၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ရခိုင္၊ ရွမ္းနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ က်င္းပေပးဖို႔ ေတာင္းဆို

လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးတဲ့ ရခုိင္၊ ရွမ္းနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးႏိုင္ဖို႔ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္လို႔ ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ တက္ေရာက္လာတဲ့ တုိင္းရင္းသား ပါတီတခ်ိဳ႕က တင္ျပခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၈၄ ခုတုိ႔က ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္က ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးဘဲ တုိက္ပြဲေတြမၾကာခဏျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္၊ ရခုိင္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာလည္း လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေစခ်င္တဲ့အေၾကာင္း ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုင္းေအာင္ျမင့္ခုိင္က ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္တာေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက မုိင္းရႈး၊ ေက်းသီး၊ ဟုိပန္နဲ႔ တန္႔ယန္းၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပႏုိင္ခဲ႔ပါဘူး။

အဲဒီလိုပဲ ရခုိင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP ကလည္း အခုခ်ိန္မွာ မၿငိမ္သက္ေသးတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးဖို႔ ေဆြးေႏြးတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံက ေျပာပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကလည္း တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းတာနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပႏုိင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ထားေပမယ့္ အခ်ိန္ကာလလိုေသးတယ္လို႔လည္း ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးျမင့္ႏိုင္က ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြတုန္းက မဲစာရင္း မမွန္ခဲ့တာေတြ၊ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္၀င္ေတြကို ခန္႔အပ္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စစ္ေဆးေပးဖို႔အပါအ၀င္ ကိုယ့္နယ္ေျမမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ကိစၥရပ္ေတြကို တင္ျပခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒီေန႔က်င္းပတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲဟာလည္း လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ အားလံုးနဲ႔အတူ သက္ဆုိင္ရာ က႑ကေန ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အေၾကာင္း၊ မဲစာရင္းေတြကိုလည္း အရင္ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ စာရင္းေတြကို အေျခခံၿပီး ေကာက္ယူေနတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အဖဲြ႔၀င္ ဦးျမင့္ႏုိင္က RFA ကို ေျပာပါတယ္။

၂၀၂၀ မွာ က်င္းပမယ့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ဟန္ျပမလုပ္ဘဲ စံျပျဖစ္ေအာင္ လုပ္သြားမယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးလွသိန္းက အဖြင့္စကားမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ေတြ႔ဆံုပြဲဟာ ေကာ္မရွင္သက္တမ္း ၃ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္းမွာ ၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုတာျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးပါတီ ၈၄ ခု တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။

Credit - RFA

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို လာမည့္ အစိုးရလက္ထက္မ်ားတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနဟု KNU ေျပာ

၂၀၂၀ မတုိင္မီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ခုိင္မာမႈရွိေရး ေဆြးေႏြးရန္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေနာင္တက္လာမည့္ အစုိးရလက္ထက္မ်ား၌ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနေၾကာင္း ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး(KNU) အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ပဒိုေစာတာဒုိမူးက ေျပာသည္။

အစိုးရေဆြးေႏြးေရး ကိုယ္ စားလွယ္အဖြဲ႕ႏွင့္ KNU တုိ႔ ၾသဂုတ္ ၂၀ ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕၌ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးစဥ္ ေဆြးေႏြးသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေထြေထြအတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား ကို ၾသဂုတ္ ၂၂ ရက္တြင္ KNU ဌာနခ်ဳပ္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္စာမ်က္ႏွာမွ တစ္ဆင့္ အေမး၊ အေျဖပုံစံျဖင့္ ေဖာ္ျပသည္။

အစိုးရကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံပြဲ တုိးတက္မႈရွိေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး KNU အဆုိျပဳခ်က္အေပၚ အစိုးရဘက္က ပုိနားလည္လာသည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ပဒိုေစာတာဒိုမူးက ေျပာသည္။

‘‘ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာက ၂၀၂၀ မတုိင္မီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ခုိင္မာမႈရွိဖုိ႔အတြက္ လုိအပ္တဲ့ေဆြေႏြးမႈေတြ၊ လုပ္ငန္း စဥ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔အတြက္ သေဘာတူညီမႈရရွိဖို႔နဲ႔ ၂၀၂၀ အလြန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေတြ ဆက္သြားဖို႔ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဆက္သြားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္ေတြမွာ ဖက္ဒရယ္တည္ ေဆာက္ေရး အဆင့္သံုးဆင့္ကုိအေျခခံၿပီး ေနာက္တက္လာမယ့္ အစုိးရေတြကာလမွာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ တရား၀င္မႈရွိတဲ့ ေဆြးေႏြးေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရရွိ ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ၎က ဆုိ သည္။

‘‘ဥပမာ - NCA အခန္း (၃) ဆုိရင္ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ၁၄ ရက္အတြင္း ႏွစ္ဖက္ တာ၀န္ရွိ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႕ရမယ္လုိ႔ သေဘာတူထားၾကေပမယ့္ အခုဆို NCA က လက္မွတ္ေရးထုိး ထားတာ ေလးႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ခုထိ အဲဒီအစည္းအေ၀း မက်င္းပ ႏုိင္ေသးပါဘူး။ ထင္သာျမင္သာ ဥပမာေျပာရမယ္ဆိုရင္ အခန္း (၃) ေဆြးေႏြးပြဲရဲ႕အေျဖက မထြက္ ေသးဘဲ အခန္း(၄)ရဲ႕ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈလုပ္ငန္း စဥ္က ဘာကို ေစာင့္ၾကည့္ရမွန္းမသိျဖစ္ေနတာက လက္ရွိ JMC ရဲ႕ အခက္အခဲပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ JMC က Function မျဖစ္ဘူး ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အခန္း (၆) ဆုိ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အခု ထိ မေဆြးေႏြးႏိုင္ေသးပါဘူး။ၾကားကာလ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေပါ့။ ဒီလုိမ်ိဳး ဆက္လက္ေဆြးေႏြးရမယ့္ ကိစၥ၊ မေဆြးေႏြးရေသးတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ျပန္လည္ ကတိက ၀တ္ျပဳၿပီး ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ေဆြးေႏြးေရးလုပ္ ငန္းစဥ္ကုိ ညႇိႏိႈင္းမွာျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ပဒုိေစာတာဒုိမူးက ေျပာသည္။ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ညႇိႏႈိင္းတုိင္ပင္မႈ မရွိ၍ ေအာက္ေျခတြင္ ထိေတြ႕မႈ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ယင္းအေပၚ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း တပ္စခန္း တုိးခ်ဲ႕၊ အင္အားတုိးခ်ဲ႕လာ ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ လအတြင္း၌ တပ္စခန္းအသစ္ငါးခု တုိးခ်ဲ႕ လာသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း ပဒို ေစာတာဒိုမူးက ေျပာသည္။

Credit - 7 Day Daily

၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြ အႏုိင္ရပုဂၢိဳလ္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ပါတီ မၾကာမီတည္ေထာင္ခြင့္ရမည္ဟုဆို

အသစ္ထူေထာင္မည့္ ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူ မ်ဳိးမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီက တင္ သြင္းေသာလူစာရင္းတြင္ လက္ရိွ အာဏာရ ပါတီအမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၌ တာဝန္ယူခဲ့သူ မ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းကိစၥ ရွင္းလင္း ၿပီးျဖစ္၍ ပါတီတည္ေထာင္ခြင့္ မၾကာမီရရိွမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဒးဗစ္ လွျမင့္က ေျပာသည္။

တပ္မေတာ္က အာဏာလႊဲ ေပးျခင္းမရိွေသာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီႏွင့္အတူ အႏုိင္ရသူ မ်ားဦးေဆာင္ၿပီး ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားဒီမိုကေရစီပါတီအျဖစ္ အသစ္ထူေထာင္ႏိုင္ေရး မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရ ရန္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မ ရွင္ထံသို႔ ဇြန္လကတည္းက ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း NLD ပါတီႏွင့္ဆက္ႏႊယ္မႈရိွ၊မရိွ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က စိစစ္ျခင္း ျဖစ္သည္။

‘‘စစ္ေဆးမႈက အားလံုးၿပီးသြားၿပီ။ NLDကလည္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏုတ္ထြက္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း စာပို႔ထားၿပီးၿပီေျပာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေရြးေကာ္က ပါတီမွတ္ပံုတင္ခြင့္ျပဳဖို႔အတြက္ ခ်ထားေပးဖို႔ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္’’ဟု ဦးေဒးဗစ္လွျမင့္ က ေျပာသည္။

အသစ္ထူေထာင္မည့္ ပါတီ တြင္ အစဥ္အလာရိွေသာ တိုင္း ရင္းသား ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ရွစ္ဦးကို နာယကအျဖစ္လ်ာထား ၿပီး အျခားတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား လည္း ရယူမည္ဟု ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ခံအမတ္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။

ပါတီသစ္၏ ဥကၠ႒ ေနရာကို ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ဒီခ်ဳပ္ကို ကိုယ္စားျပဳ၍ ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံရသည့္ ဦးႏုိင္းႏုိင္းက တာ၀န္ယူရန္ စီစဥ္ထားသည္။

ထို႔အျပင္ ၁၉၉၀ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားျပဳေကာ္မတီ (CRPP) အဖြဲ႕၀င္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေတာ္လွန္ေရး အဆက္ဆက္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာရဲေဘာ္မ်ား၊ ဒီခ်ဳပ္ပါတီျပင္ပ ေရာက္ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေဖာ္ကိုင္ ဖက္မ်ား၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တတ္သိပညာရွင္ မ်ားပါ၀င္မည္ဟု ဆိုသည္။

ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ ပြဲေကာ္မရွင္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးျမင့္ႏိုင္ကမူ အဆိုပါပါတီမွတ္ပံု တင္ျခင္းကိစၥတြင္ ျပည္ထဲေရးႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနတို႔က လိုအပ္ေသာ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈ မ်ားၿပီးစီးပါမွ တစ္စံုတစ္ရာ အေၾကာင္းအရာ မေပၚေပါက္ပါက ပါတီမွတ္ပံုတင္ျခင္းကိစၥ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ျခင္း မရိွေၾကာင္း ေျပာသည္။

‘‘စစ္ေဆးမႈေတြ ၿပီးစီးသြားေပမယ့္ ပါတီက မက်ေသးဘူး။ ဒါကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေနျပည္ေတာ္ကိုတက္ၿပီးေတာ့ အေျခအေနကို သြားေမးမယ္။ ဘာမ်ားက်န္ေသးတယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္ခ်ေပးမ လဲ ဆိုတာကို သြားေမးပါမယ္’’ ဟုပါတီမွတ္ပံုတင္ထားသည့္အဖြဲ႕ အစည္း ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးေဒးဗစ္လွျမင့္က ေျပာသည္။

Credit - 7 Day Daily