အင္းစိန္ေဆး႐ုံမွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ၂ ရက္သားအ႐ြယ္ သမီးငယ္ကို ေငြက်ပ္ ၁၀ သိန္းနဲ႔ ေရာင္းစားခဲ့တဲ့ အေမကို လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရးပုဒ္မနဲ႔ အမႈဖြင့္ အေရးယူထားတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ရဲမႉးခင္ေမာင္ႂကြယ္က ဘီဘီစီကိုေျပာပါတယ္ ။
၂ ရက္သားအ႐ြယ္ သမီးေလးကို ေရာင္းစားခဲ့ တဲ့ မိခင္ျဖစ္သူကေတာ့ အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေဈးကုန္းအေရွ႕ ရပ္ကြက္မွာ ေနထိုင္သူ အသက္၂၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ပါတယ္ ။
ၾသဂုတ္ ၇ ရက္ေန႔က အင္းစိန္ေဆး႐ုံမွာ ကေလးေမြးဖြားခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ ၾသဂုတ္ ၉ ရက္ေန႔မွာ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္း ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဆီကို ကေလးကိုေငြ က်ပ္ ၁၀ သိန္းနဲ႔ ေရာင္းစားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ရပ္ကြက္ေနသူေတြ နဲ႔ အနီးအနားပတ္ဝန္းက်င္က သတင္းေတြအရ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးရဲတပ္ဖြဲ႕ က စုံစမ္းၿပီး ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ က အမႈဖြင့္ခဲ့တာလို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံလူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ရဲမႉးခင္ေမာင္ႂကြယ္ကေျပာပါတယ္ ။
ဘယ္လိုေရာင္းတာလဲ
ရဲမႉးခင္ေမာင္ႂကြယ္ ေျပာျပခ်က္ေတြ အရဆိုရင္ ေတာ့ လူကုန္ကူးမႈေတြ မွာျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ထုံးစံအတိုင္းေငြေခ်း တဲ့ ဇာတ္လမ္းက စတာျဖစ္ပါတယ္ ။
"ကေလးရဲ႕မေအျဖစ္သူ က ကိုယ္ဝန္ေျခာက္လကတည္းက အဲဒီဝယ္တဲ့ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္းဆီကေန ေငြ ႏွစ္သိန္း ေခ်းသုံးဖူးတယ္။ မိန္းကေလး ေမြးခဲ့ရင္ သူ႔ကိုေပးလို႔လည္း ဟိုက ေျပာထားတယ္။ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားလိုက္ျပန္လိုက္ လုပ္ေနသူ၊ေဆး႐ုံမွာ မိန္းကေလးလဲ ေမြးလာေရာ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္းက ေနာက္ထပ္ ေငြ ႏွစ္သိန္း ထပ္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ က်န္တဲ့ ေငြေျခာက္သိန္းကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ကေန လႊဲေပးလိုက္မယ္လို႔ ေျပာသြားတယ္" လို႔ ရဲမႉး ခင္ေမာင္ႂကြယ္က ရွင္းျပပါတယ္။
က်န္တဲ့ ၆သိန္းရ၊မရ မသိရ သလို ေရာင္းစားခံရတဲ့ ကေလးငယ္ ကိုလည္း ျပန္မေတြ႕ေသးပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ကေလးဝယ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ေရာက္သြားၿပီလို႔ သိရေၾကာင္း ရဲမႉးခင္ေမာင္ႂကြယ္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ကိုယ္ေမြးတဲ့ကေလးကိုယ္ေရာင္းစားလို႔ရလား
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိတည္ဆဲဥပေဒေတြ အရေတာ့ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ သားသမီးေပမယ့္ ေငြနဲ႔ေရာင္းစားရင္ ေခါင္းပုံျဖတ္မႈ ေျမာက္ၿပီး လူကုန္ကူးမႈလည္းေျမာက္ပါတယ္ ။
"ဘယ္သူကပဲေရာင္းေရာင္း မိခင္ အရင္းကပဲေရာင္းေရာင္း၊ အေရးယူလို႔ရတယ္။ အေရးယူခဲ့တာေတြလည္းရွိတယ္ " လို႔လည္း လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးက အၿငိမ္းစားရဲမႉးႀကီး ဦးခင္ေမာင္လွက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္ ။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္မတိုင္မီ ကတည္းက ရွမ္းျပည္နယ္ ဘက္ကေန ကိုယ့္သားသမီးအရင္းေတြ တ႐ုတ္ဘက္ကို ေရာင္းစားလို႔ အေရးယူခဲ့တာေတြရွိတယ္ လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။
တ႐ုတ္ဘက္ ကေတာ့ ေမြးစားခ်င္လို႔ဝယ္တာလား၊ ခိုင္းစားခ်င္လို႔လား၊ ကိုယ္တြင္းကလီစာေတြတခ်ိန္မွာ ထုတ္ေရာင္းဖို႔လား၊အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္တယ္ လို႔ လည္းလူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရးက အၿငိမ္းစားရဲမႉးႀကီး ဦးခင္ေမာင္လွက ရွင္းျပပါတယ္ ။
ေမြးကင္းစကေလးကိုဘာအတြက္ဝယ္ၾကတာလဲ
ဒီလိုေမြးကင္းစကေလးကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ကို တင္ပို႔ေရာင္းဝယ္တာဟာ ဘယ္လိုရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ဝယ္တယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးေၾကာင္းလည္း လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ရဲတပ္ဖြဲ႕က ရဲမႉး ခင္ေမာင္ႂကြယ္က ေျပာပါတယ္။
"ဘာရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ကေလးကို ဝယ္သြားတာလဲ။ အ႐ြယ္ေရာက္တဲ့အထိ ကေလးကို ေမြးမွာလား။ ဒါမွမဟုတ္ အသုံးျပဳလို႔ရတဲ့ အ႐ြယ္မွာပဲ ကိုယ္အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ေရာင္းစားမွာလား ဆိုတာေတာ့ ဖမ္းမိတဲ့အခ်ိန္ စစ္ေဆးၾကည့္မွ သိႏိုင္မယ္" လို႔လည္း သူက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ကေလးကို က်ပ္ ၁၀ သိန္းနဲ႔ ေရာင္းစားခဲ့ တဲ့ အေမနဲ႔ အေဖဟာ လက္လုပ္လက္စားေတြျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရး အဆင္မေျပမႈ၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈနဲ႔ ဗဟုသုတ နည္းပါးမႈတို႔ေၾကာင့္ မိမိကေလးကို ေငြေၾကးနဲ႔ ေရာင္းစားခဲ့တာလို႔ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း ရဲမႉး ခင္ေမာင္ႂကြယ္က ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
"ဒီကေလးက ေမြးကင္းစကေလးေလ။ အသက္ရွိတဲ့ ကေလးေလ။ ေရာင္းစားလို႔ မရဘူး။ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေမြးစားတာဆိုတမ်ိဳးေပါ့" လို႔ လည္း ရဲမႉး ခင္ေမာင္ႂကြယ္ကေျပာပါတယ္။
ကေလးေမြးဖြားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အေမျဖစ္သူက ၾသဂုတ္ ၁၂ ရက္ေန႔ မွာ ေဆး႐ုံကေန ေမြးစာရင္းထုတ္ၿပီး ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္း ထံ ကေလးကို ေပးအပ္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္း ထပ္ေပးတဲ့ ေငြက်ပ္ႏွစ္သိန္းထဲကေန မိဘေတြက တစ္သိန္းကို သုံးထားၿပီးေတာ့ က်န္ေငြတစ္သိန္းကို အေႂကြးဆပ္လိုက္ၿပီလို႔ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိရလို႔ ေငြက်ပ္တစ္သိန္းကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က သက္ေသခံ ပစၥည္းအျဖစ္ ျပန္လည္ သိမ္းဆည္းခဲ့ပါတယ္။
ေမြးကင္းစ ကေလးကို ေငြေၾကးနဲ႔ ေရာင္းခ်ခဲ့သူ အင္းစိန္ ေဈးကုန္းအေရွ႕ရပ္ကြက္က မိခင္နဲ႔ ကေလးကို ေငြနဲ႔ဝယ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ေခၚသြားသူ ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္း(စုံစမ္းဆဲ)တို႔ ႏွစ္ဦးကို အင္းစိန္ၿမိဳ႕မ ရဲစခန္းက လူကုန္ကူးမႈ တားဆီး ကာကြယ္ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၄/၃၂ နဲ႔ အမႈဖြင့္ ထားတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ေဒၚေ႐ႊေ႐ႊသင္းကေတာ့ ကေလးနဲ႔မူဆယ္/လားရႈိးဘက္ကိုေရာက္သြားၿပီလို႔ သိရလို႔ သူ႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ စိစစ္ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ျပစ္မႈထင္ရွားရင္ေတာ့ ဒီျပစ္မႈဟာ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ကေန တစ္သက္တကြၽန္းအထိ ျပစ္ဒဏ္က်ခံႏိုင္ရဖို႔ ရွိပါတယ္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ မတိုင္မီကေတာ့ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီး ကေလးငယ္ တခ်ိဳ႕ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ ေရာင္းစားတာ ရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ ကေလးငယ္ေတြကို ျပန္ၿပီး ကယ္ႏိုင္တာမ်ိဳး မရွိေၾကာင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထဲေရာက္သြားရင္ေတာ့ ျပန္ ကယ္ဖို႔ မလြယ္ေၾကာင္း လည္းလူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး က အၿငိမ္းစားရဲမႉးႀကီးဦးခင္ေမာင္လွ ကရွင္းျပပါတယ္ ။
Credit - BBC
Wednesday, August 21, 2019
၂ရက္သမီးေလးကို ေငြ၁၀သိန္းနဲ႔ တ႐ုတ္ကို ေရာင္းစားတဲ့ အေမ
အဂတိလုိက္စားမႈ ျမန္မာလူထု တုိင္ၾကားႏုိင္မယ့္ စနစ္သစ္ ေရွ႕လထဲစမည္
ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္းက အမ်ားျပည္သူနဲ႔ ဆက္ဆံေနရတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာန ၁၈ ခုမွာ CPU လို႔ေခၚတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔ ၃၂ ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားရွိၿပီး၊ ၿမိဳ ႔နယ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာေတြအထိ လက္လွမ္းမွီမယ့္၊ ထိေရာက္တဲ့ စံနစ္တခုကို ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ မၾကာမီ အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔ ရွိတယ္လို႔ အဂတိလိုက္စားမႈေကာ္မရွင္က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ တယ္လီဖုန္း SMS Message နဲ႔ CPU အဖြဲ႔ေတြဆီကို စက္တင္ဘာလကုန္မွာ တိုက္ရိုက္ အေၾကာင္းၾကားႏိုင္ေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း အဂတိလိုက္စားမႈေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ၾကည္က ဗြီအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။ အေစာဆုံး ေရွ႕လထဲမွာ စတင္ဖုိ႔ရွိတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း အယ္ဒီတာ ေဒၚခင္စိုးဝင္း က ေနျပည္ေတာ္မွာ ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာမွာ အခုလုိ စရွင္းျပပါတယ္။
ဦးေအာင္ၾကည္။ ။ CPU အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ လကုန္ပိုင္းမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကမာၻ႕ဘဏ္အကူအညီနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ CPU က ေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ရပ္ေက်းအဆင့္ ရံုးခြဲေတြကို လက္လွမ္းမမွီတာရွိေနတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၀န္ႀကီးဌာနေတြအေနနဲ႔က သူတို႔ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲ၊ ဘယ္လိုအဂတိ လိုက္စားေနၾကသလဲ ဆိုတာကို အေပၚကေနၿပီးေတာ့ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့အေနအထားေလးေတြ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ကမာၻ႕ဘဏ္က က်ေနာ္တို႔ကို application ေလးတခု အကူအညီေပးတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ Application ကို CPU tool kit လို႔ေခၚထားပါတယ္။ အဲဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာန တခုခ်င္းရဲ႕ လုပ္ငန္းသဘာ၀ေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒီဇိုင္းေတြ ဆြဲေနပါၿပီ။ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေလ့က်င့္ထားၿပီးသားရွိပါတယ္။ အဲဒါ ဘယ္လိုလုပ္သလဲဆိုေတာ့ တယ္လီဖုန္းက တဆင့္ပါပဲ။ အခုေခတ္မွာ တယ္လီဖုန္းက လူတိုင္းမွာ ရွိေနၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ တယ္လီဖုန္းက SMS ပို႔တဲ့စနစ္ေတြပါမယ္။ အဲဒီေတာ့ ေအာက္ေျခမွာျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥမွာ ဥပမာ- ဘယ္ဌာနမွာ ဘယ္ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ေတာင္းတယ္ဆိုရင္ အဲဒီေတာင္းတဲ့လူရဲ႕ ဖုန္းနံပတ္ကို ေအာက္ေျခရံုးဌာနကတဆင့္ CPU က ပို႔ေပးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ CPU ကေနၿပီးမွ အဲဒီေတာင္းတဲ့လူကို သေဘာထားေမးရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီအခါမွာ က်ေနာ္တို႔ ခုနကေျပာတဲ့အတိုင္း အက္စ္အိုပီထဲမွာ ျပဌာန္းထားရမယ္ေလ။ အက္စ္အိုပီထဲမွာ ေအာက္ေျခက ရံုးေတြက သူတို႔နဲ႔ ဆက္သြယ္တဲ့ လူေတြဆီကေနၿပီးေတာ့ ဖုန္းနံပတ္ ရယူရမယ္ ၿပီးရင္ CPU ကိုပို႔ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္မ်ိဳးေလး ထည့္ထားမယ္ဆိုရင္ CPU က တန္းၿပီးေတာ့မွ ျပည္သူကို ေမးေတာ့မယ္ ။ ဒီကိစၥ အဆင္ေျပရဲ႕လား ၊ ဘယ္ေလာက္ေပးခဲ့ရသလဲ၊ ဘယ္သူ႔ကို ေပးခဲ့ရတာ ရွိေသးသလဲ ။ ေက်နပ္တယ္ အဆင္ေျပတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အိုေကေပါ့ ၊ ဒီဌာနလည္း ေကာင္းတယ္ ရံုးေလးကလည္း မဆိုးဘူးေပါ့။ ဒီမွာ ျပႆနာေလးေတြရွိတယ္ဆိုရင္ ဒါက သတိေပး လို႔ရသြားၿပီ။
ေဒၚခင္စိုးဝင္း။ ။ အဲဒါက Application လား တယ္လီဖုန္းထဲမွာ ထည့္လို႔ရတဲ့ Application လား World Bank ကလုပ္ေပးတဲ့ဟာ၊ ဒါမွမဟုတ္ SMS နဲ႔ပို႔ရတာလား။
ဦးေအာင္ၾကည္။ ။ အမွန္ကေတာ့ SMS ပဲ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြအကုန္လံုးကို SMS အသံုးျပဳထားတဲ့ Application ေပါ့ေနာ္ ဒါေတြအကုန္လံုးကို က်ေနာ္တို႔ Data procession လုပ္ထားတာေပါ့။ သက္ဆိုင္တဲ့ ဌာနေတြလုပ္သမွ်အားလံုးကို CPU က သိေနေအာင္ေပါ့ေနာ္။ အလားတူပဲ CPU လုပ္သမွ်လည္း က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သိေနရမယ္။ က်ေနာ္တို႔က သိရံုပဲသိမွာပါ က်န္တဲ့အပိုင္းက ဘာမွ မရွိဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း ဘယ္သူတို႔ ဘယ္လို ဆက္သြယ္ၾကသလဲဟိုက သေဘာထားက ဘယ္လိုျပန္ၾကားသလဲ ဘာညာေပါ့ေနာ္ ဒါေလးေတြကို World bank က ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာ ရွိပါတယ္။ ဒါက သူ႔ဌာနနဲ႔သူ ဒီဇိုင္း ဆြဲထားၾကတယ္။ လုပ္ငန္းသဘာ၀ခ်င္းမတူဘူးေပါ့ အဲဒီေတာ့ အဲဒီဒီဇိုင္းက စက္တင္ဘာေလာက္ဆိုရင္ အမ်ားျပည္သူကို မိတ္ဆက္ေပးလို႔ ရတယ္။ အမ်ားျပည္သူကလည္း CPU ကို တန္းၿပီးေတာ့ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဒီဌာနကေတာ့ က်မတို႔ကို ဒီလို ပိုက္ဆံေတာင္းေနတယ္ဆိုတာကို ခ်က္ခ်င္းေျပာလို႔ရတယ္။ အဲလိုဆိုရင္ CPU ကလည္း လွမ္းေမးလို႔ရတာေပါ့ ။ ဒါက က်ေနာ္တို႔ဆီ ေရာက္စရာမလိုဘူး အေရးယူစရာမလိုဘူး ခ်က္ခ်င္းကို အဲဒီမွာတင္ တားဆီးလို႔ရေနပါၿပီ။ အဲဒီသေဘာမ်ိဳး လြယ္လြယ္ကူကူေလးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က ခ်ိတ္ဆက္လို႔ရတယ္ အဲဒါေလးလည္း CPU က လုပ္မွာဆိုေတာ့ ခုနက ေမးခြန္းလိုေပါ့ တတိယ အဖြဲ႔အစည္း မပါပဲနဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ပါ့မလား ဆိုတဲ့ သံသယေတြလည္း ေျပာက္သြားမွာေပါ့။ ဒီလုပ္ငန္း စဥ္ဟာ က်ေနာ့္အျမင္အရေတာ့ စက္တင္ဘာလကုန္ ေလာက္ကစၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြလုပ္လာၿပီ ဆိုရင္ CPU လည္း မအားမလပ္ျဖစ္ေနမွာပဲ။ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲေလ။ အဲဒီေတာ့ ျပည္သူကလည္း CPU ကို တိုက္ရိုက္ပိုၿပီးေတာ့ အားကိုးလာမယ္ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနေတြကို အားကိုးလာမယ္ ။ ယံုၾကည္လာမွာေပါ့ေနာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာလည္း ယံုၾကည္မႈေတြ အမ်ားႀကီးတိုးၿပီးရလာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။”
အပစ္ရပ္ ၁၀ ဖဲြ႔ရဲ႕ PPST အစည္းအေ၀း ခ်င္းမုိင္မွာက်င္းပ
တစ္ဆို႔ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ NCA အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႔ တူညီတဲ့ ဘံုသေဘာထား ရယူၿပီး အစိုးရထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုသြားမယ္လို႔ ဒီကေန႔ ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ စတင္က်င္းပတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ PPST အစည္းအေ၀းမွာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။
တစ္ႏုိင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ NCA မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေရွ႕ဆက္ႏိုင္မယ့္ ဘံုသေဘာတူညီမႈေတြ ရရွိဖုိ႔အတြက္ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြပါ၀င္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ PPST အစည္းအေ၀းကို ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕မွာ ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပတဲ့ အစည္းအေ၀းဟာ ေမ ၁၈ ရက္ေန႔က PPST ကေန ညွိႏႈိင္းအဖဲြ႔ PPCM ေျပာင္းလဲရာမွာ သေဘာထားကဲြလဲြမႈေတြကို ျပန္လည္စည္းရံုးဖို႔ သေဘာျဖစ္တယ္လို႔ PPST အဖဲြ႔၀င္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာ က ေျပာပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ဆို႔မႈ ေက်ာ္လႊားေရးကိစၥ၊ အစိုးရက အဆိုျပဳလာတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေရွ႕တိုးေရး နည္းလမ္း ေလးရပ္၊ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ ၂၁ ရာစု ပင္လံု က်င္းပေရးမွာ ရလဒ္ေကာင္းထြက္ရွိေရးကိစၥေတြ အပါအ၀င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ဦးေဆာင္အဖြဲ႕ PPST စုဖြဲ႔မႈ စတဲ့ ကိစၥေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးသြားၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ တုိင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ ၂၀၀၈ ဖဲ႔ြစည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးကို လႊတ္ေတာ္ျပင္ပျဖစ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကေန တြန္းအားေပးသြားမယ္လို႔လည္း ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာက ေျပာပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀း မက်င္းပမီ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႕ကလည္း အၿငိမ္းစား ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး ေခါင္းေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံ့ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတ႔ြဆံုဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့တာရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
တပ္မေတာ္ရဲ႕ အပစ္ရပ္ကာလဟာလည္း ဒီၾသဂုတ္လမွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးေတာ့မွာျဖစ္သလို NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာဟာလည္း ေလးႏွစ္ျပည့္ေတာ့မွာျဖစ္ေပမယ့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးလမ္းေၾကာင္းဟာ ေ၀း၀ါးေနဆဲပဲလို႔ ဒီကေန႔ အစည္းအေ၀း အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ RCSS ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ယြက္စစ္ က ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
RCSS ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ယြက္စစ္ အေနနဲ႔ PPST အစည္းအေဝးေတြမွာ ျမန္မာလုိ အစအဆံုး မိန္႔ခြန္းေျပာတာဟာ ဒါ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေလးရက္ၾကာက်င္းပမယ့္ ဒီအစည္းအေ၀းကိုေတာ့ NCA အပစ္ရပ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြအပါအ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ ၈၀ နီးပါး တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြကို တရုတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာ အေထာက္အကူျဖစ္မယ္လို႔ ဒု၀န္ႀကီးေျပာ
နယ္စပ္ေဒသမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြကို တရုတ္ႏိုင္ငံက ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ တရုတ္ကသာ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္မယ္ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ထူးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ထူးကို နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြက ေမးျမန္းရာမွာ တရုတ္ရဲ႕ အေရးပါမႈကို ေျဖၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔က ျပင္ဦးလြင္ နည္းပညာစစ္တကၠသိုလ္နဲ႔ ေနာင္ခ်ိဳၿမိဳ႕တို႔မွာ TNLA တအာင္းပေလာင္၊ MNDAA ကိုးကန္႔နဲ႔ AA အဖြဲ႕တို႔ ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈအၿပီး တံတားေတြ မိုင္းခြဲတိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရသလို ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ဒီေန႔အထိ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။
အဲဒီလို တံတားေတြ မိုင္းခြဲခံရတဲ့အထဲမွာ မႏၱေလး- မူဆယ္ ကားလမ္းေပၚက ဂုတ္တြင္းတံတားလည္း ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ခရီးသည္ယာဥ္ ကားေတြအပါအ၀င္ ကုန္စည္သယ္ပို႔တဲ့ ကားႀကီးေတြပါ အသြားအလာ ရပ္တန္႔ခဲ့ရပါတယ္။
တရုတ္ႏိုင္ငံကလည္း အဲဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းေဒသက တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို ထိခိုက္တဲ့အတြက္ ဆန႔္က်င္ေၾကာင္း တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
တံတားေတြကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္း ကုန္စည္ စီးဆင္းမႈ ရပ္တန္႔သြားတဲ့အတြက္ ဘယ္အတိုင္းအတာ ပမာဏအထိ ဆံုးရံႈးနစ္နာခဲ့ရတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ အတိအက် မေျပာႏိုင္ေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔က မိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ဂုတ္တြင္းတံတားကို မေန႔က ယာယီေဘလီတံထားနဲ႔ အစားထိုး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ တန္ခ်ိန္ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ကုန္တင္ယာဥ္ေတြေတာ့ စတင္ သြားလာႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္လင္းက မိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ တံတားေတြကို အျမန္ဆံုးျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ေနလို႔ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္လာေတာ့မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လက္ရွိ ေဘလီ ဂုတ္တြင္း တံတားအနီးမွာ တံတားသစ္တစ္စင္း ထပ္မံတည္ေဆာက္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
တရုတ္ႏိုင္ငံက သြင္းကုန္ေတြဟာ ျမန္မာအတြက္ မရွိျဖစ္လိုအပ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားေတြ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ထိခိုက္မွာကို စိုးရိမ္တာမရွိဘဲ ပို႔ကုန္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ စိုးရိမ္စိတ္ရွိတယ္လို႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ထူး ကေျပာပါတယ္။
ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ထူးက အခုလတ္တေလာမွာ ကုန္ပစၥည္း သယ္ပို႔တဲ့ ယာဥ္ေတြ အသြားအလာ ရပ္တန္႔ထားရေပမယ့္ တံတားျပင္ၿပီးတာနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး ျပန္စႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
ခ်င္းေရႊေဟာ္ဘက္မွာေတာ့ တံတား တစ္စီးက ျပန္လည္မျပဳျပင္ႏိုင္ေသးတဲ့အတြက္ သြားေရး၊ လာေရး အခက္အခဲရွိႏိုင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အလားတူ ေနာင္ခ်ဳိၿမိဳ႕ အထက္ဘက္မွာ တံတား ငါးစင္း မုိင္းခြဲခံခဲ့ရၿပီး တျခားေဒသေတြမွာလည္း တံတားမိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးခံရတာေတြရွိပါတယ္။
တိုက္ပြဲရပ္ရန္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕ကို တ႐ုတ္ ဖိအားေပး
ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ စစ္ဆင္ေရး ရပ္တန႔္ေပးရန္ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္အဖြဲ႕ကို တ႐ုတ္နိုင္ငံက ေခၚယူ ဖိအားေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္း ပေလာင္ (တအန္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) မွ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တ႐ုတ္နိုင္ငံ၊ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ အာရွေရးရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဆြန္ေကာ့ရွန္က “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (UWSA) ဦးေဆာင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ေကာ္မတီ (FPNCC) ကို ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ေန႕က တ႐ုတ္နိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕သို႔ ေခၚယူ၍ ဖိအားေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
TNLA မွ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္က “က်ေနာ္တို႔ ၃ ဖြဲ႕ ကို တ႐ုတ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဆြန္ေကာ့ရွန္က ေခၚေတြ႕တယ္။ ယူနန္ျပည္နယ္ ရဲမႉးလည္း ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္က ေျပာတာက က်ေနာ္တို႔ တိုက္ေနတဲ့စစ္ပြဲကို ရပ္ဖို႔ သူတို႔ဘက္က ဒီဟာလက္မခံဘူးတဲ့။ သူတို႔ဘက္က ဒီဟာကို သေဘာမက်ဘဴး။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႕ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီဟာကို ရပ္ဖို႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို ဖိအားေပးတာေပါ့”ဟု ေျပာသည္။
FPNCC တြင္ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (NDAA)၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ (SSPP/SSA)၊ တအန္းအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (TNLA) ႏွင့္ ရကၡိဳင္စစ္တပ္ (AA) တို႔ ပါဝင္သည္။
တိုက္ပြဲမ်ား ရပ္ရမည္ ဆိုပါက ရခိုင္၊ ကိုးကန႔္၊ ပေလာင္ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားကို ရပ္ရန္ လိုေၾကာင္း၊ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ က်ဴးလြန္ေနသည့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို ရပ္တန႔္ရန္ႏွင့္ စစ္မွန္သည့္ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈ အပစ္ရပ္ေရး ကိစၥက အစိုးရက ေဆာင္႐ြက္ေပးရန္ လိုေၾကာင္း ျပန္လည္ တင္ျပခဲ့သည္ဟု TNLA က ေျပာသည္။
ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္ က “ဒီေတာင္းဆိုခ်က္ ျဖစ္ေျမာက္ရင္ တိုက္ပြဲက ရပ္သြားမွာပဲ။ တ႐ုတ္ဘက္က တင္ျပတဲ့ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြဖို႔ ကိစၥက က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူပါတယ္။ အခုေတြ႕လည္း ေတြ႕ နိုင္ပါတယ္။ ေနရာကိစၥပဲ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က ေနျပည္ေတာ္ လားရိူး လာဖို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က တိုက္ပြဲျဖစ္ေနေတာ့ မလာနိုင္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႕ခ်င္တာ က “ဝ” ေဒသ သို႔မဟုတ္ မိုင္းလားမွာ ေတြ႕ခ်င္တယ္”ဟု ေျပာသည္။
အစိုးရဘက္မွ မိုင္းလားကို အဆိုျပဳရာ KIA က အဆင္ေျပေသာ္လည္း AA ၊ TNLA ၊ MNDAA တို႔ ၃ ဖြဲ႕က အေၾကာင္း မျပန္ေၾကာင္း၊ အေၾကာင္း မျပန္သည့္တိုင္ အစိုးရဘက္မွ အဆိုျပဳထားသည့္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းအေပၚတြင္ သေဘာထား ျပန္ေပးပါက ေတြ႕သည့္အခါတြင္ အဆင္ေျပနိုင္ေၾကာင္း အစိုးရ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္ေန႕က ခ်င္းမိုင္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာသည္။
ဦးေဇာ္ေဌးက “သို႔ေသာ္ No Response ။ No Remark မလာဘူး။ အဲဒီၾကားကာလမွာ ၁၅ ရက္ေန႕မွာ ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္သြားေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေနအထားကို စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။ ဆြန္ေကာ္ရွန္နဲ႕လည္း က်ေန္ာတို႔ ေတြ႕ ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္နဲ႕လည္း ေတြ႕ တယ္။ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႕ က်ေနာ္တို႔ လိုလားခ်က္ေတြ၊ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြ ေျပာလိုက္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာ အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္တဦး အေနျဖင့္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ အခန္းက႑ကို အေလးထားေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ကို ၾကားခံ၍ ၂ ဖက္ ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ တြင္ ကိုယ့္နိုင္ငံသားခ်င္းသာ ေဆြးေႏြးရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။
မေန႕က တ႐ုတ္နိုင္ငံ၊ ယူနယ္ျပည္နယ္၊ ကူးမင္းၿမိဳ႕တြင္ ေတြ႕ ဆုံပြဲသို႔ FPNCC မွ အဆုံးအျဖတ္ ေပးနိုင္သည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီက စုံစမ္း သိရွိရသည္။
AA မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ခိုင္သုခ က “ဖိတ္တာကေတာ့ FPNCC ၇ ဖြဲ႕ကို ဖိတ္တာ။ က်ေနာ္တို႔ဆီက ေခါင္းေဆာင္ေတြ အစည္း အေဝး သြားတက္တယ္။ အခုလမ္းမွာ ျပန္လာတုန္းပဲဆိုေတာ့ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးလဲဆိုတာ က်ေနာ္ မသိရေသးဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ ေခၚယူေတြ႕ ဆုံမႈမွာ တိုက္ပြဲရပ္ေစခ်င္၍ ျဖစ္ၿပီး ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို ျပန္ပြင့္ေစလိုသည့္ သေဘာ ရွိ ေၾကာင္း၊ ၂ ဖက္စလုံး၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ညွိႏွိုင္းေစခ်င္သည့္ ပုံစံမ်ိဳး ေတြ႕ ရေၾကာင္း နိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က ေျပာသည္။
ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က “ႏွစ္စဥ္ ကုန္သြယ္မႈ တန္ဖိုးက သန္းႏွင့္ခ်ီေနေတာ့ သူတို႔လည္း ထိခိုက္မွာပဲေလ။ ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္း ေပၚမွာပဲ ျဖစ္ေန ေတာ့ အဲဒါကိုပဲ အဓိကထား စဥ္းစားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သူ႕အက်ိဳးစီးပြားေပၚမွာလည္း အေျခခံတာေပါ့။ တဖက္ကလည္း ျမန္ မာျပည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာေတာ့ သူတို႔ အျပဳသေဘာ ဆက္ပါမယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ဒီလို ေခၚေတြ႕ တာေပါ့”ဟု ရွင္းျပသည္။
FPNCC အဖြဲ႕သည္ တနိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ျပင္ပကေန၍ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးရန္ ေတာင္းဆိုထားသည့္ အဖြဲ႕ တခု ျဖစ္ၿပီး ယင္းအဖြဲ႕ အတြင္း “ဝ” ႏွင့္ KIA တို႔ၾကားတြင္လည္း အားၿပိဳင္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သုံးသပ္ၾကသည္။
ပေလာင္ (တအန္း) အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(TNLA)၊ ရကၡိဳင့္စစ္တပ္(AA)၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) တို႔ ပါဝင္ေသာ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ သုံးဖြဲ႕သည္ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္က ေနာင္ခ်ိဳ ႏွင့္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ျပင္ဦးလြင္ရွိ တပ္မေတာ္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ အပါအဝင္ ေနရာ ၆ ေနရာကို တၿပိဳင္တည္း တိုက္ခိုက္ေသာ စစ္ဆင္ေရး တရပ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ မူဆယ္-မႏၲေလးၾကား ကုန္သြယ္လ်က္ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမႀကီးေပၚရွိ ေနာင္ခ်ိဳ ၿမိဳ႕ ဂုတ္တြင္းတံ တားကိုလည္း ေဖာက္ခြဲ ဖ်က္စီးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ေနၿပီး ႏွစ္ဖက္ တိုက္ပြဲ မ်ား ရင္ဆိုင္ ျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ယေန႕ခ်ိန္ထိ ျဖစ္သည္။
မီးေလာင္ရာေလပင့္ သတင္းမွား သတင္းတု ျဖန႔္ေဝမႈေတြ ခ်က္ခ်င္းရပ္
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႀကီး မားတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုခုနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ရရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ လူထုစိတ္ဝင္စားမႈ ျမင့္ တက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာပဲျဖစ္ ျဖစ္ အမ်ား ဆုံး ႀကဳံ ေတြ႕ရေလ့ရွိတာက အြန္ လိုင္း ေပၚ က ေန သတင္းတု သတင္းမွား ျဖန႔္ေဝ ၿပီး ျပည္ သူ ေတြကို စိုးရိမ္ထိတ္လန႔္ ေအာင္ လုပ္ တာ ေတြရွိပါတယ္။
မၾကာခင္ရက္ပိုင္းက ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ တိုင္းေဒသႀကီး ျပည္နယ္သုံးခုမွာ ေရ ႀကီး၊ ေျမၿပိဳတဲ့အခ်ိန္တုန္းကဆိုရင္ လူ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကပဲျဖစ္ျဖစ္၊သတင္းေပ့ခ်္အ တုကပဲျဖစ္ျဖစ္ သတင္းမွားေတြကို အြန္ လိုင္း ေပၚတင္ကာ ျပည္သူေတြကို စိုးရိမ္ ထိတ္လန႔္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကတာေတြ ရွိခဲ့ပါ တယ္။
အထူးသျဖင့္ တနသၤာရီတိုင္းကို မုန္ တိုင္းေလးလုံး တစ္ၿပိဳင္နက္ဝင္မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းတုဟာ ေဒသခံေတြအပါ အဝင္ ျပည္သူအမ်ားစုကို စိုးရိမ္မႈ ျဖစ္ ေစ ခဲ့ပါ တယ္။ သည္သတင္းကို မိုးဇလ ပညာ ရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္ ကိုယ္တိုင္ သူ႔ရဲ႕ ေဖ့စ္ ဘုတ္ခ္မွာ သတင္းအမွား သာ ျဖစ္ ေၾကာင္း ျပန္လည္ရွင္းလင္းရတဲ့ အထိ ျဖစ္ ခဲ့ ပါ တယ္။
လက္ရွိႀကဳံေနရတဲ့ရွမ္းေျမာက္ ေဒသ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္စဥ္မွာဆိုရင္လည္း သတင္းတုထုတ္လႊင့္မႈေတြနဲ႔ ႀကဳံ ေတြ႕ၾက ရတဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြ စိုးရိမ္ ထိတ္လန႔္ မႈ ျဖစ္ရပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြက တိုက္ ပြဲျဖစ္တဲ့ဓာတ္ပုံ၊ ဗီဒီယိုေတြ အြန္လိုင္းေပၚ တင္ၿပီး ျပည္သူေတြ ထိတ္လန႔္ေအာင္ လုပ္ တာရွိသလို တခ်ိဳ႕ဆိုရင္လည္း ဘယ္ေဒ သ မွာ ဝင္တိုက္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့အတြက္ သ တိ ထား ၾကဖို႔ဆိုၿပီး အြန္လိုင္းေပၚမွာ တင္ ေလ့ ရွိပါတယ္။
တခ်ိဳ႕လည္း သတင္းတု၊ သတင္းမွား ေတြကို မယုံၾကည္ၾကဖို႔နဲ႔လက္ရွိ ျဖစ္ေန တဲ့ အေျခအေနမွန္ေတြကို ေစတနာအမွန္နဲ႔ အြန္လိုင္းေပၚမွာ ေရးသားၾကတာေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္တ ေလာ တိုက္ပြဲျဖစ္ရာေဒသ ရွမ္းေျမာက္ရဲ႕ အ ေျခ အေနဆိုရင္ အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ေျပးညီ သိ ရွိ ရသေလာက္ အြန္လိုင္းေပၚမွာ သတင္း အမွန္ တင္ေပးေနတဲ့သူေတြလည္း ရွိေန ပါတယ္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ သည္လို သတင္း မွား ေတြ ထုတ္လႊင့္တာဟာ တျခားႏိုင္ငံ ေတြမွာလည္း ႀကဳံေတြ႕ရေလ့ရွိေပမဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံလို သတင္းလြတ္လပ္မႈ ရရွိ ခါစ၊ ဆိုရွယ္မီဒီယာ သုံးစြဲမႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးစ ႏိုင္ငံ အ တြက္ေတာ့ ျပည္သူအမ်ားစုရဲ႕ အ သိ ဉာဏ္ က တျခားႏိုင္ငံေတြထက္ ေနာက္က်ေန ေသး တာေၾကာင့္ ဆိုးက်ိဳးကိုသာ ပိုမ်ားေစ တယ္ လို႔လည္း အခ်ိဳ႕က သုံးသပ္ၾက ပါ တယ္။
ပုလဲ မဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလႈိင္က “လူမႈ ကြန္ရက္ကို အသုံးခ်တဲ့အခါမွာ တခ်ိဳ႕ လဲ အရမ္းေကာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္၊အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ေျပးညီ သိရွိရတဲ့အတြက္၊တခ်ိဳ႕က် ေတာ့လဲ ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္အတိုင္း ထင္ရာျမင္ရာေတြ ေလွ်ာက္ေရးတဲ့အခါ က်ေတာ့ သက္ေရာက္မႈေတြက မေကာင္း တဲ့ဘက္ကို ေရာက္သြားတာေတြလဲ ရွိတာ ေပါ့” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲ
သည္လို သတင္းမွားေတြ သတင္းတု ေတြ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္တာ၊ ျပည္သူအခ်ိဳ႕က သည္အတုေတြအေပၚ ယုံၾကည္လာၾက တာဟာ အစိုးရရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္အား နည္းမႈကလည္း က႑တစ္ခုအေနနဲ႔ ပါဝင္ ေနပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ သတင္းကို အခ်ိန္မီ မထုတ္ျပန္ ႏိုင္ တာ၊ ဌာနေတြမွာ ေျပာေရးဆိုခြင့္ေပးထား သူေတြကို တရားဝင္သတင္းဌာနေတြက ဆက္သြယ္ရခက္ခဲတာ စတဲ့အခ်က္ေတြ ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ မဂၤလာဒုံမဲဆႏၵနယ္ မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္လႈိင္ဝင္းက သုံးသပ္ ေျပာ ဆိုပါ တယ္။
တျခားႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ရာျဖစ္ရင္ အစိုးရက တရားဝင္ သတင္းထုတ္ျပန္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံလိုပဲ အ စည္း အေဝး ထိုင္ရတာေၾကာင့္ သတင္း ထုတ္ ျပန္တာ ေနာက္က်ႏိုင္ေပမဲ့ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူေတြကေတာ့ အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပး ညီ သူတို႔ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြ၊ သိရွိထား တဲ့ ဟာ ေတြကို ထုတ္ျပန္ေလ့ ရွိတယ္လို႔ သိရ ပါ တယ္။
ဦးေအာင္လႈိင္ဝင္းက “ အစိုးရသစ္ တက္ခါစက ေပးထားတယ္၊ ေျပာေရးဆို ခြင့္ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ကို ဖုန္း ဆက္ တဲ့ အခါမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္လဲ ဆက္ဖူးတယ္၊ ဖုန္းမကိုင္တာတို႔၊ ကြၽန္ ေတာ္တို႔ မသိေသးဘူးတို႔၊ လူႀကီးမရွိ ဘူး တို႔ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြလဲ ႀကဳံေနရ တယ္၊ အဲဒါ ေၾကာင့္လဲ ထိတ္လန႔္မႈ ေတြျဖစ္တာေပါ့ ” လို႔ ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အစိုးရ ဌာနအမ်ားစုက သတင္းထုတ္ျပန္မႈ ေနာက္ က်တာေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္သလိုတခ်ိဳ႕ ဝန္ႀကီး ဌာနေတြရဲ႕ ဝက္ဘ္ဆိုက္ ေတြဆို ရင္ Up-date မျဖစ္ေတာ့တဲ့အေျခ အေန အထိ ရွိေန တာေတြလည္း ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား စီးပြားဆက္ သြယ္ ေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦး ေအာင္ ႏိုင္ဦးက ေထာက္ျပ ေျပာဆို ဖူး ပါတယ္။
သည့္အတြက္ ျပည္သူအမ်ားစုဟာ ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ရာ ႀကဳံေတြ႕လာတဲ့ အခါ တရားဝင္သတင္းေတြက အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အခ်ိန္နဲ႔ တစ္ေျပးညီ တင္ ျပ ႏိုင္ျခင္းမရွိတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရရဲ႕ ထုတ္ ျပန္ခ်က္ မသိရွိႏိုင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကဳံရတဲ့ အခါ အြန္လိုင္းေပၚက သတင္းတု၊သတင္း အမွားေတြကို ယုံၾကည္လာၾကကာ စိုးရိမ္ မႈ ေတြ ထိတ္လန႔္မႈေတြ ျဖစ္ၾကရတာ ျဖစ္ ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တျခားႏိုင္ငံ ေတြမွာ သည္လို သတင္းတု သတင္းမွား ေတြကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးမွ ယုံၾကတဲ့သူေတြ မ်ား ေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ သည္လိုခ်င့္ခ်ိန္ ၿပီးမွ ယုံၾကည္တဲ့သူေတြက နည္းေနဆဲ ျဖစ္ တယ္လို႔လည္း ဦးေအာင္လႈိင္ဝင္း က ေထာက္ ျပေျပာဆိုပါတယ္။
လားရႈိးၿမိဳ႕မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ေန တဲ့ မူလတန္းျပဆရာမ ေဒၚေကသီ က “ အခု တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေတာ့ လိုင္းေပၚေတာ့ သ တင္း က တက္ေနတာပဲ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးပဲ၊ ဘယ္ ေနရာ တိုက္ေနၿပီတို႔ အစုံပဲ၊ကိုယ္နဲ႔လဲ နီး ေတာ့ အဲဒီလိုေတြျမင္ေတာ့ ေၾကာက္မိ တာ ေတာ့ အမွန္ပဲ၊ မဟုတ္တာ ဟုတ္တာ ေနာက္ ထား” လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဘယ္လိုထိန္းခ်ဳပ္မလဲ
တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးခင္ေမာင္ ေဇာ္ ကေတာ့ သည္လို ဆိုရွယ္မီဒီယာကို အသုံးျပဳၿပီး အမ်ားျပည္သူေတြကို ထိတ္ လန႔္ေစေအာင္ မမွန္မကန္ျပဳလုပ္တဲ့သူ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းကို ေဖာ္ထုတ္ ႏိုင္ ရင္ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၆၆ မွာပါ တဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ အက်ဳံးဝင္တယ္လို႔ ဆို ထားပါတယ္။
ေရွ႕ေနဦးခင္ေမာင္ေဇာ္က“ ၆၆ မွာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ သိကၡာကို ေလ်ာ့ပါး ေအာင္ လုပ္တာတို႔ ဘာတို႔တင္ မဟုတ္ ဘူး၊ အင္တာနက္ကို အသုံးခ်ၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္ ထိတ္လန႔္မႈျဖစ္ေအာင္ လူေတြ အေပၚ ေျခာက္လန႔္တာ အကုန္လုံးက ဆက္ သြယ္ ေရးဥပေဒနဲ႔ အက်ဳံးဝင္တာပါ ပဲ၊ ၆၆ မွာ ေလ”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေနအ ထား အရ cyber မႈခင္းေတြအပါအဝင္ ဆိုရွယ္ မီဒီယာအသုံးျပဳမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥရပ္ ေတြကို အေရးယူမႈလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာ က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ဆက္သြယ္ ေရးဥပေဒနဲ႔ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ျပ႒ာန္း ထား တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ပညာဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဥပေဒတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၅၊ ၇၆ မွာဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္လုံၿခဳံေရးနဲ႔ တ ရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ ႀကီးဌာနက ဝန္ေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ operator ေတြကို တရားဥပေဒနဲ႔ အညီ ဝင္ ေရာက္ စစ္ေဆးခြင့္ရွိပါတယ္။
ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၇ အရ ဆိုရင္လည္း အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ က operator ေတြကို တရားဥပေဒႏွင့္ အညီ Lawful Interception ျပဳလုပ္ ဖို႔ အတြက္ ေစခိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ လုံၿခဳံေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ သတင္း လက္ ဦး မႈ ရရွိဖို႔ မျဖစ္မေန လိုအပ္ တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္ကေတာ့ သတင္း တု၊ သတင္း မွား ေတြကို အြန္လိုင္းေပၚမွာ တင္ ၾက တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူလူ ထု အ ခ်င္း ခ်င္းပဲ ထိန္းသြားရင္ပိုၿပီးေတာ့ ဒီ ကိစၥ ကေကာင္းသြားမွာပါ”လို႔ သုံးသပ္ ေျပာ ဆို ပါတယ္။
မီဒီယာေကာင္စီ
ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ အေနနဲ႔ကေတာ့ သတင္းအတု/အေယာင္ မ်ား၊ သတင္းမွားမ်ားနဲ႔သတင္းခိုး ကူး ေနတဲ့ အြန္လိုင္းဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ား၊ ဆိုရွယ္ မီဒီယာေပ့ခ်္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူေတြ သ ိ ရွိ ေအာင္ ဒုတိယအႀကိမ္ အထိ ထုတ္ျပန ္ ေၾကညာထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ပထမတစ္ႀကိမ္ ထုတ္ျပန္တုန္းက တရားဝင္ သတင္းေပ့ခ်္မဟုတ္တာ ၃၁ ခု ကိုထုတ္ျပန္ထားၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္မွာ ေတာ့ ၄၈ ခု ထုတ္ျပန္ထားတာေၾကာင့္ စုစုေပါင္း ၇၉ ခု အထိရွိၿပီျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းမီဒီယာေကာင္စီအေနနဲ႔ အခု လို ေဆာင္႐ြက္ရတာကလည္း ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ စုေပါင္းခန္းမမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့“ မီဒီယာက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အတြက္ တတိယအႀကိမ္ မ႑ိဳင္ ေလးရပ္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၃) ခ်က္မွ အမွတ္စဥ္ (၁၀) မွာ သတင္း အတု/ အေယာင္ေတြ၊ သတင္းမွားေတြ ေရးသား ျဖန႔္ျဖဴးေနမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္၍ သတင္း မီဒီ ယာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္း ေတြ ကေဖာ္ထုတ္ၿပီး ျပည္သူလူထုသို႔ အသိေပးျဖန႔္ေဝ သြားရန္”လို႔ ပါရွိတဲ့ အ တြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ လည္း ထုတ္ျပန္သြားမယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
Credit - Kumudra
Subscribe to:
Posts (Atom)