ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၌ စစ္ေဘးေရွာင္ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ားက နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၊ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားကို လက္ရွိ ျဖစ္ပြား ေနသည့္ တိုက္ပြဲမ်ား ရပ္တန႔္ေစၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္သည္။
ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၃ ဖြဲ႕၏ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား အၿပီး ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ လားရွိူး ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကယ္ ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ စစ္ေရွာင္ျပည္သူမ်ားကို ဧရာဝတီက ေမးျမန္းရာတြင္ ယင္းသို႔ ေျပာဆို လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
လားရွိူးၿမိဳ႕နယ္ မခ်ိႏူ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ခိုလႈံေနသည့္ ပန္စိမ္း႐ြာမွ ၁၀တန္းေက်ာင္းသူ နန္းခမ္းဟြမ္ က “စစ္ပြဲေတြ မလိုခ်င္ဘူး။ ျပည္သူေတြလည္း ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေကာင္းေကာင္းလည္း မေနရဘူး။ ႐ြာက ကေလးေတြကိုလည္း ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္နဲ႕ ေက်ာင္းတက္ေစခ်င္တယ္။ ႐ြာကို လည္း ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္ စစ္ပြဲမျဖစ္ေစခ်င္ဘူး” ဟု သူက ဧရာဝတီသို႔ ရွင္းျပသည္။
ယခုလ ၁၇ ရက္ေန႕က ၎တို႔႐ြာအနီးတြင္ လက္နက္ႀကီး ေပါက္ကြဲသံမ်ား၊ လက္နက္ငယ္ ပစ္ခတ္ ေပါက္ကြဲသံမ်ား ၾကားၿပီးေနာက္ အသက္အႏၲရာယ္စိုးရိမ္သျဖင့္ ႐ြာသူ႐ြာသားမ်ားမွာ မခ်ိႏူဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းတြင္ လာေရာက္ခိုလႈံ ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ပေလာင္ (တအန္း) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(TNLA)၊ ရကၡိဳင့္စစ္တပ္(AA)၊ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA) တို႔ ပါဝင္ေသာ ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ သုံးဖြဲ႕သည္ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္က ေနာင္ခ်ိဳ ႏွင့္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ျပင္ဦးလြင္ရွိ တပ္မေတာ္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ အပါအဝင္ ေနရာ ၆ ေနရာကို တၿပိဳင္တည္း တိုက္ခိုက္ေသာ စစ္ဆင္ေရး တရပ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ မူဆယ္-မႏၲေလးၾကား ကုန္သြယ္လ်က္ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စု လမ္းမႀကီးေပၚရွိ ေနာင္ခ်ိဳၿမိဳ႕ ဂုတ္တြင္း တံတားကိုလည္း ေဖာက္ခြဲ ဖ်က္စီးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ရာ ႏွစ္ဖက္တိုက္ပြဲမ်ား ရင္ဆိုင္ ျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ယေန႕ခ်ိန္ထိ ျဖစ္သည္။
ထိုတိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ လားရွိူးၿမိဳ႕နယ္ တခုတည္းတြင္ပင္ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ မန္ဆူ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ ၿမိဳ႕ျပင္ရွိ မိုင္းတိန္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၊ တာေယာ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ မခ်ိႏူ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတို႔တြင္ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ေဒသခံမ်ား အိုးအိမ္မ်ားကို စြန႔္ခြာ၍ လာေရာက္ ခိုလႈံေနၾကသည္။
ထိုအထဲတြင္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားကို အမ်ားဆုံးေတြ႕ျမင္ရၿပီး ၎တို႔ ကိုယ္တိုင္က ေနရပ္ရင္းတြင္သာ ေနလိုၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား မလိုလားေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
မခ်ိႏူ႐ြာသူ နန္းေအးေငး က “ဒီလိုမ်ိဳး စစ္ေဘးဒဏ္ကို မိန္းကေလးေတြ၊ ကေလးငယ္ေတြ စစ္ေဘး ဒုကၡထဲ မေရာက္ေအာင္၊ ၿပီးေတာ့ ပညာေရးလည္း ဆက္ၿပီးသင္ရေအာင္ က်မတို႔ စိတ္ထဲမွာ ဒီတိုက္ပြဲ ေတြ ျမန္ျမန္ ရပ္တန႔္ၿပီးေတာ့မွ အိမ္မွာ ေကာင္းေကာင္းေလး အဆင္ေျပေျပ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ဟိုနန႔္ ႐ြာသူ နန္းခမ္းႏြမ္ ကလည္း “ကိုယ့္အိမ္နဲ႕ ကိုယ့္႐ြာေဝးရတယ္ဆိုေတာ့ အစားအေသာက္ေတြ လည္း အဆင္မေျပ ဘူး။ သူမ်ား႐ြာမွာ သြားေနရတယ္။ သြားမွီခိုရတယ္ဆိုေတာ့ အားလည္း အားနာပါ တယ္။ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေအးခ်မ္းသာယာကိုယ့္ရပ္ ကိုယ့္႐ြာမွာ ေနခ်င္တာေပါ့” ဟု ရွင္းျပသည္။
နန္းခမ္းႏြမ္သည္ ၎တို႔႐ြာအနီး ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အသက္အႏၲရာယ္ စိုးရိမ္၍ မိသားစု ၄ ဦးႏွင့္အတူ မိုင္းတိန္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ႐ြာသူ႐ြာသားမ်ားႏွင့္ အတူ လာေရာက္ ခိုလႈံေနျခင္းျဖစ္သည္။
စစ္ေဘးေရွာင္ေျပးလာသူမ်ားထဲတြင္ အလႊာစုံရွိၿပီး ေဒသခံတခ်ိဳ႕ ၎တို႔ ေက်း႐ြာ အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြား၍ လာေရာက္ခိုလႈံေနၾကသူမ်ား ျဖစ္သလို အခ်ိဳ႕မွာ လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ သံမ်ား ေၾကာင့္ စိုးရိမ္၍ လာေရာက္ ခိုလႈံၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားကို ကူညီေဆာင္ ႐ြက္ေပးေနသည့္ ရွမ္းလူငယ္အဖြဲ႕ (TYO) ၏ ေျမာက္ပိုင္း တာဝန္ခံ စိုင္းဟန္ က ေျပာသည္။
စိုင္းဟန္ က “ေျပးလာတဲ့ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြကပဲ ေၾကာက္ေနရသလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။ လားရွိူးၿမိဳ႕ေပၚမွာ ေနေနတဲ့သူေတြကလည္း က်ီးလန႔္စာစားေနရတယ္။ ဘယ္လို ျဖစ္လာမလဲေတာ့ မသိဘူး။ အခုဟာ တိုက္ပြဲေတြက ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပတ္ပတ္လည္မွာ ျဖစ္ေနေတာ့ လက္နက္ႀကီး ကိုယ့္အိမ္ ဘယ္အခ်ိန္ က်မလာဘူးဆိုတာ ေျပာလို႔မရဘူးေလ” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
၎ကဆက္၍ “ျဖစ္လာခဲ့ၿပီဆိုလည္း ဘယ္သူ႕လက္နက္ ဘယ္သူ႕က်ည္ဆံ၊ ဘယ္သူ ပစ္လိုက္မွန္း လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြအေနနဲ႕ မသိနိုင္ဘူး။ က်ၿပီး ေသမွသာ ေသမွန္း သိေတာ့တယ္” ဟုဆိုသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားကို အဆိုပါ တိုက္ပြဲမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းၿပီး ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိရန္ အတြက္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးၾကရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း စိုင္းဟန္ ကေျပာသည္။