ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ႏွင့္ အစိုးရတို႔ ေတြ႕ဆုံနိုင္ေရး ေနရာညွိမရ၍ ၾကန႔္ၾကာေန

ပဏာမ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး (Bilateral) စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးနိုင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္း မဟာ မိတ္အဖြဲ႕ တို႔ၾကား ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးရန္ စီစဥ္ထားေသာ္လည္း ေနရာ ညွိႏွိုင္းမႈ အဆင္မေျပသည့္ အတြက္ မေတြ႕နိုင္ေသး ေၾကာင္း သိရသည္။

ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕တို႔ ေမလ၂၄၊ ၂၅ ရက္တို႔တြင္ ေတြ႕ဆုံ၍ Bilateral မူၾကမ္း အေပၚ ေဆြးေႏြးရန္ မူလကစီစဥ္ ထားျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ေမလကုန္ထိ ေတြ႕ဆုံရန္ မျဖစ္နိုင္ေသးေၾကာင္း ၾကားဝင္ ေစ့စပ္ေပးေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳး ေဆာင္ အဖြဲ႕ (PCG) မွ ဦးလမိုင္ဂြန္ဂ်ာက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္ ဦးလမိုင္ဂြန္ဂ်ာ က “အဲဒီကိစၥက ေမ ၂၄-၂၅ ရက္မွာ ေတြ႕ဖို႔ ရက္ ရၿပီးၿပီ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြ႕ဆုံဖို႔ ေနရာ အခက္အခဲေလး နည္း နည္း ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ေျမာက္ပိုင္း အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ပန္ဆန္းမွာလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ အဖြဲ႕က မူဆယ္မွာ ဟိုတေခါက္ ဧၿပီလ ၃၀ ရက္က ေတြ႕ၾကေတာ့ မူဆယ္မွာပဲ လုပ္ရေအာင္ ဆိုၿပီး ေျပာတယ္။ အခု မူဆယ္မွာ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ေျပာတဲ့အေပၚမွာ အခုက အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အစိုးရဘက္က ေနာက္ဆုံး မူဆယ္ မဟုတ္ဘဲနဲ႕ လားရွိုးမွာလို႔ ျပန္ ေျပာတယ္” ဟု ဆိုသည္။

၎ကဆက္၍ “ဒါေပမယ့္ လားရွိုးမွာ ဆိုတဲ့ အပိုင္းမွာ က်ေတာ့ ေျမာက္ပိုင္း အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕က လာေရာက္ဖို႔ အတြက္ နည္းနည္းေလး အခက္အခဲရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အခုက ညွိရင္း ညွိရင္းနဲ႕ ဒီ ၂၄-၂၅ ရက္ကေတာ့ မျဖစ္ေတာ့ ဘူး။ ဒီမနက္ပဲ မျဖစ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ ေျပာၾကတယ္” ဟု ေျပာဆိုသည္။

ေျမာက္ပိုင္းမဟာမိတ္ ၄ ဖြဲ႕မွာ ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA/KIO)၊ တအန္း (ပေလာင္) အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA)၊ ျမန္မာ အမ်ိဳး သား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)ႏွင့္ ရကၡိဳ စစ္တပ္(AA) တို႔ျဖစ္သည္။

ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ဘက္က ဝ ျပည္ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ ပန္ဆန္း (ပန္ခမ္း)ၿမိဳ႕၊ တ႐ုတ္နိုင္ငံ ခြင္မင္း(ကူးမင္း)ၿမိဳ႕၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ မူဆယ္ၿမိဳ႕ စသျဖင့္ အဆိုျပဳရာ အစိုးရဘက္က ေနျပည္ေတာ္၊ ရန္ကုန္၊ ျမစ္ႀကီးနား၊ လားရွိုး စသည့္ ၿမိဳ႕မ်ား၌ ေတြ႕ဆုံနိုင္ေၾကာင္း အဆိုျပဳသျဖင့္ ညွိႏွိုင္းမႈ အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္အဖြဲ႕ဝင္ TNLA က အေထြအေထြ အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္က မိမိတို႔ အေနျဖင့္ ေနာက္ဆုံး မူဆယ္ၿမိဳ႕မွာ ျပန္ေတြ႕ရန္ အဆိုျပဳထားေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ အစိုးရဘက္က အေၾကာင္းၾကားလာမႈ မရွိေသးေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္က “က်ေနာ္တို႔ဘက္က “ဝ”နယ္ေျမ ပန္ဆန္းေပါ့။ ပန္ဆန္းကို သေဘာမတူနိုင္ရင္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ၊ ခြင္မင္း (ကူမင္း)၊ ေနာက္ဆုံး သေဘာမတူနိုင္ရင္ မူဆယ္မွာပဲ ျပန္ေတြ႕မယ္။ ၃ ေနရာ အဆိုျပဳထားပါတယ္။ အစိုးရဘက္က ေနျပည္ေတာ္နဲ႕ ျမစ္ႀကီးနား အဆိုျပဳထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အဓိက ရခိုင္ဘက္မွာ တိုက္ပြဲ ေတြျဖစ္ေနလို႔ ဒီအခ်ိန္မွာ သြားေရး လာေရး ကိစၥက ေတာ္ေတာ္ေလး စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ႏွင့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဗဟိုဌာန (NRPC) မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၃၀ ရက္တြင္ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆုံ၍ Bilateral ေရးထိုးနိုင္ေရး ကိစၥ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။

အဆိုပါ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ၂၀၁၉ ေမလထဲ၌ ျပန္လည္ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကကာ ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕က ၎တို႔ လိုလားေသာ Bilateral စာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းကို အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားထံ ေပးခဲ့ၿပီး ထပ္မံ ေဆြး ေႏြးရန္ စီစဥ္ထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ထို အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းေသာ္လည္း မရရွိသျဖင့္ သီးျခားမွတ္ခ်က္ ေဖာ္ျပနိုင္ျခင္းမရွိပါ။

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ တာဘုန္းေက်ာ္ က “က်ေနာ္တို႔ အဆိုျပဳထားတဲ့ Bilateral မူၾကမ္းက အလုပ္စျဖစ္နိုင္တဲ့ မူၾကမ္းလို႔ ျမင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၄ ဖြဲ႕လုံး အဆိုျပဳထားတဲ့ မူၾကမ္းထဲမွာ အမ်ားႀကီးလည္း မပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္ အပစ္ရပ္ၾကမယ္၊ ၿပီးၿပီဆိုရင္ အပစ္ ရပ္ ကာလ အတြင္းမွာ လိုက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ၊ ထပ္ေဆြးေႏြးရမယ့္ ဟာေတြ ရွိမယ္။ ၿပီးရင္ ေရရွည္ ေတြ႕ ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္နိုင္ဖို႔ အတြက္ NCA ကို ဘယ္လိုပုံစံ လုပ္မယ္ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးၾကမယ္။ ဒီေလာက္ပဲ ပါတယ္။ တပ္ မေတာ္ အေနနဲ႕ အဲဒါ လက္ခံ စဥ္းစားမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တဆင့္ တိုးတဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥ ျဖစ္လာမယ္လို႔ ထင္ပါ တယ္”ဟု ေျပာသည္။

နိုင္ငံေရး ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ တျခားေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တခ်ိဳ႕က ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္အဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုး ရၾကား Bilateral ေရးထိုးမႈမ်ား ယခုႏွစ္ အတြင္း ျဖစ္လာနိုင္ေၾကာင္း ခန႔္မွန္း ေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိေနၾကသည္။

ေျမာက္ပိုင္း မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ႏွင့္ အစိုးရ ေတြ႕ဆုံေရး ၾကားဝင္ ညွိေပးေနေသာ PCG မွ ဦးလမိုင္ဂြန္ဂ်ာက “ဒီ Bilateral ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေက်အလည္ ညွိရဦးမယ့္ အပိုင္းေတြ ရွိမယ္။ တပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာတို႔ ေဆြးေႏြးရဦးမယ့္ အပိုင္းေတြ ရွိေသး တယ္ ဆိုေတာ့ အဲဒါေတြ အားလုံး ညွိႏွိုင္းၿပီးမွပဲ အဆင္ေျပမယ္။ အစီအစဥ္က ျဖစ္ေပၚလာမယ္လို႔ က်ေနာ္ ကေတာ့ ဒီလိုပဲ ျမင္တယ္” ဟု သုံးသပ္ ေျပာဆိုသည္။

Credit - Irrawaddy