၁၀ ဇန္နဝါရီလ ၂၀၁၉
ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကြန္ဖက္ဒရိတ္အဆင့္ ရရွိသည္အထိ ႀကိဳးစားသြားရန္ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္ ထားထား သည္ဟု ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (AA)၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္ႏိုင္က ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္ က “က်ေနာ္တို႔က အေျခခံဥပေဒနဲ႔ အညီ ‘ဝ’လိုမ်ိဳး အာဏာခြဲေဝမႈ ျမင့္မားတဲ့ (Confederate) အေျခအေနကို ပိုသေဘာက်တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္၊ ရခိုင္သမိုင္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳး ေမၽွာ္လင့္ခ်က္နဲ႔လည္း ပိုၿပီး ဆီေလ်ာ္တယ္ထင္တယ္”ဟု ေျပာသည္။
AA ၏ မဟာမိတ္ျဖစ္သည့္ “ဝ”ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ကဲ့သို႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္မ်ိဳးကို လိုခ်င္ေၾကာင္း၊ ဖက္ဒရယ္ထက္ ‘ဝ’ကဲ့သို႔ ကြန္ဖက္ဒရိတ္က ပိုေကာင္းသည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္ က ဆိုသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္က “Confedarate ဆိုတာ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတူတကြ ဘုံကာကြယ္ေရး စနစ္ေတြေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ ဒီေခတ္မွာေတာ့ ေဈးကြက္စနစ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားေရးေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မယ္။ က်န္တဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕ ကံတရားနဲ႔ ကိုယ္ စီမံပိုင္ခြင့္ဆိုတာကေတာ့ လူမ်ိဳးတိုင္းရဲ႕ ဆႏၵေမၽွာ္မွန္းခ်က္ေပါ့။ အဆင္ေျပေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားလို႔ ရပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာက်သည့္ စီမံကိန္းမ်ား၊ စီးပြားေရးမ်ားရွိေသာ္လည္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက ဆင္းရဲမြဲေတၿပီး အက်ိဳးစီးပြားကို ခံစားရျခင္း မရွိဟုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္က ဆိုသည္။
AA သည္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာ- အိႏၵိယ နယ္စပ္ရွိ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ တြင္ အေျခစိုက္ၿပီး ယခုအခါ ျမန္မာ- ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ဝင္ေရာက္လႈပ္ရွားေနၿပီ ျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္က ၎တို႔ AA အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေရး ေကာ္မတီ (FPNCC) မွ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးလိုခ်က္မ်ားအျဖစ္ ကိုင္စြဲထားသည့္ UWSA ၏ အေထြေထြမူဝါဒႏွင့္ အေသးစိတ္ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား (မူၾကမ္း)ကို ဆုပ္ကိုင္ထားသည္ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ မူၾကမ္းတြင္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ၁၅ ခ်က္ကို အေသးစိတ္ေတာင္းဆိုထားၿပီး ဖက္ဒရယ္ထက္ အဆင့္ျမင့္သည့္ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ စနစ္မ်ားကို ေရးဆြဲထားသည္။
မူၾကမ္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံဆိုင္ရာစနစ္၊ သမၼတအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ျခင္း၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေနရာ ခြဲေဝမႈ၊ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားတပ္မေတာ္ ဆက္လက္ထားရွိေရး၊ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ဥပေဒျပဳခြင့္၊ ျပည္နယ္မ်ား ကိုယ္ပိုင္မူဝါဒျဖင့္ သယံဇာတ တူးေဖာ္ခြင့္၊ အခြန္ႏွင့္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ စနစ္မ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ခ်ဳပ္ကိုင္ခြင့္ မပါပဲ ကိုယ္ပိုင္ ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ကို အေသးစိတ္ ေရးဆြဲထားသည္။
အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ နယ္ေျမဆက္စပ္သည့္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ား ကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ စြက္ဖက္မႈ မပါပဲ ျပည္ပဆက္ဆံခြင့္ အာဏာေပးအပ္ရန္၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ေဒသအသီးသီးမွ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ဝင္ေရာက္ခြင့္၊ ေနထိုင္ခြင့္၊ ထြက္ခြာခြင့္ကို တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မွ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရွိရန္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ အာဏာလႊဲ၍ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံႏွင့္ အျပန္အလွန္ဗီဇာမဲ့ စာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေရးတို႔ အေသးစိတ္ ပါရွိသည္။
ထို႔ျပင္ နယ္စပ္ေရးရာလုံၿခဳံေရး၊ က်န္းမာေရး၊ တိုင္းရင္းသားတပ္မေတာ္ကိစၥ၊ လူမႈေရးရာ ကိစၥရပ္မ်ားတို႔ိကို လည္း ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား အေသးစိတ္ ေရးသားထားသည္။
FPNCC ပါ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၇ ဖြဲ႕သည္ ထိုမူၾကမ္းေပၚ ရပ္တည္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ေဆြးေႏြးလိုသည္ ဟု ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က တည္းက ေတာင္းဆိုထားသည္။ အစိုးရက တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္ (NCA) ေပၚတြင္သာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးရန္ ေျပာဆိုထားသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏိုင္က AA တပ္ဖြဲ႕ ျမန္မာ-အိႏၵိယ နယ္စပ္တြင္ လႈပ္ရွားေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အိႏၵိယဘက္မွ နားလည္မႈ ရရန္ ႀကိဳးစားေနမႈမ်ားလည္း ရွိသည္ဟု ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားအေရး ေလ့လာသုံးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က “တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕ေတြက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကိုယ့္နယ္ေျမကိုယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတဲ့ ဝနဲ႔ မိုင္းလားဧရိယာေတြကို သေဘာက်တာ ေတာ့ အမွန္ပဲ။ အဲ့အေျခခံေပၚမွာမွ သူတို႔ ဧရိယာ သူတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ရတယ္ ဆိုရင္သူတို႔ ဧရိယာကို တိုးတတ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ၾကမယ္လို႔ ျမင္ေနၾကတယ္”ဟု ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ ရည္မွန္းခ်က္ကို တပ္မေတာ္က လက္မခံႏိုင္ပါက ေဆြးေႏြးေျဖရွင္း၍ ရမည္ မဟုတ္ပဲ တိုက္ပြဲႀကီးမ်ား ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က ဆိုသည္။
“ဝ တို႔ မိုင္းလားတို႔က ရွိၿပီးသား ျပႆနာေတြ ျဖစ္တယ္။ အခု အသစ္ေနရာေတြမွာ အဲ့လိုျဖစ္လာတယ္ဆိုရင္ ေတာ့ စစ္ပြဲေတြ ႀကီးႀကီးမားမား ျပန္ႀကဳံရႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ မွားတယ္ မွန္တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ မေပးခ်င္ပါဘူး။ ဖက္ဒရယ္ပုံစံနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ကြန္ဖက္ဒရိတ္ ပုံစံနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ လူမ်ိဳးတိုင္းက မတူတဲ့ စဥ္းစားမႈေတြရွိပါတယ္” ဟုလည္း ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက ေျပာသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) ဒုဥကၠဌ ေဒၚေအးႏုစိန္က AA ၏ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ကို ေဝဖန္ရန္ မရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔ ANP ပါတီမွ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လိုလားခ်က္၊ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ျပဳစုထားသည့္ စာတမ္း တေစာင္ကို ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ -၂၁ရာစုပင္လုံ အစည္းအေဝးမ်ားတြင္ တင္ရာ ဖက္ဒရယ္ထက္ ေက်ာ္သည့္ ကြန္ဖက္ဒရိတ္အဆင့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ား ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဝဖန္ခံရဖူးေၾကာင္း ေျပာသည္။
ေဒၚေအးႏုစိန္က “ကိုယ္တို႔ နယ္ေျမရဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတတ္မႈကို အားေကာင္းေမာင္းသန္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အရင္းအျမစ္ ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိရဲ႕သားနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ စနစ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ဟာ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္း ၁၄ ခုမွာ ေအာက္ဆုံးအဆင့္ျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္၊ သဘာဝသယံဇာတ မ်ားႏွင့္ လူ႕အရင္းအျမစ္မ်ား ရွိေသာ္လည္း ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက ဆင္းရဲမြဲေတၿပီး ေနရပ္စြန္႔ခြာကာ အလုပ္ရွာေနရၿပီး ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးပါ နိမ့္က် ေနသည္ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက တန္းတူညီမၽွေရးႏွင့္ မိမိကံၾကမၼာကို မိမိဖန္တီးပိုင္ခြင့္မ်ားကို ရရန္ လိုအပ္သည္ဟုလည္း ေဒၚေအးႏုစိန္က ေျပာသည္။
AA သည္ ဧၿပီလ ၁၀ ရက္၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ကခ်င္ျပည္နယ္၊ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ရခိုင္လူငယ္ ၂၆ ဦးျဖင့္စတင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ယခုအခါခန္႔မွန္းအင္အား ၇၀၀၀ ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွစ၍ ျမန္မာ-အိႏၵိယ နယ္စပ္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္၊ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ရေသ့ေတာင္ႏွင့္ ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ ဝင္ေရာက္ လႈပ္ရွားလာသျဖင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။
ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ရဲစခန္း ၄ ခုကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ၿပီး လက္နက္ ၄၀ ေက်ာ္၊ က်ည္ဆံ ၁၆၀၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ယူသြားသည္။
တိုက္ခိုက္မႈတြင္ ရဲ ၁၃ ဦးေသဆုံးၿပီး ၉ ဦး ဒဏ္ရာရသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးက AA ကို အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ရဟတ္ယာဥ္ႏွင့္ တပ္အင္အား မ်ား အသုံးျပဳ၍ ေခ်မႈန္းရန္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ သေဘာတူထားသည္။
https://burma.irrawaddy.com/news/2019/01/10/179795.html?fbclid=IwAR14BRpwzOs3c9LDvnGypYlLSIuP0RLzdKkxMWsyHM4oYylx4hhVSdalD2s