခရိုင္ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လႊတ္ ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ ေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးတို႔ကို စာကပ္၍ အသက္အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေၾကာင္း ကာယကံ ရွင္ မ်ားက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသူမ်ားမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္ႏွင့္ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ ေနာင္ပိုေအာင္ စံျပေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုင္းသီဟတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္က“အဓိကေတာ့ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕ဆိုတာ ဖြဲ႕ထားတယ္။ အဲဒီ မွာ မူးယစ္ေဆးဝါး ဆန႔္က်င္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔အဖြဲ႕က သတင္းရၿပီဆိုရင္ ရတဲ့အတိုင္း ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႕ ေပါင္း စည္းၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားေနတယ္။ အဲဒီမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး အိမ္ေရွ႕မွာ ေရအိုးစင္ေလး ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ စာလာကပ္ ထား တာ။ စာ႐ြက္အစုတ္နဲ႕ ပစ္စာ သေဘာလိုပါပဲ။ ပစ္စာသေဘာ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အားလုံး သုံးသပ္တာေတာ့ မူးယစ္ ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတဲ့ အဖြဲ႕က က်ေနာ္တို႔ကို မေက်နပ္လို႔ကပ္တာလို႔ ယူဆတယ္”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ၿခိမ္းေျခာက္စာကို ေနာင္ပိုေအာင္ စံျပေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုင္းသီဟ၏ ေနအိမ္ေရွ႕ရွိ ေရအိုးစင္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသ ဂုတ္လ ၂၈ ရက္က လာကပ္ခဲ့ေၾကာင္း ထိုစာမကပ္ခင္ တပတ္ခန႔္ အလိုတြင္ ေနာင္ပိုေအာင္ စံျပေက်း႐ြာအတြင္း မူးယစ္ ေဆးဝါး သတင္း အရ အိမ္တခ်ိဳ႕ကို ၂ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ဝင္ေရာက္ ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္က“စာမကပ္ခင္ တပတ္အလိုမွာ က်ေနာ္တို႔ သတင္းရလို႔ အိမ္တခ်ိဳ႕ကို ဝင္ဖမ္းတာ ၁ အိမ္က ဘိန္းျဖဴ ဆပ္ျပာခြက္ ၉ ခြက္နဲ႕ ပုလင္းအႀကီး ၁ ပုလင္း ဖမ္းမိတယ္။ တအိမ္ကေတာ့ သိပ္မရလိုက္ဘူး။ အဲဒါၿပီးေတာ့ အခုလို ၿခိမ္း ေျခာက္စာ ကပ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ေျခာက္လွန႔္မႈ လုပ္လာတာ”ဟု ေျပာသည္။
ၿခိမ္းေျခာက္စာထဲ၌ “အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး စိုင္းသီဟ ငါတို႔ ရွမ္းနီ အဖြဲ႕ သိန္း ၅၀ အလိုရွိတယ္။ အဲဒါ မနက္ျဖန္ ႀကိဳးတံတား အလယ္မွာ ည ၉ နာရီ လာပို႔ေပးပါ”ဟု ေရးသားထားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
ေနာင္ပိုေအာင္စံျပေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုင္းသီဟက“သူက ေရးတဲ့ စာ႐ြက္က စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္ စာ႐ြက္နဲ႕ေရးတာ အဲဒါေၾကာင့္ ရွမ္းနီတပ္က မဟုတ္နိုင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က ထင္တယ္။ ၿခိမ္းေျခာက္စာမ်ိဳး စာကပ္ထားတာ။ အိမ္ေရွ႕မွာ စာ လာကပ္သြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔က မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ လိုက္လံ ဖမ္းဆီးေနတယ္ဆိုေတာ့ ဒီအဖြဲ႕ေတြက လုပ္တာ လား မသိဘူး ခန႔္မွန္းမိတာ။ က်ေနာ္တို႔ကို အနည္းအငယ္ တုံ႕ဆိုင္းသြားေအာင္ လုပ္ခ်င္တဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ရွိတယ္လို႔ ျမင္တယ္”ဟု ေျပာသည္။
ယခုလို ၿခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ျမင့္နိုင္ အပါအဝင္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ၊ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာ ဝန္ႀကီး၊ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစီးဌာန တို႔ကို အသိေပး အေၾကာင္းၾကားထားေၾကာင္းလည္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္က ေျပာျပသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ႀကီးတဦးက“အဲဒါ က်ေနာ္တို႔ ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္ကို ေခၚေမးတယ္။ သူက ယူဆ တာက မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မေက်နပ္တဲ့လူက ေရးတယ္လို႔ပဲ ယူဆတယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း စုံစမ္းေဖာ္ ထုတ္ေနတယ္။ အတည္မျပဳနိုင္ေသးဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္ကိုေခၚေတြ႕တယ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္း ပါတယ္။ က် ေနာ္ တို႔ သုံးသပ္တာကေတာ့ သူတို႔က မူးယစ္ေဆးဝါး ဖမ္းတာရွိတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႕ေတြက မေက်နပ္လို႔ လုပ္တယ္လို႔ သုံးသပ္တာေပါ့”ဟု ေျပာသည္။
မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဝင္းေ႐ႊလည္း ၿခိမ္းေျခာက္စာမ်ား အပို႔ခံရသည္ဟု ဆိုသည္။
ဟုမၼလင္း ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းစင္ပေပ်ာက္ေရး အတြက္ ေနာင္ပိုေအာင္ စံျပေက်း႐ြာတြင္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးမ်ား၊ နယ္ေျမခံ ရဲကင္းမွ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ေဒသခံ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ပရဟိတသမားမ်ား၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ား စသည့္ အလႊာ အသီးသီးမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါဝင္ေသာ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း၍ ေဆာင္ ႐ြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါ လုပ္ငန္းစဥ္ကို၂၀၁၅-၂၀၁၆ ခုႏွစ္က စတင္လာခဲ့ရာ ယခုႏွစ္အထိ ဆိုလွ်င္ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား သူ ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီး အေရးယူထားနိုင္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္ပိုေအာင္ စံျပေက်း႐ြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုင္းသီဟက ေျပာျပသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ေနေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားမွာ ဗန္းေမာက္၊ ပင္လယ္ဘူး၊ ေဖာင္းျပင္ စသည့္ ေဒသမ်ား ဘက္ကေန ဝင္ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားကလည္း ေျပာဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဘိန္းျဖဴႏွင့္ WY ေဆးျပားမ်ား ေပါမ်ားေနၿပီး ဘိန္းစိမ္းမွာ ေဈးႀကီးသည့္အတြက္ ရွားပါးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ဦးေက်ာ္ေဌးလြင္က“ဘိန္းျဖဴက ၅၀၀ ဖိုး၊ ၁၀၀၀ ဖိုးေတာင္ ဝယ္လို႔ ရတယ္။ တခါ သုံးေပါ့ေလ။ ေဆးျပားလည္း ေပါတယ္။ ဘိန္းစိမ္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေဒသအေခၚ ေ႐ႊေမွ်ာ္ပိုင္ရွင္ ေပၚလိမ္ (သူေဌးကို ဆိုလိုျခင္း) ေတြပဲ ဝယ္သုံးနိုင္တာ။ သူတို႔ ကက်ေတာ့ ခပ္ပုံရႉတာေပါ့ေလ၊ ဘိန္းစိမ္းက။ အဓိက ဗန္းေမာက္၊ ပင္လယ္ဘူး၊ ေဖာင္းျပင္ ဘက္ကဝင္တာဆိုေတာ့ အဲဒီ လမ္းေၾကာင္းေတြ ပိတ္နိုင္ရင္ အဆင္ေျပၿပီ”ဟု ေျပာဆိုသည္။
ယင္းသို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း ခံရေသာ္လည္း ၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ရွိတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ဥပေဒႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး မူဝါဒအသစ္ကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ယင္းမူဝါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အမ်ိဳးသားမဟာဗ်ဴဟာ စီမံခ်က္တခု ေရးဆြဲကာ တနိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၆ ရက္တြင္ က်ေရာက္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မူးယစ္ေဆးဝါး အလြဲသုံးစားမႈႏွင့္ တရားမဝင္ ေရာင္းဝယ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႕ အခမ္းအနားတြင္ သမၼတ ဦးဝင္းျမင့္က ေျပာၾကားသြား သည္။
မူးယစ္သတင္း၊ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမႈ သတင္းေတြ သာမက ထုတ္လုပ္သူ၊ မူးယစ္ရာဇာႀကီးမ်ား၏ သတင္းမ်ားကိုလည္း တိတိက်က် တိုင္ၾကားေပးရန္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးတြင္ အတားအဆီး ျဖစ္ေနသည့္ တာဝန္ေရွာင္လႊဲသူမ်ား၊ အဂတိလိုက္စားသူမ်ား ရွိခဲ့လွ်င္ အေရးယူမည္ျဖစ္သျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရး တာဝန္အျဖစ္ အခ်က္အလက္ ေပးပို႔ၾကရန္၊ တိုင္း ႏွင့္ ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန အဆင့္ဆင့္ အေနႏွင့္ “မူးယစ္ေဆးဝါးကိစၥ၊ ႁခြင္းခ်က္လုံးဝ မထားရ” ဆိုသည့္ မူဝါဒကို အေလးထားလိုက္နာ ေဆာင္႐ြက္ရန္လည္း သမၼတက တိုက္တြန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ မူးယစ္ေဆးဝါး အထူးသတင္း တိုင္ၾကားေရးဌာနကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ျပည္သူ လူထုထံမွ ေပးပို႔ တိုင္ၾကားသည့္ တိုင္ၾကားစာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စနစ္တက် စိစစ္လက္ခံၿပီး ဖမ္းဆီးလ်က္ရွိ ေၾကာင္းလည္း သမၼတ ဦးဝင္းျမင့္က ေျပာဆိုထားသည္။