ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ျဖစ္ပြား ေနသည့္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာျပႆ နာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးအျပန္အ လွန္ အျပစ္တင္ျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးေဆာင္သည့္ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္စုဖြဲ႕မႈတစ္ ရပ္ျပဳလုပ္ၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခံဳေရး ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ဆုံးျဖတ္ခ်မွတ္သင့္သည္ဟု ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးႏွင့္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ သု ေတသနအဖြဲ႕(MIPS)အမႈေဆာင္ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦး က အႀကံျပဳသည္။
လက္ရွိအစုိးရ လက္ထက္ တြင္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာႏွင့္ သက္ ဆုိင္သည့္ ဥပေဒမ်ားဖ်က္သိမ္း ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားက ျပင္ဦးလြင္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ တပ္မေတာ္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ တုိက္ခုိက္ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းရရွိမႈအ ေပၚ သက္ေရာက္ေစခဲ့ေၾကာင္း တပ္မေတာ္ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ အခ်ဳိ႕က ေျပာၾကားထားသကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး ေလ့လာသူအ ခ်ိဳ႕ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္အခ်ဳိ႕က လည္း ေထာက္လွမ္းေရးသတင္း မရျခင္းသာ အဓိကျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒပယ္ဖ်က္၊ ႐ုပ္သိမ္းျခင္းႏွင့္ တုိက္႐ိုက္ သက္ဆုိင္ျခင္း မရွိ ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
‘‘ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ က ဆုံးျဖတ္ခ်က္မူ၀ါဒခ်တဲ့ အ ဆင့္မွာကတည္းက လုံၿခံဳေရးကိစၥ ကို ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြကေန ႏုိင္ငံေရးဘက္နဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ အဲဒီႏုိင္ငံေရးၿပိဳင္ဆုိင္ မႈေတြအေပၚ အေျခခံၿပီးေတာ့လုံၿခံဳေရး ကိစၥေတြက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ အဆင့္မွာကို ျပႆနာေတြက ျဖစ္ေနတယ္ေပါ့ဗ်ာ’’ ဟု ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦးက ေျပာ ၾကားသည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒတြင္ တပ္မေတာ္ကို ႏုိင္ငံ ေရးသုိ႔ ဆြဲသြင္းထားျခင္းက တပ္ မေတာ္အေနျဖင့္ လုံၿခံဳေရး သီး သန္႔လုပ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း မ ဟုတ္ေတာ့ဘဲ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားပါ ပါ၀င္ေန ေၾကာင္း၊ တစ္ဖက္တြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ေအာက္ တြင္ အစိုးရအရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ၾကား ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္း၍ရသည့္ အခင္းအက်င္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ႏွစ္ဖက္ ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြး လုပ္ေဆာင္သည့္ အေလ့အထ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အားနည္းေနေၾကာင္း၊ လက္ရွိ တြင္ လုံၿခံဳေရး ႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ မူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ရန္ ခက္ေနျခင္း သည္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာရွိေန၍ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။
‘‘အဲဒီႏုိင္ငံေရး ျပႆနာက လုံၿခံဳေရးကိစၥေတြမွာ သြားၿပီး တုိက္႐ိုက္ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြရွိေန တာ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ ဖုိ႔လုိတယ္ဆုိတာ ေျပာစရာကို မ လုိဘူး။တကယ္ကို လုိအပ္တဲ့အရွိ တရားေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံအ ေျခခံဥပေဒျပင္တဲ့ အခ်ိန္မေရာက္ ႏုိင္ေသးခင္ အဲဒီအခင္းအက်င္းကို မေရာက္ႏုိင္ေသးခင္ ျပႆနာ ေတြက ေစာင့္မွာမဟုတ္ဘူး။ ျပ ႆနာေတြက အခုကတည္းက လာေနၿပီဆုိေတာ့ ဒီျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ မူ၀ါဒခ်မွတ္တဲ့ အဆင့္မွာ မူ၀ါဒခ်မွတ္လုိ႔ရတဲ့ စု ဖြဲ႕မႈတစ္ခု လုိလိမ့္မယ္။ ေနာက္ ဆုံး ေကာ္မတီလုိဟာမ်ဳိး၊ ကာလုံ လုိဟာမ်ဳိးလုပ္ဖုိ႔ ခက္တယ္ဆုိရင္ ပုံမွန္အစည္းအေ၀း တစ္ခုလုိဟာ မ်ဳိး ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ႀကီးၾကပ္ ၿပီးေတာ့ ရွိဖုိ႔လိုလိမ့္မယ္ေပါ့ဗ်ာ’’ ဟု ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦးကေျပာ ၾကားသည္။
လုံၿခံဳေရး တာ၀န္ရွိသူမ်ား ႏွင့္ ဥပေဒျပဳသည့္ လႊတ္ေတာ္တာ ၀န္ရွိသူမ်ားအၾကား ပုံမွန္အစည္း အေ၀းလုပ္ၿပီး ဥပေဒပုိင္းအရ လုိ အပ္သည့္ ျဖည့္စြက္၊ျပင္ဆင္မႈမ်ဳိး လုပ္သင့္သည္ဟု ၎က ဆုိ သည္။
ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံ့အ ႀကီးအကဲ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပုံမွန္ ေတြ႕ဆုံမႈ ရွိေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားအၾကား ေဆြးေႏြး သည့္ အစည္းအေ၀းမ်ား ပုံမွန္ က်င္းပျခင္းႏွင့္ လုံၿခံဳေရး အေျခ အေနထူးျခားမႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ေခၚယူေဆြးေႏြးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ေၾကာင္း သမၼတ႐ံုးေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ၾသဂုတ္ ၁၇ ရက္တြင္ ေျပာၾကားထားသည္။
‘‘ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္လာတဲ့ အေနအထား ေနာက္ဆုံးအေျခ အေနေတြအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာ အစီအမံေတြ ညိႇႏႈိင္းပါတယ္။ ညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့ ၫႊန္ၾကားမႈေတြေပးပါ တယ္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္ တာက သက္ဆုိင္တဲ့ လုံၿခဳံေရးအ ဖြဲ႕အစည္းေတြက အေကာင္အ ထည္ေဖာ္တာ ျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ဆုိသည္။
တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက ‘‘ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခံဳေရးနဲ႔ ကာကြယ္ ေရးအတြက္ ဒီဟာေတြနဲ႔ ပတ္ သက္လာရင္ အားလုံးညိႇႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္’’ ဟု ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိ အစုိးရလက္ထက္ တြင္ လုံၿခံဳေရးဆုိင္ရာႏွင့္ သက္ ဆုိင္သည့္ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္း ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားက ျပင္ဦးလြင္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ တပ္မေတာ္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ကုိ လာေရာက္တုိက္ ခုိက္ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းရရွိမႈအေပၚ သက္ေရာက္ ေစခဲ့ေၾကာင္း တပ္မေတာ္သတင္း မွန္ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ရွမ္း ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႕တာ၀န္ရွိသူတုိ႔ က ေျပာသည္။
ယင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တုိက္ ခုိက္သည့္ ေျမာက္ပုိင္းလက္နက္ ကုိင္သုံးဖြဲ႕အနက္ တအာင္း အဖဲြ႕ (TNLA) ေျပာေရးဆုိခြင့္္ရွိသူ ဗုိလ္မွဴးမုိင္းအုိက္ေက်ာ္က ‘‘ဒီ ကိစၥက အသိေပးၿပီး ၀င္လုိ႔ရတဲ့ ဟာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္အ ဖြဲ႕အစည္းမဆုိ သူ႔လုံၿခဳံေရးကို တြက္ခ်က္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ရတာ ေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဘယ္လက္နက္ ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းမဆုိ သူ႔လုံၿခံဳ ေရးကို လုပ္ေဆာင္ၾကတာျဖစ္ပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ျမင္တာေတာ့ ဥပေဒနဲ႔ဆုိင္တဲ့ဟာေတာ့ လက္ လွမ္းမမီဘူး’’ ဟု ေျပာသည္။
ေျမာက္ပုိင္းလက္နက္ကုိင္ သုံးဖြဲ႕သည္ ၾသဂုတ္ ၁၅ရက္ နံနက္က ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေတာင္ကုန္းတစ္ေနရာမွ ေရွာ့ခ္ တုိက္ဒုံးမ်ားအသုံးျပဳကာ တပ္မ ေတာ္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ကို တုိက္ခုိက္၍ ယင္းတကၠ သိုလ္ရွိ အရပ္သား ၀န္ထမ္းတစ္ဦးႏွင့္ စစ္သည္တစ္ဦးေသဆုံးခဲ့သည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္တြင္ မပစ္ခတ္ရေသး သည့္ ေရွာ့ခ္တုိက္ဒုံးေျခာက္လုံး က်န္ရွိခဲ့သည္။