အတိုက္အခံ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီက ဦးေဆာင္ၿပီး ယေန႕ ေနျပည္ေတာ္၌ က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ အေပၚ ေဝဖန္ေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေသခ်ာစြာ ေလ့လာၿပီးမွ ေျပာဆိုရန္ လိုေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
ယင္းသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အခမ္းအနားကို ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီႏွင့္ အတူ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံး ညီၫႊတ္ေရး ပါတီ၊ အမ်ိဳးသား နိုင္ငံေရး မဟာ မိတ္မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔က ပူးေပါင္း ပါဝင္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိ အစိုးရ အေပၚတြင္ က႑စုံ၌ ေဝဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
“မီးတက်ီက်ီနဲ႕ နိုင္ငံေရး သခြပ္ပင္လိုမ်ိဳး လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာစုံစမ္းၿပီးမွ ေျပာဆိုဖို႔၊ လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ မဟုတ္ရင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ၿငိစြန္းသြားမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ အတြက္လည္း အမ်ားႀကီး နစ္နာပါတယ္။ အခုေတာ့ ေျပာခ်င္တာက တည္ဆဲ အစိုးရ၊ သူတို႔ ေျပာေနတာက ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႕ တာဝန္ရွိသူေတြကို အပုပ္ခ်ရာ ေရာက္ေနတယ္လို႔ သတိ ေပးပါတယ္”ဟု သမၼတ႐ုံး၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
ယေန႕ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အခမ္းအနားတြင္ လြတ္ၿငိမ္း သက္သာခြင့္ ျပစ္ဒဏ္ ေလ်ာ့ေပါ့ခြင့္သည္ ကတိဝန္ခံခ်က္ အၿမဲတမ္း ပါရေသာ္လည္း အေႏွာင္အဖြဲ႕ မရွိ အကုန္လႊတ္ေပးျခင္း၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ဆိုပါက အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီႏွင့္ တိုင္ပင္ၿပီး လႊတ္ေပးရမည့္ တာဝန္ရွိေသာ္ လည္း မည္သူ႕ကိုမွ မတိုင္ပင္ဘဲ လႊတ္ခ်င္သည့္ သူကို အကုန္လႊတ္သည္ဟု တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီၫႊန္ေရးပါတီမွ ေဒါက္တာ ေက်ာ္ေဆြက ေဝဖန္ခဲ့သည္။
“လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္လို႔ သတ္မွတ္ရင္ ကာ/လုံနဲ႕ တိုင္ပင္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွ လႊတ္ေပးရမယ့္ တာဝန္ရွိတယ္။ ဘယ္သူမွ မတိုင္ပင္ဘူး။ လြတ္ခ်င္တဲ့သူ အကုန္လႊတ္။ ေသဒဏ္ ၃ ႀကိမ္က် ေနတဲ့သူလည္း လြတ္တယ္။ ဒီေလာက္ အခြင့္ အာဏာ ေပးထားတာ ကန႔္သတ္ ခ်က္ မရွိဘူး။ ဒါေတြဟာ လက္မဲႀကီး မဟုတ္ပါဘူး။ လက္အနီႀကီး ျဖစ္တာပါ။ ဒါကို တရားဝင္ ေျပာပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာ ေက်ာ္ ေဆြက ေျပာသည္။
အက်ဥ္းေထာင္ ဆူပူေအာင္ လုပ္သူသည္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အစည္းသာျဖစ္ၿပီး လက္မဲႀကီးေၾကာင့္မဟုတ္ လက္ အနီႀကီးေၾကာင့္ ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ေနာက္တႀကိမ္ ျပစ္ဒဏ္က်ဴးလြန္ပါက မူလက ျပစ္ဒဏ္ပါခံရမည္ ဆိုသည့္ ကတိမရွိသျဖင့္ ျပစ္မႈမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ က်ဴးလြန္လ်က္ရွိရာ သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းသည္ ေစတနာ၊ ေမတၱာရွိ၍ မဟုတ္ဘဲ ျပည္သူအားလုံးကို ေခ်ာက္ထဲတြန္းသလို ခံစားရသည္ဟု ၎က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္သည္။
၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ႏွစ္သစ္ကူး အထိမ္းအမွတ္ အေနျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ျဖစ္သည့္ ရာဇဝတ္ က်င့္ထုံးဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၀၁၊ အပိုဒ္ခြဲ (၁) အရ အက်ဥ္းသား/သူ ၂၃၀၀၃ ဦးႏွင့္ နိုင္ငံျခားသားအက်ဥ္းသား ၁၆ ဦးတို႔အား ၃ ႀကိမ္ခြဲကာ လြတ္ၿငိမ္း သက္သာခြင့္ ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းသမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္သည္ အက်ဥ္းသားမ်ားအေပၚ တန္းတူညီမွ်မႈ မရွိဟုဆိုကာ ဧၿပီလအတြင္း ေ႐ႊဘိုေထာင္ႏွင့္ မုပၸလင္ ကုန္ထုတ္စခန္းတို႔မွ လြတ္ၿငိမ္း သက္သာခြင့္ တန္းတူ ညီမွ်ရရွိေရး ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး သမၼတ၏ ေမလ ၇ ရက္ေန႕က တတိယအႀကိမ္ လြတ္ၿငိမ္း သက္သာခြင့္လြတ္ေပး အၿပီးတြင္လည္း ကေလး၊ ဘားအံ၊ ေ႐ႊဘို၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ ထားဝယ္၊ သာယာဝတီႏွင့္ ပုသိမ္ အက်ဥ္း ေထာင္တို႔တြင္ ဆူပူမႈမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
အက်ဥ္းေထာင္ ဆူပူမႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက ေထာက္ျပျခင္းေနသည္မွာ လႊတ္သင့္သည့္ သူမ်ား လႊတ္သည္ကို ဝမ္းသာေသာ္လည္း မလႊတ္သင့္သည့္ သူမ်ား လည္းရွိေန၍ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႔ေသာ လူ မ်ားကို လႊတ္မေပးရန္ ေနာင္တခ်ိန္တြင္ သတိထားနိုင္ရန္ သတိေပးရျခင္းဟု တစညပါတီ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ အဖြဲ႕ ဝင္ ေဒါက္တာေက်ာ္ေဆြက ဆိုသည္။
သမၼတ႐ုံး၏ တာဝန္ရွိသူကမူ ေထာင္ဆူသည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎တို႔၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားမွာ မွားေနသျဖင့္ စိတ္မ ေကာင္း ျဖစ္မိေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ မူးယစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒ မျပင္ဆင္ နိုင္မီက အက်ဥ္းက်ခံ ေန ရသူ အေရအတြက္ အလြန္မ်ားေနေၾကာင္း၊ သမၼတက သက္ႀကီး႐ြယ္အို အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ အသက္ငယ္႐ြယ္သူ၊ ေဆးျပား ၁၀၀ ေအာက္ မိသူမ်ားကို အဓိက ထားၿပီး လႊတ္ေပးရန္ ျပည္ထဲေရးကို တင္ျပခိုင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး တာဝန္ရွိသူက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔က နားလည္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးပါတီေတြက နိုင္ငံေရး လုပ္မွာပဲ။ နိုင္ငံေရးက ညစ္ပတ္သလား၊ နိုင္ငံေရး သမားေတြက ညစ္ပတ္သလား ဆိုတာမ်ိဳးေတြ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခတ္ မွာကတည္းက ေျပာခဲ့ၾကတာေတြ ရွိပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ စကားေနာက္ တရားပါ၊ အခ်က္အလက္ အမွားအယြင္းေတြကို အေျခခံၿပီး Facebook သတင္း ေလာက္ကို ဖတ္ၿပီး လက္လြတ္စပယ္ မေျပာမိဖို႔ သတိေပးခ်င္ပါတယ္”ဟု ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
လက္ရွိ သမၼတ ဦးဝင္းျမင့္၏ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ေပးမႈသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕ စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ ႐ြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ ဥပေဒႏွင့္ အညီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ အားနည္းသြားသည္မွာ မည္သည့္ ပုဒ္မမ်ားကို ေလ်ာ့ေပးသည္၊ ျပစ္ဒဏ္ကာလ မည္မွ်ကို ေလ်ာ့ေပးသည္ဆိုသည့္ မူဝါဒမ်ိဳး ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္တြင္ မပါဝင္သျဖင့္ ယေန႕ ျပႆနာ ေပၚေပါက္လာရ ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အက်ဥ္းဦးစီးဌာနမွ ေထာင္မႉးႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က ေျပာသည္။
“အခု အားနည္းခ်က္က ဘယ္လို ပုဒ္မေတြကို ေပးမယ္။ ျပစ္ဒဏ္ ကာလကို ဘယ္ ႏွစ္ႏွစ္ ေလ်ာ့ေပးလိုက္တယ္ဆိုတာ ဒီကေန႕ အထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပည္သူ ကိုလည္း ခ်မျပနိုင္ဘူး။ ပုဒ္မ မတူတာေတြ၊ ျပစ္ဒဏ္တူၿပီး က်န္ခဲ့တာေတြ၊ ျပစ္ဒဏ္ႀကီးတဲ့သူက လြတ္သြားတယ္။ နည္းတဲ့သူက က်န္ခဲ့တယ္။ မူလ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူက လြတ္သြားတယ္။ သူနဲ႕ အတူ အားေပးကူညီသူက က်န္ခဲ့တယ္ ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေထာင္ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္သြားတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ယခုလို ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ အစိုးရတရပ္ကို ညံဖ်င္းသည္ဟု မေျပာနိုင္ေၾကာင္း၊ အစိုးရအဆက္ဆက္ လက္ထက္ တြင္ ေထာင္က်ခဲ့သူ အမ်ားစုသည္ တရား႐ုံး စနစ္ႏွင့္ ရဲလုပ္ငန္း စနစ္မ်ားတြင္ မတရားခံခဲ့ရသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး မေက်နပ္ ခ်က္မ်ား ႀကီးထြားေနခ်ိန္ ျပစ္ဒဏ္ လြတ္ၿငိမ္းခြင့္တြင္ မပါသည့္အခါ ထ၍ ေပါက္ကြဲရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာင္မႉးႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ေမာင္ျမင့္က သုံးသပ္သည္။
“ဒီျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ၿပီး NLD အစိုးရ ညံဖ်င္းတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ ရင့္က်က္ ျပည့္ဝတဲ့ ေဝဖန္မႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ အေျဖရွာတဲ့ ေနရာမွာ ပါတီတခုနဲ႕ တခု အားနည္းခ်က္ကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ လုပ္ေနျခင္းအားျဖင့္ နိုင္ငံေရး အခင္း အက်င္းမွာ ဘာမွ အက်ိဳးအျမတ္ မရနိုင္ဘူး။ ျဖစ္သင့္တာက ေရွ႕ဆက္ ဒီလိုမျဖစ္ေအာင္ ဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တာလည္းဆိုတာ အဖြဲ႕ေပါင္းစုံနဲ႕ အေျဖထုတ္သင့္ ပါတယ္”ဟု ၎က ဆက္၍ ေျပာၾကားသည္။
သမၼတက မည္သူမ်ား လြတ္သင့္သည္ ဆိုသည့္ ၫႊန္ၾကားခ်က္သာ ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး စာရင္းဇယားနဲ႕ လုပ္သည္မွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီး ဦးေဆာင္ၿပီး အက်ဥ္းဦးစီးဌာနက အေသးစိတ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ သမၼတႏွင့္ နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ထံ အသနားခံ တင္ျပစာ တင္လာသူမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားသုံးသပ္ ေဆာင္ ႐ြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ႐ုံးမွ သိရသည္။
“ေထာင္ေတြ မ်ားေနလို႔ အထက္-ေအာက္ ခြဲၿပီး လႊတ္ဖို႔ စီစဥ္တာပါ။ ဒါကိုလည္း မီဒီယာေတြကို တရားဝင္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း တာဝန္ရွိသူေတြရဲ႕ တင္ျပခ်က္အရ အခ်ိန္ျခား၊ ေဒသျခားၿပီး ေဆာင္႐ြက္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ စီမံခန႔္ခြဲမႈ ညံ့ဖ်င္းတာေတြ ေျပာလာေတာ့ ျပည္ထဲေရးနဲ႕ အက်ဥ္းဦးစီးကို ေျပာရာ ေရာက္ေနတယ္”ဟု သမၼတ႐ုံး တာဝန္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာသည္။
ေသဒဏ္ ၃ ႀကိမ္ က်ခံထားၿပီးသူ ျပန္လႊတ္သည္ ဆိုေသာ သတင္းမွာ မွားယြင္းေၾကာင္း၊ ယင္းသတင္း တက္လာ သျဖင့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနသို႔ ေမးသည့္ အခါ လုံးဝ မဟုတ္ဘူးဟု ျပန္လည္ေျဖရွင္း တင္ျပလာေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ေထာင္ဆူရာတြင္ အေၾကာင္းရင္း မ်ားကိုလည္း စိစစ္ေဖာ္ထုတ္ၿပီး အေရးယူမႈမ်ား လုပ္ေနေၾကာင္း အစိုးရထံမွ သိရသည္။
ယခုတေခါက္ ဆူပူမႈမ်ားအတြင္း အက်ဥ္းေထာင္ ၇ ခုကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂ ႀကိမ္တိုင္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္ ေ႐ႊဘိုေထာင္ တြင္ အက်ဥ္းသား ၄ ဦးေသဆုံးကာ ၂ ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္အထိ အေျခအေနတင္းမာခဲ့ရသည္။
သို႔ေသာ္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ မိုဘိုင္းလ္းဖုန္ျဖင့္ Live လြင့္ျခင္း၊ ေထာင္မ်ား တၿပိဳင္တည္း ဆူပူၿပီး လူမ်ားစြာ ေသဆုံးရျခင္းတို႔သည္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တို႔တြင္ မရွိခဲ့သည့္ အလြန္ရွားပါးေသာ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း အက်ဥ္းေထာင္ အသိုင္းအဝိုင္းမွ သိရသည္။