တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အင္န္စီေအ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ တပ္မေတာ္တိုက္တြန္း

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားရွိေသာ နယ္ေျမမ်ားတြင္ တရားမၽွတသည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာေစရန္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ား အားလံုး NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ တပ္မေတာ္က တိုက္တြန္းလိုက္သည္။

ေနျပည္ေတာ္ စစ္ေရးျပကြင္း၌ က်င္းပခဲ့သည့္ (၇၄) ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားတြင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကိုယ္စား ဒုတိယတပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သီရိပ်ံခ်ီ စိုးဝင္းက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ ယင္းသို႔ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

"၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲအေတြ႕အႀကဳံေတြအရ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားရွိတဲ့ နယ္ေျမနဲ႔ ဆက္စပ္နယ္ေျမတခ်ိဳ႕မွာ တရားမၽွတမႈမရွိတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့တာေတြ႕ရတဲ့အတြက္ တရားမၽွတတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲျဖစ္လာေစဖို႔၊မတရားတာေတြ မျဖစ္ဖို႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအားလုံး ၾဃဗလက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆာင္႐ြက္သင့္တာေတြေဆာင္႐ြက္ၾကဖို႔ ထပ္မံေျပာလိုပါတယ္" ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေဆြးေႏြးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ၂၁ ရက္မွ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၃၀ ရက္အထိေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နယ္ေျမ၊အေရွ႕ေျမာက္တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နယ္ေျမ၊အေရွ႕ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နယ္ေျမ၊အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာန ခ်ဳပ္နယ္ေျမႏွင့္ႀတိဂံေဒသ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္နယ္ေျမတို႔တြင္ စစ္ေရးဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈမ်ားအားလုံး ရပ္ဆိုင္းေပးထားေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သည္။

ထိုသို႔ တပ္လႈပ္ရွားမႈရပ္ဆိုင္းထားသည့္ကာလအတြင္း စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမအလိုက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးအပါအဝင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာမ်ားကို ၫွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးသြားရန္ လမ္းဖြင့္ေပးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္းက ေျပာဆိုသည္။

"ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္ဆိုင္းထားတဲ့ကာလအတြင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ထိခိုက္ေစတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြေဆာင္႐ြက္ျခင္းမျပဳဘဲ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဗဟုိဌာနနဲ႔ျဖစ္ေစ၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ညွိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕နဲ႔ ျဖစ္ေစ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အျမန္ဆုံးၫွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးျခင္းေတြ အျမန္ဆုံးျပဳလုပ္သြားၾကဖို႔ ထပ္မံေျပာၾကားလိုတယ္"ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

လက္ရွိသြားေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ တဒဂၤၿငိမ္းခ်မ္းေရးရ ရွိရံု မဟုတ္ဘဲ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိရန္စနစ္တက် ဦးတည္ေလၽွာက္လွမ္းေနျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလုံး စစ္မွန္သည့္ စိတ္ရင္းေစတနာမွန္ျဖင့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ရန္ လိုအပ္ ေၾကာင္း ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္းက ေျပာဆိုသည္။

"အတိတ္ကို လက္ၫို§;ထိုးေျပာဆိုေနမယ့္အစား သင္ခန္းစာရယူၿပီး ျပည္ေထာင္စုသားအားလုံး ေသြးစည္းညီၫြတ္စြာနဲ႔ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္း ေဆာင္႐ြက္မႈက အက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္" ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ၿပီးေျမာက္ေစေရး၊ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုက လိုလားေတာင့္တေနေသာ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျပည္သူ႕လက္သို႔ အေရာက္အပ္ႏွင္းႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္းက ေျပာဆိုသည္။

သတင္း - မင္းမင္းထြန္း

ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ PACE အဖြဲ့တိုက္တြန္း

ရန္ကုန္၊ မတ္ ၂၈ ။    ။ ေရြးကာက္ပြဲျဖစ္စဉ္နွင့္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အေပၚ အမ်ားျပည္သူ ယံုျကည္မႈ ျမင့္တင္လာ ေစရန္အတြက္ ေကာ္မရွင္ဥပေဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးရန္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာျပည္သူ့လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ့ (PACE) က အျကံေပးတိုက္တြန္းေျပာဆိုလိုက္သည္။

အမွီအခုကင္းသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ျဖစ္လာေစရန္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ့ဝင္မ်ား ေရြးခ်ယ္ခန့္ အပ္ပံု၊ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ ခ်က္နွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္တာဝန္မ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပီး ဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ PACE အဖြဲ့အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ကိုစိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က ေျပာဆိုက္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

“ အေျခခံဥပေဒမျပင္ေစဦးေတာ့ ဒီေကာ္မရွင္ဟာ လက္ရွိအစိုးရနဲ့တိုက္ရိုက္ပက္သက္ေနတဲ့ ေကာ္မရွင္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ။ အခုလည္း ေကာ္မရွင္ဝင္ေတြအားလံုးက ပါတီဝင္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း ပံုသ႑ဍာန္အရ အဲ့လိုျဖစ္ေနတာကို။ ဒါမွလည္း ေကာ္မရွင္ကို ပိုျပီး ယံုျကည္မႈပိုမ်ားလာမယ္။ ဒါေျကာင့္မို့လို့ အေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲမႈလုပ္ေနတဲ့အခါမွ ဒီဟာကိုလည္းထည့္သြင္းျပီးေတာ့ လုပ္သင့္ တယ္လို့တိုက္တြန္း တာပါ" ဟုゞင္းကဆိုသည္။

လက္ရွိ  ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ဌအပါအဝင္ အဖြဲ့ဝင္မ်ားအားလံုးကို သမၼတမွတိုက္ရိုက္ တင္ျမွောက္ေရြးခ်ယ္ရျပီး ေကာ္မရွင္၏ သက္တမ္းမွာလည္း နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ရာထူး သက္တမ္းနွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။

ထို့ေျကာင့္ ေကာ္မရွင္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မဲေပးသည့္ ျပည္သူမ်ားထက္ အာဏာရပါတီဘက္ကို အေလး ေပးျခင္းမ်ိုးျဖစ္လာနိုင္သည္ဟု ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚလာရေျကာင္းလည္း ကိုစိုင္းရဲေက်ာ္စြာျမင့္က ဆိုသည္။

“ အေျခခံဥပေဒျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးမလုပ္ခ်င္ဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ သမၼတက သူ့ ရဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲမွာ သူခန့္လို့ ရတာကိုး။ သူက ဘယ္သူဟာ ေကာ္မရွင္ဝင္ျဖစ္မလဲဆိုတဲ့ နာမည္စရင္းကို သူတစ္ေယာက္ထဲကေန ျပုစု တာနဲ့စာလို့ရွိရင္ သူပါတီေတြဆီကေတာင္းလို့ရတယ္။ သေဘာကဗ်ာ ပါတီ ၉၆ ပါတီက ဘယ္သူ့ကို ေလးစား ျကည္ညိုတဲ့သူလဲ ခင္ဗ်ားတို့ေပးျက။ ခင္ဗ်ားတို့ေပးတာျကည့္ေပးမွေရြးမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ရင္ လွြတ္ေတာ္က ေတာင္းတာမ်ိုး။ ဒါမွမဟုတ္လည္း အမ်ားျပည္သူဖြင့္ခ်လိုက္ ခင္ဗ်ားတို့ CSO ေတြကလုပ္ျက။ မဟုတ္ လည္း အမ်ားျပည္သူေလွ်ာက္လွြာတင္ျကဗ်ာ” ဟု ゞင္းကအျကံျပုေျပာဆိုသည္။

၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မွီ ေကာ္မရွင္၏ လြတ္လပ္ျပီးအမွီအခိုကင္းရန္ကိစၥအျပင္ မဲဆြယ္စည္းရံုးမႈ ရံုပံုေငြ နွင့္ပက္သက္သည့္ကိစၥ၊ မဲစာရင္းကိစၥ၊ ျကိုတင္မဲကိစၥ၊ နိုင္ငံသားမ်ား၏ပါဝင္ခြင့္ကိစၥအျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲ နွင့္ပက္သက္သည့္ အခ်ိန္စာရင္းနွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ တို့ကို ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မွီ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္နိုင္ရန္လိုေျကာင္းလည္း PACE အဖြဲ့မွထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာျပည္သူ့လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ့( PACE) သည္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဉ္မ်ားကို တက္ျကြစြာ ေစာင့္ျကည့္၊ ေဝဖန္၊ အျကံေပးေနသည့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ့အစည္းတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

တနသၤာရီအစိုးရအဖဲြ႕ လက္က်န္သက္တမ္းအဂတိကင္းရန္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒သတိေပး

တနသၤာရီတုိင္းအစိုးရအဖဲြ႕ လက္က်န္သက္ တမ္းအတြင္း မည္သူ႔ကိုမဆုိ အဂတိကင္းကင္းရွင္းရွင္းျဖင့္ တည္ဆဲဥပေဒႏွင့္အညီသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားခ်ထားေပးရန္ တုိင္းလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေအးက သတိေပး သည္။

ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြသုံးစဲြ၍ တင္ဒါလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဥပေဒလုပ္ထုံး၊ လုပ္နည္း၊ ၫႊန္ၾကား ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က တုိက္တြန္းသည္။

‘‘ဘက္လုိက္မႈကင္းစြာနဲ႔ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာမေရြး တူညီမွ်စြာျဖင့္ အခြင့္အေရးေပးမႈဆုိတာေတြကို အခု မက်န္ေတာ့ေသာ ၂ ႏွစ္ဆုိတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ အစဥ္ သတိထားၿပီး စီမံခန္႔ခဲြၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္’’ဟု ဦးခင္ေမာင္ေအးက ေျပာသည္။

မတ္လ ၂၈ ရက္က က်င္းပ သည့္ တနသၤာရီတုိင္း လႊတ္ေတာ္ အေရးေပၚအစည္းအေ၀း ေနာက္ ဆုံးေန႔တြင္ လစ္လပ္ေနေသာ တုိင္း အစိုးရအဖဲြ႕၀င္ ၀န္ႀကီးသုံးေနရာ အတြက္ ၀န္ႀကီးအသစ္သုံးဦး က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုသည့္ အခမ္း အနားအၿပီးတြင္ ၎က အထက္ပါ အတုိင္း ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔အျပင္ တနသၤာရီတုိင္းရွိ ျပည္သူမ်ား အက်ဳိးအတြက္ လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရာတြင္လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုးရပူးေပါင္း၍ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ကာ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ တုိက္တြန္းသည္။

တုိင္းလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္မ်ားျဖစ္သည့္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚရီရီခ်ဳိက တုိင္းအစုိးရအဖဲြ႕ စီမံ ဘ႑ာ၀န္ႀကီးအျဖစ္လည္း ေကာင္း၊ တနသၤာရီၿမိဳ႕နယ္ တုိင္း ေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအာင္သူရက တုိင္းလွ်ပ္စစ္ ႏွင့္ စြမ္းအင္၀န္ႀကီးအျဖစ္လည္း ေကာင္း၊ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ တုိင္းေဒ သႀကီးလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးလွ ေထြးက တုိင္းသယံဇာတႏွင့္ ပတ္ ၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီး အျဖစ္လည္းေကာင္း ယမန္ေန႔က က်င္းပသည့္ တုိင္းလႊတ္ေတာ္အ ေရးေပၚ အစည္းအေ၀းေနာက္ဆုံး ေန႔၌ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိသည္။

ယခင္တနသၤာရီတုိင္း ၀န္ ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဒါက္တာလဲ့ လဲ့ေမာ္ကို အဂတိလုိက္စားမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးအေရးယူၿပီးေနာက္ တုိင္းအစိုးရအဖဲြ႕ စီမံဘ႑ာ၀န္ႀကီးႏွင့္ လွ်ပ္စစ္၀န္ႀကီးတို႔ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ သည္။ ထို႔ေနာက္ တုိင္းသယံဇာ တႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ၀န္ႀကီးဦးျမင့္ေမာင္ကို ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တုိင္းအစိုးရအဖဲြ႕အတြင္း၀န္ႀကီး ေနရာသုံးေနရာလစ္လပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အျမန္လမ္းတြင္ ယာဥ္ႀကံ႕ခိုင္မႈ စိစစ္ေရး စီမံခ်က္ ဧၿပီ ၈ ရက္စတင္မည္

ရန္ကုန္-မႏၲေလးအျမန္ လမ္းတြင္ ႀကံ႕ခိုင္မႈနည္းသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ဧၿပီ ၈ ရက္က စ၍ ေစာင့္ၾကပ္စိစစ္ကာ ျဖတ္သန္း ေမာင္းႏွင္ခြင့္ တားျမစ္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း အျမန္လမ္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ႐ံုးမွ ဒုရဲမွဴး(ဦးစီး) မ်ိဳးလင္းသန္႔က ေျပာသည္။

အျမန္လမ္းတြင္ ယာဥ္မ ေတာ္တဆမႈ ေလ်ာ့နည္းေစေရး ျဖတ္သန္းေမာင္းႏွင္မည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား စိစစ္ရန္ အမ်ိဳးသားယာဥ္အႏၲရာယ္၊ လမ္းအႏၲ ရာယ္ကင္းရွင္းေရးေကာ္မတီ အစည္းအေဝးတြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ ေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။

‘‘သက္ဆုိင္ရာ ဌာနေတြက ေန ႀကိဳတင္အသိေပးမႈေတြ လုပ္ သြားဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္’’ဟု ဒုရဲမွဴး (ဦးစီး) မ်ိဳးလင္းသန္႔က ေျပာၾကား သည္။

အျမန္လမ္းသို႔ ျဖတ္သန္း ေမာင္းႏွင္မည့္ယာဥ္မ်ားကို တိုး ဂိတ္မ်ားတြင္ ဌာနစံုပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕မ်ားက ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆး မည္ျဖစ္သည္။

ယာဥ္ေမာင္းမ်ား အရက္ ေသစာေသာက္စားမႈရွိ၊ မရွိ၊ သတ္ မွတ္အေလးခ်ိန္ထက္ပို၍ ကုန္တင္ေဆာင္ထားျခင္းရွိ၊ မရွိႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား အႏၲရာယ္ ကင္းစြာ ေမာင္းႏွင္ႏုိင္ေလာက္ သည့္ ႀကံ႕ခိုင္မႈအရည္အေသြးရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးမည္ျဖစ္သည္။

ထုိ႔အျပင္ ေမာင္းႏွင္ခ်ိန္ ရွစ္ နာရီထက္ပိုေသာ ခရီးအတြက္ ယာဥ္ေမာင္းႏွစ္ဦးထားရွိရန္၊ ထုိင္ခံုခါးပတ္မ်ား ေကာင္းမြန္စြာ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္၊ အေၾကာင္းတစ္စံု တစ္ရာေၾကာင့္ လမ္းေဘးတြင္ ယာဥ္ရပ္နားမည္ဆိုပါက ႀတိဂံပံုစံ ေရာင္ျပန္ျပားမ်ား ေဆာင္ထား ရန္ စသည္တို႔ သတ္မွတ္စိစစ္မည္ ဟု ဒုရဲမွဴး(ဦးစီး)မ်ိဳးလင္းသန္႔က ဆိုသည္။

‘‘မ်က္ျမင္အေျခအေနအရ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ဘီးက ပန္းေတြ မေကာင္းေတာ့တာမ်ိဳးေတြ၊ ႀကံ႕ ခိုင္မႈမေကာင္းဘူးလို႔ ယူဆရတာ မ်ိဳးေတြဆိုရင္ အေသးစိတ္စိစစ္ ၿပီး အျမန္လမ္းကေန ျဖတ္သန္း ခြင့္ေတာ့ မေပးဘူး။ သူတို႔ကို ျပန္ ျပဳျပင္ခိုင္းတာမ်ိဳး၊ ျမန္ႏႈန္းျမႇင့္ ေမာင္းဖို႔ မလြယ္တဲ့ လမ္းေဟာင္း ကေနပဲ ေမာင္းခြင့္ေပးတာမ်ိဳး ေတြ လုပ္ဖို႔ မ်ားပါတယ္’’ဟု ၎ က ေျပာသည္။

ထိုသုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္စိစစ္ရာ တြင္ ယာဥ္အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း မေတာ္တဆ မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္ေလ့ရွိသည့္ လိုက္ ထရပ္ႏွင့္ ဟိုက္ဂ်က္မ်ားကို ဦးစားေပးစစ္ေဆးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အျမန္လမ္းရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ံုးမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။

အမုန္းစကားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ ျကိုးပမ္းသည့္အေနျဖင့္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးဝါဒကို Facebook က တားျမစ္မည္

အမုန္းစကားပ်ံ့နွံ့မႈကို တိုက္ဖ်က္ရန္ ျကိုးပမ္းသည့္အေနနွင့္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးဝါဒကို ေထာက္ခံမႈအား တားျမစ္သြားမည္ျဖစ္ေျကာင္း Facebook က မတ္ ၂၇ ရက္ တြင္ ေျကညာခဲ့သည္။ လာမည့္ သီတင္းပတ္မွစျပီး ယင္းတားျမစ္မႈကို စတင္အာဏာ သက္ဝင္ေစမည္ျဖစ္ေျကာင္း၊ Facebook က ပိုင္ဆိုင္သည့္ Instagram တြင္လည္း တားျမစ္မႈ အက်ံုးဝင္မည္ျဖစ္ေျကာင္း Facebook က ဆိုသည္။

လူမ်ိုးေရး၊ ဘာသာေရးကို အေျခခံေသာ အမုန္းစကားမ်ား ပ်ံ့နွံ့မႈကို တားဆီးရန္ ျကိုးပမ္းမႈတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအျဖစ္ Facebook သည္ လူျဖူအထက္တန္းစားဟု ယူဆေထာက္ခံမႈမ်ားအား တားျမစ္ထားျပီး ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံေရးအရ သီးျခားလြတ္လပ္မႈ နွင့္ က်ယ္ျပန့္ေသာ အမ်ိုးသားေရးသေဘာ တရားမ်ား ေဖာ္ထုတ္မႈတို့ကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးသည့္အေနနွင့္ အခ်ို့ပို့စ္မ်ားကို Facebook က မပိတ္ပင္ထားခဲ့ေပ။

မျကာေသးခင္ လမ်ားအတြင္း ပညာရွင္မ်ား၊ အရပ္ဘက္လူ့အဖြဲ့အစည္းမ်ားနွင့္ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးခဲ့ျပီးေနာက္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးဝါဒနွင့္ ခြဲထြက္ေရးေထာက္ခံသည့္ ဝါဒတို့သည္ စနစ္တက် ဖြဲ့စည္းထားသည့္ အမုန္းတရားျပန့္ပြားေရးအဖြဲ့မ်ားနွင့္ ဆက္နွြယ္ေနေျကာင္း သိျမင္လာခဲ့သည္ဟု Facebook က ေျပာျကားခဲ့သည္။

ကမၻာတစ္ဝန္းမွ အစိုးရမ်ား၏ ဖိအားမ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရေသာ Facebook သည္ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္မႈကို ဆက္လက္ေထာက္ခံျပီး အမုန္းစကားအေျကာင္းအရာမ်ားအား ရွာေဖြဖယ္ရွားရန္အတြက္ machine learning နွင့္ artificial intelligence နည္းပညာတို့ကို Facebook က အရွိန္ျမွင့္တင္ခဲ့သည္။ ထပ္မံခ်မွတ္ေသာ မူဝါဒမ်ားအရ ပိတ္ပင္မႈမ်ားတြင္ American pride နွင့္ Basque separatism ကဲ့သို့ အေျကာင္းအရာမ်ား ပါဝင္မည္မဟုတ္ေျကာင္း၊ ယင္းအေျကာင္းအရာမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူ၏ အမွတ္လကၡဏာဆိုင္ရာ အေရးျကီး အမွတ္အသားမ်ားျဖစ္ေျကာင္း Facebook က ေျပာျကားခဲ့သည္။

Facebook တြင္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးဝါဒနွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အေျကာင္းအရာမ်ားကို ေန့စဉ္ျမင္ေတြ့ေနရေျကာင္း၊ နယူးဇီလန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ခရစ္ခ်ာ့ခ်္ တိုက္ခိုက္မႈ ဗီဒီယိုကို Facebook က ဟန့္တားနိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေျကာင္း Centre for Analysis of the Radical Right အဖြဲ့မွ အျကီးတန္းပညာရွင္ မက္ပိုေတာ့က ေျပာျကားခဲ့သည္။

နယူးဇီလန္တြင္ ယခုလအေစာပိုင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗလီမ်ားတိုက္ခိုက္မႈ၌ တိုက္ခိုက္သူသည္ Facebook ၌ တိုက္ရိုက္ထုတ္လွြင့္မႈကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ စံျပဥေရာပ စိတ္ကူးကို ယံုျကည္ေစခဲ့ေသာ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသည္ ကမၻာနွင့္ခ်ီ၍ ပ်ံ့နွံ့မႈအား နယူးဇီလန္ဗလီတိုက္ခိုက္မႈက ထင္ရွားေစခဲ့သည္။ အစၥလာမၼစ္ အစြန္းေရာက္မႈကဲ့သို့ပင္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးအစြန္းေရာက္ဝါဒသည္လည္း ျခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္ေျကာင္း ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာျကားခဲ့သည္။

Facebook သည္ အသံုးျပုသူမ်ား တင္သည့္အေျကာင္းအရာနွင့္ပတ္သက္ျပီး တာဝန္ခံမႈရွိရမည္ဟု နယူးဇီလန္ဝန္ျကီးခ်ုပ္ ဂ်ာဆင္ဒါအာဒန္က ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

အေမရိကန္တြင္ လူျဖူအမ်ိုးသားေရးဆိုင္ရာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားက ဂ်ီဟတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားထက္ မ်ားျပားေနခဲ့သည္မွာ နွစ္ခ်ီျကာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။